30 سالگی حکومت دولت ائتلافی
دولت جبهه چپ در بنگال غربی، در 21 ژوئن 2006 سی سالگی موجودیت خود را چشن گرفت. این روز تاریخی مصادف است با پیروزی انتخاباتی تاریخی که به تشکیل هفتمین دولت جبهه چپ انجامید. سه دهه دولت جبهه چپ نه تنها در تاریخ جنبش کمونیستی کشور بلکه در سطح بین المللی نیز از اعتبار بالائی برخوردار است. برای درک مبارزه طولانی و دشواری که به تشکیل یک ساختار سیاسی چپ و یک دولت جبهه چپ با ثبات انجامیده لازم است که به تاریخ گذشته نظری بی افکنیم.
دوران ماقبل 1977
حزب کمونیست اولین دولت را در سال 1957 بعد از پیروزی در انتخابات مجلس، تشکیل داد. این دولت به رهبری نامبوپیری پاد بعد از 21 ماه سقوط کرد. برای خلع دولت منتخب ، ماده 356 قانون اساسی برای اولین بار از طرف دولت وقت نهرو مورداستفاده قرار گرفت. بعد از چهارمین انتخابات عمومی در سال 1967، هنگامی که حزب کتگره در 9 استان باخت، برای اولین بار دولت جبهه متحد در بنگال غزبی وکرالا تشکیل شد. اما، این دولتهای محلی مدت طولانی بر سر کار نماندند. اولین دولت جبهه متحد در بنگال غربی بعد ار 9 ماه سقوط کرد. احزاب چپ علیه این توطئه و دخالت دولت مرکزی مبارزه کردند ودرسال 1969 دوباره حبهه متحد با اکثریت عطیمی برنده شد. اما، این دولت هم بعد از 13 ماه در سال 1970سقوط کرد. در کرالا، دولت جبهه متحد 31 ماه دوام آورد . این دولت ها بر پایه مبارزات بی امان تشکیل شدند.
جبهه چپ در بنگال غربی محصول چندین دهه مبارزه طبقاتی و جنبش توده ای است. سالهای 1950 و 1960 شاهد رشد مبارزات طبقه کارگر، دهقانان و سایر قشرها زحمتکش در بنگال غربی بود. طبقه حاکم نمی توانست وجود دولت هائی تحت رهبری چپ را تحمل کند. دولت های تحت رهبری حزب کنگره با دولت ها ی تحت رهبری چپ با خصومت برخورد می کردند. با توجه به اوضاع سیاسی هند در سالهای 1950 و 1960، و با در نظر گرفتن ارتباط نیروها و دشمنی با کمونیست ها در میان طیف طبقه سیاسی حاکم، دولت ها ی فوق نمی توانستند بیش از مدت کوتاهی برجای بمانند.
تنها در سال 1977، بعد از پایان دولت اضطراری و افزایش آگاهی دموکراتیک مردم بود که دولت های تحت رهبری چپ توانستند تا پایان دوره خود بر سر کار باقی بمانند. دلیل دیگر، این واقعیت است که حزب کمونیست هند (مارکسیست)- سی- پی- آی- با تقویت خود توانست به حزب غالب در ایالت های بنگال غربی، کرالا و تریپورا تبدیل شود. ولی حملات همچنان ادامه داشتند، از جمله حملات لجام گسیخته در تریپورا طی انتخابات مجلس سال 1988 . اما، مقاومت و مبارزه سی- پی- آی و چپ توانست بر این حملات فائق شود.
دست آوردهای مهم
در چنین شرایطی بود که سی سال پیش دولت جبهه چپ کار خود را به رهبری جوتی باسو آغاز کرد. با نگاهی به گذشته می توان دریافت که چگونه جبهه چپ توانست با وجود محدودیت ها قانون اساسی و سیستم اجتماعی – اقتصادی موجود فعالیت کند، اصلاحات ارضی را به مرحله اجرا درآورد، تمرکز قدرت را از بین ببرد، سیستم دموکراتیک »پانچایاتی راج« را برقرار کند، تولید کشاورزی را بالا ببرد، حقوق دموکراتیک را حمایت کند، زندگی اجتماعی را همگون و ارزش های مدنی را تقویت کند. دو نمونه از تغییرات بسیار مهمی که جبهه چپ در سال های اول موفق به انجام آن شد اجرای اصلاحات ارضی و بازسازی سیستم »پانچاپاتی« یعنی ادارات دموکراتیک دولت محلی – بود. این دو اقدام که به سیاست »راه رفتن با دوپا« معروف شده بود در ارتباط تنگاتنگ با یکدیگر قرار داشتند. دولت محلی با اصلاحات ارضی توانست دهها هکتار زمین را بین دهقان های بی زمین وکم زمین تقسیم کند. جبهه چپ؛ هم زمان به سیستم سه مرحله ای چانچایاتی راج حیات تازه ای داد. اکثریت اعظم نمایندگان انتخاب شده در سیستم از دهقانان کوچک و فقیر و خرده پا بودند. بیش از یک سوم کرسی ها در دست زنان است. این سیستم دموکراتیک، 17 سال قبل از لازم الاجرا شدن ماده 73 و 74 قانون اساسی در سراسر کشور، برقرار شد.
