رای قاطع مردم قبرس در انتخابات ریاست جمهوری پیروزی تاریخی کمونیستها

رفیق دیمتریس کریستوفیاس، دبیرکل «حزب زحمتکشان مترقی قبرس»- آکل (حزب کمونیست قبرس) – روز 5 اسفندماه، با اکثریت قابل توجه آراء مردم، رئیس جمهوری کشور قبرس شد. در مرحله اول این انتخابات، که در دو مرحله صورت گرفت، رقابت بین سه کاندیدای اصلی بود که در نتیجه آن رئیس جمهور وقت قبرس، تاسوس پاپادوپولوس، که از سوی حزب دموکراتیک حمایت می شد، حذف گردید. این مهم است که توجه شود رئیس جمهوری قبلی، تاسوس پاپادوپولوس، نیز در دوره پیش با حمایت آکل، برای مدت پنج سال (2008- 2003)، در راس یک دولت ائتلافی انتخاب شده بود.
انتخاب رفیق دیمیتریس کریستوفیاس به ریاست جمهوری، از آنجا که قبرس عضو اتحادیه اروپا است از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. برای درک ریشه ای روند سیاسی ای که منجر به قدرت رسیدن کمونیست ها در قبرس شد، پاسخ به سه سئوال اساسی زیر ضروری است:
الف – چرا رئیس جمهور تاسوس پاپادوپولوس در همان دور اول حذف شد؟
ب – چرا کاندیدای نیروهای راست، «یوحنا کاسولیدس» در جهت ائتلاف با نیروهای سیاسی ”میانه رو“ نا موفق ماند و نتوانست با وجود همه تبلیغات ضد کمونیستی توسط کلیسای ارتدکس، اتحادیه سرمایه داران نو لیبرال و اکثر باشگاه های فوتبال متعلق به نیروهای راست، بخش شکننده ای از آراء سرگردان ائتلاف شکست خورده پاپادوپولوس، در دور اول، را نصیب خود کند؟
پ – چرا حزب کمونیست، و به طور مشخص رهبر آکل، رفیق دیمیتریس کریستوفیاس، با همه حساسیتی که وجود داشت، توانست پیروز نهایی انتخاباتی گردد و توجه جهانیان را به این جزیره کوچک دریای مدیترانه جلب کند؟
پاسخ به این پرسش ها بدون بررسی طبقات و قشرهایی که سه جریان فوق نمایندگان سیاسی آن هستند و نیز مبارزه ضد استعماری، ضد امپریالیستی و طبقاتی مردم قبرس، و خارج از بستر تاریخی تحولات قبرس ممکن نیست.

استقلال قبرس و مبارزه برای دموکراسی
مبارزات ضد استعماری مردم قبرس با امضاء موافقتنامه های زوریخ – لندن میان کشورهای بریتانیا، یونان و ترکیه، در سال 1959 درباره استقلال کشور و تشکیل جمهوری قبرس به پیروزی رسید. بر اساس مواد قانون اساسی کشور، که در سال 1960 به تصویب رسید به جمعیت 18 درصدی ترک قبرس استقلال فرهنگی و مذهبی و حق مشارکت قابل توجهی در حکومت به تناسب جمعیت آن اعطا گردید.
کوشش های راه گشایانه رئیس جمهوری وقت قبرس، اسقف ماکاریوس، در نوامبر 1963، برای اصلاح برخی از موارد متناقض و ناروشن قانون اساسی، که در عمل از همان آغاز حیات مستقل، بحران سیاسی ای را در کشور حاکم کرده بود، زمینه ساز موضع گیری مداخله جویانه کشور ترکیه و باعث بحران در روابط ساکنان ترک و یونانی جزیره شد. ترکهای قبرس متعاقب این بحران، مشارکت در حکومت و نمایندگی مجلس را ترک کردند و به کمک نیروهای نظامی ترکیه بخشی از نیکوزیا و دیگر مناطق شمالی را به اشغال خود در آوردند.
تلاشهای دولت قبرس برای مصالحه با جدائی طلبان ترک به رهبری رئوف دنکتاش و با حمایت نظامی ترکیه از سال 1964 تا سال 1973 بی نتیجه ماند. در پانزدهم جولای 1974 کودتای نظامی علیه اسقف ماکاریوس، توسط حکومت سرهنگان، به اجرا در آمد. ترکیه پنج روز بعد، یعنی در 20 جولای 1974، رسما بخش شمالی قبرس را به اشغال خود در آورد که شامل کریدوری به عمق 15 مایل بود. ترکیه بی توجه به در خواست شورای امنیت برای آتش بس و نشست های اول و دوم ژنو، پس از رد اولتیماتومی که در آن از دولت ترکیه می خواست تا بخشهای شمالی را تخلیه کند، در تاریخ 14 آگوست 1974 مجددا به قبرس حمله کرد و 37 درصد از مناطق شمالی را به تصرف در آورد و ساکنان یونانی مناطق شمالی را مجبور به مهاجرت اجباری و ترک آب و خاک خود کرد.
ترکیه در سال 1975 در مناطق شمالی قبرس حکومت فدرال اعلام کرد که همزمان توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد محکوم گردید. با توجه به گذشت نزدیک به چهل سال از اشغال بخش شمالی و جدائی دو جامعه یونانی و ترک قبرس، این طبیعی است که اتحاد مجدد دو جامعه یونانی و ترک و رفع اشغال و بازگشت آنانی که از سرزمین خود رانده شده اند، به مهمترین و عاجل ترین شعار انتخاباتی این کشور تبدیل شود. مردم قبرس در انتخابات ریاست جمهوری اخیر به نیروی سیاسی ای رای دادند که با کارنامه ای افتخار آمیز و روشن و برنامه ای عملی و توده ای احیای وحدت دوباره قبرس را در راس فهرست اهداف کارزار انتخاباتی خود قرار داده بود.

