”اجلاس اجتماعی جهان“ : بر ضد فقر، نو لیبرالیسم و نظامی گری

هفته گذشته ، بیش از 80 هزار نفر از فعالان اجتماعی و سیاسی، نمایندگان سندیکاهای کارگری و نیروهای مترقی و صلح طلب گیتی، در نایروبی ، پایتخت کنیا ، گردهم آمدند تا در چارچوب هفتمین فستیوال اجتماعی جهان، در مورد مسایل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جهان به بحث و تبادل نظر بپردازند و اندیشه های نو در مورد مسایل گوناگون را ارایه دهند. کنفرانس اجتماعی جهانی ، برای اولین بار در سال 2001، در ”پورتو الگرو“ – برزیل پایه گذاری شد. هفته گذشته ، بیش از 80 هزار نفر از فعالان اجتماعی و سیاسی، نمایندگان سندیکاهای کارگری و نیروهای مترقی و صلح طلب گیتی، در نایروبی ، پایتخت کنیا ، گردهم آمدند تا در چارچوب هفتمین فستیوال اجتماعی جهان، در مورد مسایل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی جهان به بحث و تبادل نظر بپردازند و اندیشه های نو در مورد مسایل گوناگون را ارایه دهند. کنفرانس اجتماعی جهانی ، برای اولین بار در سال 2001، در ”پورتو الگرو“ – برزیل پایه گذاری شد. این کنفرانس در این سال خود را به عنوان راه کاری برای ملاقات و تبادل فکری در مورد مسایل گوناگون سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، به جهانیان معرفی کرد. آغاز اولیه ی این حرکت علاوه بر ایجاد روندی در جهت رشد افکار دموکراتیک و صلح جویانه تقابلی با ”اجلاس اقتصادی جهان“ نیز بود که هر ساله همزمان با ”اجلاس اجتماعی جهان“ ، در ”داوس“ سویس، برگزار می شد. در اجلاس داوس، سران قدرت های بزرگ سرمایه داری گرد هم می آیند تا برای کشورهای فقیر جهان، بدون حضور آنها، تصمیم بگیرند. در اجلاس اجتماعی جهانی، برخلاف اجلاس اقتصادی جهان، جلسات گوناگونی در زمینه های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و هنری تشکیل می شود. در خلال این جلسه ها و در تبادلات فکری فعال، ایده های جدید تبلور پیدا می کنند و راه برون رفت از معضلات اقتصادی، سیاسی و اجتماعی، به ویژه مشکلات کشورهای فقیر و مقابله با سیاست های نولیبرالی دیکته شده از سوی امپریالیست ها و سران کشورهای ثروتمند جهان، عرضه می شود. در اجلاس امسال ، در میان صدها سخنرانی که وجود داشت، بحث های فراوانی در مورد مسایل جوانان، دموکراسی و ایجاد حرکت های اجتماعی صورت گرفت. در این اجلاس علاوه بر مسایل بین المللی، از جمله حق حاکمیت کشورها، کار کودکان، حقوق بشر، روابط بازرگانی عادلانه بین کشورها، گسترش فقر جهانی، محیط زیست و نظامی گری و …. سخنرانی های فراوانی در مورد مشکلات ویژه ی آفریقا صورت گرفت که یکی از مهمترین آنها فقر فزاینده در این قاره بود.
یکی از سخنرانان با استناد به آمار سازمان ملل متحد، اشاره کرد که ”قریب نیمی از مردمی که در بخش جنوب صحرا زندگی می کنند، در فقر مطلق به سر می برند و بیش از 40 درصد خانوارها درآمدی کمتر از یک دلار در روز دارند“ (خبرگزاری پرسنا لاتینا 21 ژانویه 2007). از مسایل دیگری که مورد بررسی شرکت کنندگان قرار گرفت، اهداف ”آغاز هزاره جدید برای آفریقا“ از سوی سازمان ملل متحد، کمک های اروپا به آفریقا و منطقه ی کاراییب و قرار دادهای تجاری تحمیل شده از سوی آمریکا و اروپا به سایر کشورها بود. به نقل از همین خبرگزاری، مسایل ویژه ی آفریقا، یکی از بخش های گسترده ی بحث ها و تبادل نظرها بود. از جمله اهداف مهمی که برای کشورهای آفریقایی مطرح شد، کاهش فقر به میزان 50 درصد، پیش گیری و ریشه کن کردن بیماری های مسری و مبارزه با ایدز بود. بر اساس همین گزارش ”بنا به آمار رسمی سازمان ملل متحد، بیش از 28 میلیون نفر در آفریقا مبتلا به بیماری ”ایدز“ هستند و تخمین زده می شود که بیش از 10 میلیون کودک تا سال 2010 ، به دلیل این بیماری مرگبار ، پدر و مادر خود را از دست بدهند …… [همچنین] قریب یک سوم مردم ، به ویژه کودکان، دچار سوتغذیه هستند.“ ( پرسنا لاتینا 16 ژانویه 2007) در رابطه با دست آوردهایی که این اجلاس می تواند برای شرکت کنندگان آن داشته باشد، ”حسن لارگات“، مسئول بخش تبلیغات و ارتباطات اتحاد سازمان های غیر دولتی، در مصاحبه ای، اجلاس اجتماعی سال 2007 را فرصتی مغتنم برای آفریقا شمرد تا بتواند مسایل مشخصی را که آفریقا با آن در گیر است، را مورد بررسی قرار دهد.
او در پاسخ به آنچه که انتظار می رود تا شرکت کنندگان و فعالین اجتماعی و سیاسی ، بتوانند از نایروبی به مثابه هدیه ای همراه خود ببرند ، گفت: ”حرکت های بیشتر، تفکر بیشتر، افزایش همکاری با یکدیگر. ما باید از برزیلی ها و هندی ها و انقلاب های آمریکای لاتین درس بگیریم، کشورهایی که در عرصه ی سیاسی به چپ حرکت کرده اند.“ (آژانس خبری اینتر پرس 12 ژانویه)
در پایان اجلاس قطعنامه های متعددی در مورد مسایل گوناگون صادر شد که از جمله ی آنها، محکوم کردن سیاست های سلطه طلبانه و نظامی گری آمریکا و دخالت های نظامی آن در سایر کشورها بود. همچنین سیاست های نولیبرالی تحمیل شده از سوی امپریالیست ها و سازمان های وابسته به آنها از سوی شرکت کنند گان محکوم شد. اجلاس اجتماعی جهانی ، طی هفت سال از آغاز تشکیل خود ، هرچند که در ابتدا محدود به بحث ها و تبادل نظر در میان فعالین اجتماعی ، سیاسی ، فعالین سندیکایی و طرفداران صلح و حقوق بشر بود ، اما با گذشت زمان و در روند تحول خود ، به این نتیجه رسید که در برابر نارسایی های سیاسی ، اجتماعی و اقتصادی جهان ، که ریشه های کاملاً عینی و شناخته شده ای دارند، باید پا را فراتر از بحث و تبادل نظر گذاشت و به سوی ایجاد تشکل های وسیع و حرکت های اجتماعی و سیاسی عمومی حرکت کرد.