زنان، گسترش فقر، و شدت پیدا کردنِ سیاست تبعیضِ جنسیتی
اجرای برنامه هدفمندسازی یارانه‌ها و در پی آن افزایش بیکاری و گرانی و تورم، و درکنار آن‌ها به کار گرفتن سیاست خشن تبعیض جنسیتی، زندگی زنان زحمتکش و محروم میهن ما را با چالش‌های جدی مواجه ساخته‌است. در روزها و هفته‌های اخیر، هم‌زمان با شدت یافتن بحران اقتصادی براثر کاهش ارزش پول ملی و کاهش قدرت خرید اکثریت جامعه، برنامه ارتجاعی یکسان‌سازی پوشش زنان کارگر و کارمند و لباس فرم مخصوص زنان به‌مرحله اجرا درآمد. این سیاست که درراستای تبعیض جنسیتی و به منظور در تنگنا قرار دادن زنان شاغل تهیه‌گردیده است، نمونه دیگری از سیاست های زن ستیزانه رژیم و تشدید فشار برای حذف زنان از اموراجتماعی، فرهنگی، و سیاسی است، و از این‌روی، واکنش‌های اعتراضی زنان کارمند دربرخی نهادها و دستگاه‌های اداری و دولتی را برانگیخته است. خبرگزاری مهر، ۳ بهمن ماه، گزارش داد: ”اجرای فاز نخست مد و لباس مشاغل زنان در تهران، مدیرکل دفترامور زنان و خانواده وزارت کشور از اجرای فاز نخست طرح مدولباس پوشش مشاغل دراستان تهران خبرداد و گفت، پوشش بانوان در محیط‌های کاری باید به گونه‌ای باشد که امنیت محیط‌کاری تامین شود و به‌جای خودنمایی شخصیت معنوی زنان مورد توجه قرارگیرد . . . طرح‌هایی درنظرگرفته‌می‌شود که متناسب با شئونات خانم‌ها باشد و مطمئناً از رنگ‌های تند که زیبنده محیط‌کار نیست استفاده نخواهد شد.“
به‌فاصله اندکی پس‌از اعلام این خبر، رسانه‌های همگانی گزارش‌دادند که، لباس فرم‌زنان شاغل در استانداری و فرمانداری تهران طراحی‌شده و از اسفندماه پوشیدن آن برای زنان شاغل در این دوایر اجباری خواهد بود. ایسنا، ۵ بهمن‌ماه، نوشت: ”مشاور امور بانوان استانداری تهران از اتمام الگوبرداری و نهایی‌شدن لباس فرم‌کارکنان استانداری و فرمانداری‌های تهران خبرداده و یادآوری کرد، رنگ سرمه‌ای به‌عنوان رنگ غالب لباس‌فرم کارکنان انتخاب‌گردیده و در اسفندماه سال جاری تحویل می‌شود.“
علاوه براین طرح ارتجاعی که با هدف حذف زنان از امور اجتماعی و خانه‌نشین کردن آنان طراحی و اجرا می‌شود، کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس‌شورای اسلامی نیز خواستار طراحی و اجرای لباس متحدالشکل دانشجویان دختر در سراسر دانشگاه‌های کشورشد. پایگاه اطلاع‌رسانی دانشجونیوز، ۴ بهمن ماه، اعلام‌داشت: ”عضوکمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در ارتباط با پوشش دانشجویان در ایران به متحدالشکل‌کردن پوشش دانشجویان دختر تاکید نمود . . . پوشش دانشجویان باید براساس عرف جمهوری‌اسلامی باشد.“ پیش ازاین نیز وزارت کشور دولت ضدملی احمدینژاد، دراوایل سال جاری، اجرای طرح ”عفاف و حجاب“ را اولویت دولت و دستگاه‌های ذی‌ربط خوانده بود و طرح کامل ”پوشش اسلامی“ برای زنان شاغل و دختران دانشجو را دردست تهیه اعلام داشته‌بود.