کمونیست های قبرس و مبارزه برای استقلال و دموکراسی
”حزب زحمتکشان مترقی قبرس“ – آکل- (تاسیس 1941)، و قبل از آن حزب کمونیست قبرس (تاسیس 1924)- بیش از 80 سال است که در راه استقلال، آزادی و آرمان های سوسیالیستی و برای دفاع از منافع کارگران و توده های زحمتکش در این کشور مبارزه می کند. آکل از اولین احزاب سیاسی قبرس بود که برای استقلال کشور از یوغ استعمار انگلیس دست به مبارزه زد و پیش آهنگ مبارزه ضد استعماری مردم قبرس بوده است. در سال 1960 این مبارزات منجر به استقلال جزیره قبرس از یوغ استعمار انگلیس گردید و آکل یکی از محبوب ترین احزاب سیاسی کشور شد. در سال 1973 که نیروهای نظامی- فاشیستی در یونان به قدرت رسیدند، با تحریک و دخالت مستقیم حکومت سرهنگان در یونان و عناصر ارتجاعی در داخل کشور، نیروهای مدافع دولت ملی و در راس آن آکل مورد آزار، ترور و تعقیب شدید قرار گرفتند. با فاجعه اشغال بخش شمالی قبرس توسط ارتش ترکیه در سال 1974، آکل در اتحاد با نیروهای ملی و دموکراتیک و سازماندهی مبارزه توده ها، پرچم مبارزه ای همه جانبه برای وحدت دوباره کشور را به دست گرفت. مبارزه ای که در اشکال متنوع تا امروز ادامه داشته است و مهمترین موضع گیری های سیاسی آکل از آن متاثر بوده است.
آکل فراگیرترین و توده ای ترین حزب سیاسی کشور است و به جرئت می توان گفت که هیچ تشکل دموکراتیک و توده ای در قبرس وجود ندارد که حرکت و فعالیت آن متاثر از دیدگاه ها و فعالیت های اعضا و سازمان های حزب نباشد. اتحادیه کارگری چپ قبرس، ”فدراسیون کارگران سراسر قبرس“، که نزدیک به 80 درصد کارگران قبرس را متشکل می کند و تشکل های زنان، جوانان و دانش آموزان، همگی در اتحاد با آکل، مبارزه برای استحکام و حفظ دموکراسی و گسترش و تعمیق عدالت اجتماعی را پیش می برند.
رفیق دیمتریس کریستوفیاس علاوه بر اینکه دبیرکل آکل است یک شخصیت محبوب و ملی در این کشور است. او در سال 1991 ، در 43 سالگی، و در شرایط دشوار سال های فروپاشی سوسیالیسم در اروپای شرقی و اتحاد شوروی سابق به این سمت انتخاب شد. در دوره رهبری رفیق کریستوفیاس، آکل به یک حزب فراگیر و اولین حزب قدرتمند قبرس بدل شد. رهبر کمونیست های قبرس به پشتیبانی بیش از یک سوم از آراء مردم در دو دوره پیاپی پنج ساله در 2001 و 2006 به مقام رئیس پارلمان کشور انتخاب شد.