همانطوری که حزب سی-پی-آی پیش بینی می کرد، اصلاحات ارضی باعث رشد شد. در پایان برنامه هفتم، تولید مواد غذائی 29/89 درصد افزایش یافته بود در حالیکه در سراسر هند این رقم 13/42 درصد بود. اصلاحات ارضی و بازسازی سیستم پاچایاتی راج ستون اصلی پایه های حزب و جبهه چپ در مناطق روستائی را تشکیل می دهند.
دو مرحله
30 سال عمر دولت جبهه چپ را می توان به دو مرحله کمابیش مساوی تقسیم کرد. در مرحله اول 1977 تا 1991 ، جبهه چپ تحت رژیمی کار می کرد که کنترل برنامه اقتصادی و پیشرفت آن در راه سرمایه داری در دست دولت مرکزی بود. در این دوران نقش دولت مرکزی و ماهیت روابط ایالت – مرکز متفاوت بود. صنایع و تقسیم منابع برای سرمایه گذاری عمومی و توسعه از اختیارات دولت مرکزی بود. در این دوران بنگال غربی شدیدا مورد تبعیض قرار گرفت. دولت مرکزی از تشویق صنایع برای تاسیس کارخانه ها در بنگال غربی خودداری کرده و از قدرت خود در راه عقب نگهداشتن ایالت استفاده می کرد. مرکز هم چنین، طوری برنامه مالی خود را اداره می کرد که بنگال غربی از سرمایه گذاری عمومی محروم بماند. در این دوران، جبهه چپ مجبور شد برای مقابله با تبعیض دست به مبارزه ای بی وقفه بزند. توسعه صنعتی از یک طرف به دلیل بدی رابطه مرکز – ایالت و از طرف دیگر به دلیل درک ناکافی در سالهای اولیه از محدود بودن طول دولت جبهه چپ، بسیار ضعیف بود. در حقیقت، بنگال غربی، که در زمان استقلال از ایالت های پیشرفته کشور بود، آن چنان عقب افتاد که در سال 1985 فقط 8% تولید صنعتی کشور را تامین کرد. مرحله دوم؛ ، از سال 1992 شروع شده که تا به امروز ادامه دارد و دولت جبهه چپ هم در ابن مرحله کار می کند.
این دوران، مرحله استقلال ایالت وعدم کنترل و دخالت دولت مرکزی در زمینه اقتصادی است .عقب نشینی دولت مرکزی از مسئولیت خود در بخش بیمه و رفاه اجتماعی نیز تاثیر جدی بر ایالت داشته است.
در چنین شرایطی بود که پنجمین دولت جبهه چپ در سال 1994 یک برنامه صنعتی ارائه داد. با توجه به شرایط جدید، در دسامبر 1994، کمیته مرکزی حزب سی-پی-آی (مارکسیست) قطعنامه »نقش دولت جبهه چپ در بنگال غربی: در چهارچوب سیاست های اقتصادی نوین« را به تصویب رساند. به دنبال آن، کنفرانس ایالتی حزب، در سال 2002، قطعنامه »دولت جبهه چپ و وظایف ما« را به تصویب رساند. بر پایه چنین تصمیماتی، جبهه چپ باید تعهدات خود به مردم را عمل کند و با وجود تلاش شدید دولت مرکزی در جهت پیشبرد اقتصاد بازار آزاد و خصوصی سازی، سخت در راه توسعه ایالت تلاش کند. جبهه چپ ابتکار دعوت از سرمایه گذاری خصوصی را بکار برده تا ایالت بتواند دارای پایه صنعتی قوی و فن آوری پیشرفته شود. با وجود تشویق سرمایه گذاری خصوصی؛ دولت از حقوق طبقه کارگر و سندیکاهای کارگری دفاع می کند. دولت هم چنین با اتخاذ سیاست هائی در راه توسعه مردمی، تلاش می کند تا قشرها فقیرتر جامعه بتوانند بر فقر غلبه کنند. با وجود محدود بودن منابع لازم، مراکز آموزشی، بهداشت و رفاه اجتماعی باید در دسترس همگان قرار گیرد. دولت محلی، در حالیکه در صدد جذب سرمایه گذاری خصوصی است اما، از تعهد خود در راه تامین خدمات اولیه برای مردم کوتاهی نخواهد کرد.