طرح ”عفاف و حجاب“ یا طراحی ”لباس‌فرم زنان شاغل“ برنامه‌ای اتفاقی نیست، بلکه با محاسبه از پیش، در اوضاع کنونی به‌مورد اجرا درآمده‌است. یکی از مهم‌ترین برنامه‌های دولت احمدینژاد درطول چندسال گذشته، حذف زنان از امور اجتماعی، سیاسی و فرهنگی، و به زعم خود، مهار جنبش پرتوان زنان ایران بوده‌است. ارتجاع اکنون می‌کوشد با شدت بخشیدن به سیاست‌های تبعیض‌آمیز به موازات سرکوب هرگونه صدای حق‌طلبانه، از سویی جنبش زنان ایران را مهار و دچارتفرقه سازد و از دیگرسو از نقش و جایگاه زنان در اداره امور مختلف جامعه بکاهد. از ابتدای سال جاری، رژیم ولایت فقیه و دولت نامشروع احمدینژاد تلاش‌کرده‌اند تا زنان را هرچه بیشتر از بازار کار حذف کنند و مانع تحرک جنبش زنان شوند. نگاهی به آمارهای مربوط به سهم زنان در اشتغال بسیار گویاست و ماهیت واپس‌مانده رژیم ولایت فقیه به‌ویژه دولت احمدینژاد در مقام قشری‌ترین و راست‌گراترین دولت سه‌دهه اخیر را آشکارتر می‌سازد. خبرآنلاین، در اواسط سال جاری، در گزارشی باعنوان”طبق آمار رسمی کشور بیش از ۴۶ درصد دختران بین ۱۵ تا ۲۴ ساله بیکارهستند“، نوشت: ”درسه‌ماه نخست امسال (۱۳۹۰) بیش از ۵۰۰هزار زن ازکار خود بیکار شدند. دراین مورد فعالان عرصه اشتغال کشور نیز ضمن تایید این روند، نوع نگاه به زنان را مهم‌ترین عامل این رشد بیکاری می‌دانند و پیش‌بینی می‌کنند رشد این روند در ماه‌های آتی متوقف نشود.“
درادامه این گزارش یادآوری می‌شود: ”۴۶ درصد دختران بین ۱۵ تا ۲۴ ساله بیکارهستند. آمارهای رسمی کشور نیز این بی‌توجهی به اشتغال زنان را نشان می‌دهد. نرخ بیکاری زنان کشور درسال ۱۳۸۸ معادل ۸/ ۱۶ درصد بود. طبق آخرین آمار مرکز آمارکشور درسه ماهه نخست سال ۱۳۹۰ این آمار به ۲۵ درصد افزایش یافته که این افزایش حاکی از بیکارشدن حدود ۵۰۰ هزار نیروی کار زن در سه ماهه نخست امسال‌است.“
از دیگرسو تمامی آمارها و برآوردهای منتشر شده حاکی از افزایش بیکاری در میان زنان به‌ویژه زنان دارای تحصیلات یا مهارت و تجربه کاری‌است. آمار ارایه شده از گرایش بیشتر زنان به اشتغال در بخش خدمات حکایت می‌کند. داده‌های موجود درفصل بهار شامل ۴۶ درصد اشتغال زنان درحوزه خدمات، ۳۱ درصد اشتغال دربخش کشاورزی و ۲۳ درصد درعرصه صنعت بوده است. علت افزایش بیکاری زنان را باید در سیاست‌های تبعیض‌آمیز و قرون‌وسطایی حکومت جستجوکرد. به بیان دقیق‌تر، زنان هم از تبعیض‌جنسیتی و نابرابری رنج می‌برند و حقوق‌شان پایمال می‌گردد و هم از بحران اقتصادی و اجرای سیاست‌های فاجعه‌بار اقتصادی – اجتماعی نظیر حذف یارانه‌ها و آزادسازی اقتصادی که باعث ژرفش شکاف طبقاتی و تشکیل ارتش بیکاران می‌گردد. امروزه باتوجه به پیامدهای فاجعه‌بار سیاست‌های اقتصادی ضدمردمی رژیم ولایت فقیه که زنان به‌ویژه زنان طبقه‌های محروم از نخستین قربانیان آن محسوب می‌شوند، برآوردهای کارشناسی از گسترش فقر و ناهنجاری‌های اجتماعی درمیان زنان حکایت می‌کنند. ایلنا، ۸ بهمن ماه، گزارش‌داد: ”بی‌خانمانی در زنان درحال افزایش‌است. تناسب آماری بین مردان و زنان بی‌خانمان درحال تغییر و از مجموع افراد بی‌سرپرست جمع‌آوری شده در تهران با بررسی آماری متوجه می‌شویم که موضوع بی‌خانمانی در زنان درحال افزایش‌است.“
رشد بی‌خانمانی، فقر، اعتیاد، خودکشی و نظایر آن درمیان زنان ارتباط مستقیم با تبعیض طبقاتی – جنسیتی دارد. زنان به‌ویژه زنان زحمتکش و شاغل از سویی براثر برنامه آزادسازی اقتصادی منافع و امنیت شغلی خود را از دست می‌دهند و از دیگرسو با اعمال سیاست‌های تبعیض‌آمیز مانند برنامه ”لباس‌فرم“ و ”یکسان سازی پوشش“ و ”طرح عفاف و حجاب“ از حقوق برابر در جامعه محروم می‌شوند. مبارزه بافقر روبه گسترش به‌ویژه درمیان زنان شاغل جدای از پیکار برضد تبعیض جنسیتی و سیاست‌های زن‌ستیز رژیم ولایت فقیه نیست.
به نقل از نامه مردم، شماره 888، 24 بهمن ماه 1390