انتخابات فوریه 2008 فصلی نوین در تاریخ جزیره قبرس
مسئله چگونگی روابط میان جوامع قومی گوناگون یونانی، ترک، ارمنی و مارونیت در کل، و تنظیم نظم سیاسی ای که در آن هر دو جامعه قبرسی های یونانی تبار و ترک های قبرسی نقش فراخور خود داشته باشند، به ویژه از مسائل کلیدی تحولات سیاسی قبرس در طول پنج دهه حیات مستقل آن بوده است. مروری بر تاریخ معاصر قبرس و سیر تحول دو پدیده پر اهمیت تاریخی یعنی، اشغال جزیره و جدائی ساکنان یونانی و ترک آن و روند انتخابات ریاست جمهوری و ترکیب ائتلاف ها و آماج های مبارزات انتخاباتی، شکست و پیروزی کاندیداها، بسیار آموزنده اند. در همه انتخابات های این دوره، در همه ائتلاف ها و در همه گسست های سیاسی در این پنج دهه همواره دو عنصر ثابت وجود داشته است: یکی اولویت مذاکرات و کیفیت آن برای یکپارچگی مجدد جزیره و خاتمه اشغال آن و دیگری ویژگی، توانائی و صداقت مذاکره کنندگان و برنامه سیاسی- اجتماعی آن برای حل این مهم ترین معضل سیاسی کشور است. و این امر نه فقط در یکسوی مرز مناطق اشغالی بلکه در هر دو سوی آن موضوعیت داشته است. همانگونه که تفاوت نسبی اما روشنی بین دیدگاه های دنکتاش و محمد علی طلعت (رهبران سیاسی منطقه شمالی ترک نشین) وجود. نیروهای راست و نو لیبرال تمام تلاش شان متوجه وحدت مجدد جزیره قبرس با این هدف است که بتوانند در آن زمین بکر نهال های مسموم سود ورزی خود را بکارند، بازار مصرف جدیدی پیدا کنند، و امکان سرمایه گذاری امنی را به وجود آورند، از کارگر ارزانتر استفاده کنند، زمینها و دارایی های مفت آنجا را تصاحب کنند و بساط چپاول خود را بگسترانند. برای آن ها سرنوشت چهل هزار نفر که در جریان اشغال نیمه شمالی جزیره خانهُ و کاشانه اشان را از دست داده اند و سالها به عنوان مهاجر و پناهنده در اردوگاه ها رنج و فلاکت کشیده اند، هیچ اهمیتی ندارد. همان گونه که برای نظامیان متجاوز نیز، که نماینده طبقات استثمارگر و وابسته ترکیه بودند و همچنان هستند، فرقی نمی کرد و نمی کند که جنگ و اشغال و خونریزی چه بلائی بر سر اکثریت مردم محروم می آورد.
به همان دلیل طبقاتی بود که نیروهای راست، در رفراندوم اردیبهشت ماه 1383 (24 آپریل 2004)، به طرح کوفی عنان (دبیرکل وقت سازمان ملل) با وجود دو عیب و نارسایی بزرگش، یکی نحوه خاتمه اشغال و خارج شدن نیروهای نظامی ترکیه از جزیره، و دیگری چگونگی بازگشت پناهندگان یونانی نیمه شمالی، به راحتی آب خوردن آری گفتند، به همان دلیل نیز پاپادوپولوس (رئیس جمهور سابق) به این طرح نه گفت. آنها هر دو دو روی یک سکه اند، یکی به دلیل اینکه ماهیت نولیبرالی بازار مصرف و زمین مفت و کارگر ارزان می خواهد و دیگری به خاطر ماهیت خرده بورژوائی میانه اش در همین نصفه کشور هم نمی تواند سرمایه کوچکش را بی خطر بچرخاند تا چه رسد به اینکه نیمه دیگر هم به آن اضافه شود و هزار جور رقیب دیگر برایش پیدا شوند و عرصه را از این هم که هست برایش تنگتر کنند.