قطعنامه سیاسی مصوب 18مین کنگره حزب سی-پی-آی (مارکسیست) در مورد آینده دولت جبهه چپ چنین می گوید:
»در مقابل سیاست های نو-لیبرالی دولت مرکزی، دولت محلی جبهه چپ باید سخت در راه اجرای سیاست های مردمی و توسعه متعادل مبارزه کند. دولت جبهه چپ، با وجود تشویق سرمایه گذاری خصوصی ، از بخش دولتی در زمینه های مهم دفاع و حمایت می کند، و در صورت امکان، هزینه خدمات اجتماعی را افزایش داده و سیاست هائی را برای حمایت هر چه بیشتر قشرها فقیرتر جامعه که به دلیل سیاست های دولت مرکزی شدیدا تحت فشار قرار دارند را ارائه خواهد داد.«
رضایت مردم از برنامه کار
انتخابات اخیر مجلس نشان داد که مردم از برنامه کار حزب سی-پی-آی (مارکسیست) و جبهه چپ برای توسعه ایالت راضی هستند.عملکرد ششمین دولت جبهه چپ به رهبری بوداهب باتاچاریا، کوشش کرد بر پایه دست آوردهای گذشته راه توسعه ای را رقم بزند که بتواند در عین استفاده درست از منابع موجود در ایالت و سرمایه گذاری خصوصی از دام ترفند های نولیبرالی دولت مرکزی نیز دوری جوید.
در طی سه دهه، بنگال غربی تحت حاکمیت جبهه چپ به کشور نشان داد که دوری از سیاست های مضر گروه بندی و کاستی که باعث تفرقه بین مردم و اختلال فعالیت جنبش طبقه کارگر می شود، امکان پذیر است. شکست سازمان بی – ج – پی و سایر نیروهای قشری گرا در این ایالت شاهد این واقعیت است که جو حاکم در بنگال غربی ضد قشری گرائی و کاست گرائی است. با وجود حملات نیروهای قشری، به ویژه در سال 1990، بنگال غربی به مثابه دژ اتحاد مردمی مقاومت کرده و از اصول مدنی پشتیبانی کرد. این امر در ایالتی که 26% جمعیت آن مسلمان هستند نمونه شفافی است برای بقیه کشور. چنین امری امکان پذیر شد زیرا دهقانان، کارگران و سایر قشرهای زحمتکش، بدون در نظر گرفتن علائق مذهبی، بر پایه مرز بندی طبقاتی متحد شده و چنان آگاهی سیاسی را رشد دادند که ورای وابستگی و مرز بندی سکتاریستی قرار گرفت.
هفتمین دولت جبهه چپ کاملا آگاه است که به پیشرفت همه جانبه اقلیت مسلمان نیاز دارد، تا آنها بتوانند هرچه بیشتر بخشی از تلاش همگانی قشرهای زحمتکش در راه زندگی بهتر، بشوند. دولت جبهه چپ نمود سیاسی این واقعیت است که بنگال غربی ستون نیروهای چپ و دموکراتیک در کشور می باشد. موجودیت و سابقه سه دهه گذشته دولت جبهه چپ، لنگرگاه جنبش چپ کشور است. در سال 1991، هنگامی که فروپاشی اتحاد شوروی و حمله امپریالیستی آغاز شد، دولت جبهه چپ توانست در مقابل فضای ایدئولوژیکی خصمانه، چه در خارج و چه در داخل مقاومت کند. دولت هم چنین توانست از بدترین جنبه های سیاست های نو لیبرالی ، ضد مردمی جلوگیری کرده مسیری را در پیش گیرد که از تعهدات مردمی خود غافل نماند . و این، به دلیل پایه توده ای قوی حزب سی – پی – آی و چپ، امکان پذیر شد. ما فداکاری عظیم اعضای حزب »سی –پی –آی« و چپ را در سه دهه گذشته پاس می داریم. هزاران نفر از آنها جان خود را در راه مبارزه طبقاتی و دفاع از دموکراسی باختند.