مراسم اول ماه مه امسال: جلوه‌های باشکوهی از قدرت‌نمایی زحمتکشان جهان
امسال نیز اول ماه مه (۱۲ اردیبهشت ۹۱)، روز جهانی کارگر، دیگر بار، و پرشورتر از سال‌های پیش، به نمادی از اتحاد و همبستگی کارگران و زحمتکشان جهان تبدیل شد،
کارگران و زحمتکشانی که مدت‌هاست در وضعیت دشوار اقتصادی و اجتماعی ”ریاضت‌کشی“ به سر می‌برند که از سوی قدرت‌های سرمایه‌داری بر آنان تحمیل شده است و می‌شود. گستردگی کمّی و کیفی شرکت کنندگان در مراسم روز جهانی کارگر امسال در اکثر شهرهای جهان، به طور مستقیم و غیرمستقیم مورد تأکید رسانه‌های جهان قرار می‌گرفت. رئیس “سازمان جهانی کار“ پیش از فرا رسیدن روز جهانی کارگر، و با آگاهی به شرایط دشوار زندگی زحمتکشان جهان، به‌درستی گفته بود: ”این اول ماه مه، یک اول ماه مه معمولی نیست.“ حضور جوانان در مراسم و جشن‌ها و تظاهرات گوناگون در سراسر جهان، امسال بسیار چشمگیر بود. پیوستن رسمی جنبش مردمی ”تسخیر“ در برخی از کشورها و شهرها، از جمله در نیویورک (وال استریت) و تورنتو به مراسم روز جهانی کارگر، دیواری را فرو ریخت که سال‌هاست نظام سرمایه‌داری جهانی با جدیّت تمام بین نسل‌های بسیاری کشید، بین نسل‌های مختلف نیروهایی که خواهان تغییرهای جدی در مناسبات غیرعادلانه حاکم بوده‌اند و اکنون نیز هستند. اول ماه مه امسال شاهد شکل‌گیری عملی این شعار محوری کمونیست‌ها بود: کارگران و زحمتکشان جهان متحد شوید!
امسال در بسیاری از کشورهای اروپایی، مراسم اول ماه مه قدرت‌نمایی‌یی بزرگ، و نقطه اوجی در مبارزات کارگران و زحمتکشان با سیاست‌های ریاضت‌کشی و برای یک زندگی شایسته بود که اکنون مدت‌هاست در این کشورها جریان دارد. اتحادیه‌های کارگری در اسپانیا، پرتغال، ایتالیا، فرانسه، و یونان، برای نشان دادن خشم خود از اجرای سیاست‌های نولیبرالی در اروپا، و به‌ویژه منطقه یورو، و از جمله در اعتراض به کاهش بودجه عمومی و خدمات اجتماعی و بیکاری، و جز این‌ها، از راه‌پیمایی سنّتی این روز به‌خوبی بهره گرفتند. در فرانسه و یونان، که در آستانه انتخابات پارلمانی و ریاست جمهوری قرار دارند، گردهمایی‌ها و راه‌پیمایی‌های اول ماه مه به کارزاری تبلیغاتی از سوی زحمتکشان برای شکست دادن راست‌های حاکم بدل شد.
نشریه چپ‌گرای انگلیسی ”مورنینگ استار“ نوشت: ”امسال میلیون‌ها تن از کارگران در سراسر جهان با سرازیر شدن در خیابان‌ها برضد بهره‌کشی و جنگ، مُهر خود را در پای رویداد اول ماه مه نقش کردند.“ در ایران اما، در کنار کشورهایی مثل آمریکا و کانادا، همچنان روز اول ماه مه در مقام روز جهانی کارگر به رسمیت شناخته نمی‌شود، و به رغم سنّت چندین ده ساله زحمتکشان در بزرگداشت این روز، امسال نیز کارگران و زحمتکشان نتوانستند آزادانه این روز همبستگی جهانی کارگران جهان را برگزار کنند. اعلام روز اول ماه مه (معمولاً ۱۱ اردیبهشت) به عنوان روز کارگر و تعطیل رسمی، یکی از خواست‌های زحمتکشان کشور ماست.