پیروزی بر گرایش فاشیستی
رفیق کریستوفیاس در مناظره تلویزیونی خود، در جریان انتخابات، در مورد پاپادوپولوس به وضوح عنوان کرد که او در جهت کور کردن روزنه مذاکرات همه تلاش خود را کرده است. او با نقل قول از یک شخصیت برجسته دست اندرکار در مذاکرات فاش کرد که پاپادوپولوس قبل از رفتن به مذاکرات به شخص منبع خبر گفته بود که: ”من برای تخریب همه چیز می روم و به حمایت شما نیاز دارم.“ پاپادوپولوس به جای باز کردن راه مذاکرات اتحاد دو بخش جزیره بر سر راه آن مانع تراشی کرده است. رفیق کریستوفیاس همچنان طرح عنان را بدون تغییرات اساسی در دو زمینه مهاجرین جنگی و نیز خاتمه اشغال توسط ارتش ترکیه غیر قابل بررسی خواند.
رفیق کریستوفیاس در مناظره تلویزیونی عنوان کرد که در جریان تدارک رفراندم 2004 او پیشنهاد یکماه تاخیر انداختن رفراندوم را جهت راه جوئی و مطالعه بیشتر و بررسی همه جوانب موضوع با پاپادوپولوس مطرح کرده است، اما او با وجود موافقت اولیه با این نظر بعدا از آن عدول کرد و عملا باعث از هم پاشیدن دولت ائتلافی شد.
در پایان دور اول انتخابات و با شکست پاپادوپولوس، حزب سوسیالیست EDEK به رهبری یاناگیس اومیرو بدون کمترین وقفه ای به ائتلاف پیشنهادی آکل پیوست. این سرعت عمل در اساس در کمک به موضع گیری حزب دموکراتیکDIKO بسیار موثر بود زیرا احتمال پیوستن طرفداران پاپادوپولوس به ائتلاف راست بسیار قوی بود. در نهایت به رغم پیشنهاد هیئت دبیران حزب دموکراتیک مبنی بر حمایت از کاندیدای راست، روز 30 بهمن ماه، کنگره اضطراری این حزب با آراء 112 به 50 از ائتلاف پیشنهادی آکل حمایت کرد.
فعالیت بی وقفه تبلیغاتی- توضیحی- تهییجی آکل، ابتکار عمل رهبران آکل و برخورد های اصولی و همزمان همراه با انعطاف نمایندگان آکل و به ویژه سخنگوی محبوب حزب، رفیق آندروس کیپریانو، نقش فراوانی در بسیج حمایت توده ای و موفقیت سیاست ائتلافی آکل در دور دوم انتخابات داشت. یکی از موفق ترین تاکتیک های آکل در فاصله بین مرحله اول و دوم انتخابات توضیح موضع گیری های حزب در قبال کاندیدا های رقیب در دور اول انتخابات، و به ویژه تاسوس پاپادوپولوس، و ضرورت اتحاد و ائتلاف نیروهای چپ و میانه برای مقابله با نیروهای راست و نولیبرال بود.
تشکیل ائتلاف موفق چپ در روز اول اسفند جبهه راست را شدیداً خشمگین کرد. به میدان آمدن کلیسای ارتدکس و اسقف ها و کشیش ها به عرصه مبارزات انتخاباتی با پرچم های عیان و علنی مبارزه با کمونیسم و آکل، کوشش برای بسیج طرفداران فوتبال و وازدگان سیاسی برای تبلیغ بر ضد رفیق دیمیتریس کریستوفیاس شرایط ویژه ای را به وجود آورد. کمپانی کوکاکولا در قبرس در روزنامه ها تبلیغ کرده بود که به ”یوحنا کاسولیدیس“ رای دهند. این کمپانی که بازیهای فوتبال لیگ برتر باشگاه های قبرس را برگزار می کند، اکثریت قریب به اتفاق تیم های فوتبال را وادار کرد که به نفع کاسوالیدیس اعلامیه حمایت بدهند. در سایت های اینترنتی با هدف تخریب شخصیت رفیق کریستوفیاس عکس های موهن منتشر کردند. در مراحل نهایی دور دوم احزاب موتلف با آکل، و به ویژه حزب سوسیالیست و حزب دموکراتیک، به کارزار تبلیغاتی به نفع کاندیدای چپ پیوستند. به میدان آمدن علنی کلیسا بر ضد کاندیداتوری کریستوفیاس صف ائتلاف چپ را برای مهار کردن تبلیغات ضد کمونیستی نیروهای راست تحکیم کرد. در آخرین شب کارزار انتخاباتی، و در جریان مناظره دو کاندیدا، رفیق کریستوفیاس همه مدارک را در مقابل چشم مردم بینندگان قرار داد و شکوه و شکایت به نزد توده های مردم برد.
او با ارائه مدارک، تبلیغات ضد کمونیستی را فاشیستی خواند. نتیجه انتخابات جهان را به حیرت و ستایش وا داشت. مردم قبرس در حالیکه پرچم های قبرس و پلاکاردهای مزین به تصویر ”ارنستو چه گوارا“ را به اهتزاز در آورده بودند، تا صبح در خیابان ها به پایکوبی و جشن و سرور پرداختند. آمار رسانه های قبرس حاکی از گرایش بی سابقه جوانان به حمایت از آکل و رفیق کریستوفیاس می باشند. رهبر حزب کمونیست های قبرس، حزبی که با وجود قدرت تشکیلاتی هیچگاه مستقیماٌ هیچ عضو خود را در انتخابات ریاست جمهوری کاندیدا نکرده بود، فرزند صادق، آگاه و انقلابی طبقه کارگر قبرس، رفیق دیمتریس کریستوفیاس، با کسب نزدیک به 54درصد آرا به کاخ ریاست جمهوری گام نهاد.

پیام شادباش کمیته مرکزی حزب توده ایران به مناسبت پیروزی آکل در انتخابات ریاست جمهوری قبرس

رفیق گرامی دیمیتریس کریستوفیاس
رفیق گرامی آندروس کیپریانو
رفقای کمیته مرکزی حزب زحمتکشان مترقی قبرس – آکل

در پی دریافت خبر پیروزی تاریخی رفیق کریستوفیاس در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری، ما نیز همراه با مردم قبرس این پیروزی پر اهمیت را جشن می‌گیریم. این موفقیت، دستاورد شایسته‌ و حاصل کوشش و پیکار خستگی‌ناپذیر و آرمان‌خواهانه شما در راه پیشرفت اجتماعی قبرس است. ما تردید نداریم که دولت جدید به رهبری رفیق کریستوفیاس راه کردی عادلانه برای مسئله جدایی جمعیت قبرس خواهد یافت، جزیره زیبای شما را متحد خواهد کرد، و پیشاهنگ پیکاری سازنده در راه صلح، ترقی و سعادت همه مردم قبرس، یونانی الاصل‌ها و ترک‌های قبرسی، در شمال و در جنوب، خواهد بود. با توجه به این امر مهم، که یک قبرس صلح‌دوست و مترقی نیرویی مثبت و مفید در خاورمیانه خواهد بود، ما این پیروزی بزرگ را جشن می‌گیریم. کمیته مرکزی حزب توده ایران از این فرصت استفاده می‌کند و بار دیگر بر رابطه برادرانه نزدیک و تاریخی بین دو حزب‌مان تأکید و تصریح می‌کند. ما آرزومند و مشتاق همکاری‌های هرچه نزدیک‌تر بین دو حزب هستیم.
برای قبرسی ترقی‌خواه با حاکمیت حزب برادر، حزب زحمتکشان مترقی قبرس – آکل، آرزوی صلح و کامیابی داریم.
پیروزی نهایی از آن پیکار گران استوار راه سوسیالیسم است.
با احترام‌های رفیقانه
کمیته مرکزی حزب توده ایران
5 اسفند ماه 1386 (24 فوریه 2008)

پاسخ آکل به پیام شادباش کمیته مرکزی حزب توده ایران

7 اسفند ماه 1386 (26 فوریه 2008)
شعبه روابط بین المللی
کمیته مرکزی حزب توده ایران
رفقای عزیز

ما بدین وسیله از پیام بسیار گرم شما تشکر می کنیم. ما از اظهار حمایت شما، که برای ما اهمیت ویژه ای دارد، قدردانی می کنیم. نتیجه این انتخابات برای آینده قبرس بسیار مهم است، و ثمره تلاش و فعالیت شدید ما بود. ما اکنون با دور نمای اعاده وحدت قبرس، برای تبدیل آن به موطنی سعادت مند برای همه ساکنان آن، قبرسی های یونانی الاصل، ترک های قبرسی، ارامنه و مارونیت ها تبدیل کنیم، حرکت مان را ادامه می دهیم. ما مایلیم که روابط برادرانه بین دو حزب مان را که در آینده گسترش بیشتری خواهد یافت، مورد تاکید قرار دهیم.
ما بار دیگر از حمایت شما تشکر می کنیم.
با درودهای رفیقانه
دفتر روابط بین المللی کمیته مرکزی آکل