دریایی از مردم کوبا، امسال در رژه اول ماه مه در میدان انقلاب هاوانا شرکت کردند تا برنامه دولت برای تضمین آینده‌یی کمونیستی را تأیید کنند. مضمون اصلی شعارهای راه‌پیمایی امسال، ”حفظ و ارتقای سوسیالیسم“ بود. در این تظاهرات و گردهمایی، رائول کاسترو، رهبر کوبا، با تأکید بر لزوم اقدام‌های اصلاحی جاری به منظور میدان دادن بیشتر به پیشه‌وران خصوصی و کاهش تسلط دولت بر برخی از حرفه‌ها، گفت: ”هدف، یافتن جایگزینی برای کمونیسم نیست، بلکه برداشتن گام‌هایی برای تقویت آن در آینده است.“ نوشته‌یی بزرگ با این شعار: ”ما هرگز به سرمایه‌داری باز نمی‌گردیم“، توجه رسانه‌ها را به خود جلب می‌کرد. شعارهای: ”اتحاد، پیروزی“ و ”زنده باد انقلاب سوسیالیستی“ از دیگر شعارهایی بودند که از دید دوربین‌های تلویزیونی دور نمی‌ماندند.
در مراسم بزرگداشت روز جهانی کارگر امسال در هاوانا، ۱۸۰۰ تن از رهبران کارگری از صد کشور جهان شرکت داشتند. یکی از این شرکت کنندگان که اروگوئه‌یی بود به خبرنگاران گفت: ”این برای ما آرزویی بود که در کنار کوبایی‌ها اول ماه مه را جشن بگیریم. کوبا چراغ راه رهایی برای سایر کشورهای آمریکای جنوبی بوده است.“ تظاهرات مشابهی در شیلی، کلمبیا، بولیوی، و مکزیک نیز برگزار شد.
در یونان هزاران نفر در مرکز شهر آتن در تظاهراتی که از سوی شماری از اتحادیه‌های کارگری سازمان یافته بود شرکت کردند. ”جبهه سراسری مبارز کارگران“ به رهبری “حزب کمونیست یونان“ نیز تجمع دیگری در حمایت از کارگران “کارخانه فولادسازی هِلِنیک“ بر پا کرده بود که اکنون بیش از شش ماه است در اعتصاب به سر می‌برند.
راه‌پیمایی سنّتی اول ماه مه در مسکو به دعوت “اتحادیه“های کارگری با استقبال گسترده‌یی مواجه شد، و بیش از صد هزار نفر در آن شرکت داشتند. هزاران تن به دعوت “حزب کمونیست روسیه“ در گردهمایی‌های بزرگداشت روز جهانی کارگر شرکت کردند.
به دعوت “سندیکا“ها و “اتحادیه‌های“ کارگری قدرتمند ایتالیا گردهمایی بزرگی در میدان “سنت جووانی” رم برگزار گردید. عکس‌ها و گزارش‌های منتشر شده از این تجمع، حکایت از جوّ انقلابی و شرکت پرشور جوانان در این مراسم داشت. در “تورین“، میان تظاهر کنندگان و پلیس ضدشورش برخوردهایی روی داد. هزاران نفر در شهر مرکزی “ریتی“ برای شنیدن سخنان رهبران سه اتحادیه مهم کشور تجمع کردند و سپس به راه‌پیمایی پرداختند که طی آن، اصلاحات نخست وزیر “ماریو مانتی“ را محکوم کردند.
”اتحادیه‌های” فرانسوی حدود ۲۹۰ تظاهرات در نقاط مختلف کشور برپا کردند که از “مارسی“ در جنوب تا “استراسبورگ“ در شرق و سایر شهرها در شمال و مرکز کشور را در بر می‌گرفت. عده شرکت کنندگان در این مراسم هرساله به حدّی بود که حتی وزیر کشور فرانسه هم به رشد قابل توجه آن در مقایسه با سال پیش اذعان کرد. بعد از این که بزرگ‌ترین اتحادیه فرانسه یعنی ”س ژ ت“، به اعضای خود توصیه کرد برای به زیر کشیدن سارکوزی از رأی دادن به او خودداری کنند، پرزیدنت “نیکولا سارکوزی“ یک گردهمایی صد هزار نفری از هوادارانش، یا آنچه او ”کارگران واقعی“ می‌نامید، برپا کرد تا بر این موضع‌گیری بزرگ‌ترین اتحادیه کارگری فرانسه پوششی افکنده باشد. این نخستین بار است که اتحادیه‌یی اعضایش را از رأی دادن به کاندیدایی منع می‌کند.
در مادرید اسپانیا، ده‌ها هزار نفر برای مخالفت با کاهش بودجه‌های عمومی در زیر باران شدید به طرف میدان اصلی شهر سرازیر شدند. حدود ۵۰۰۰ کارگر، بازنشسته و دانشجو، با پرچم‌نوشته ”اکنون شورش“ و ”به ثروتمندان مالیات ببندید“، راه‌پیمایی کردند.
در لیسبون پرتغال هزاران نفر با در دست داشتن پلاکارد ”غارت را متوقف کنید، دیگر حقوق‌های ما را ندزدید“ گرد هم آمدند. تشکیلات نیرومند ”کنفدراسیون سراسری کارگران پرتغال“ که ۷۰۰ هزار عضو دارد، و قبلاً با امضای پیمان‌نامه اصلاحات بازار نیروی کار برای تضمین ۷۸ میلیارد یورویی اتحادیه اروپا و صندوق بین‌المللی پول مخالفت کرده بود، با شعار ”برضد بهره‌کشی و فساد، برای سیاست تغییر“ دست به راه‌پیمایی‌یی سراسری زد.
در لندن، یک راه‌پیمایی به سوی میدان “ترافالگار“ برنامه‌ریزی شده بود که پلیس خیابان‌ها را بست و اجازه برگزاری آن را نداد. ”تسخیر“ کنندگان انگلیسی نیز برنامه‌های گوناگونی را در ۱۲۵ شهر سازمان‌دهی کرده بوند، از اعتصاب عمومی یک روزه برای ایجاد ”روزی بدون ۹۹ درصدی‌ها- نه کار، نه خرید، نه بانک“ گرفته تا پخش اعلامیه و تراکت و برگزاری سخنرانی. در مرکز شهر “لیورپول“ هم هزاران گل رز و میخک توزیع شد که کارتی به همراه داشت با این نوشته: ”تقدیمی از طرف تسخیر کنندگان لندن؛ لطفاً آن را در لیوانی آب بگذارید و از آن لذت ببرید“. این کار با استقبال زیاد مردم روبه رو شد.
در برلین، بنا بر گزارش‌های مختلف، بین ۱۰ تا ۲۰ هزار نفر در مراسم اول ماه مه شرکت کردند و این روز را جشن گرفتند، و سپس در تظاهراتی مسالمت‌آمیز شرکت کردند که متأسفانه به درگیری‌هایی میان تظاهر کنندگان و پلیس کشانده شد و عده زیادی از تظاهر کنندگان دستگیر شدند.
به رغم آنکه اول ماه مه در آمریکا در مقام روز کارگر به رسمیت شناخته نشده است، اما هر سال زحمتکشان و کمونیست‌ها و دیگر نیروهای ترقی‌خواه این روز را جشن می‌گیرند. امسال، اتحادیه‌ها و فعالان جنبش ”تسخیر“، همراه با یکدیگر دست به تظاهرات و اعتصاب و نافرمانی مدنی زدند. تظاهرات اول ماه مه امسال در آمریکا و دیگر کشورهای دنیا طوری بود که خبرگزاری آمریکایی ”سی‌ان‌ان“ گزارش کرد: ”با گسترده شدن تظاهرات از کالیفرنیا تا نیویورک و از اروپا تا کارائيب، روز سه شنبه، اول ماه مه، تسخیر جهانی شد.“
جنبش ”تسخیر“ سانفرانسیسکو راه‌پیمایی سازمان‌دهی شده خود را روز دوشنبه در ساعت ۸ بعد ازظهر برپا کرد. در کالیفرنیای جنوبی، تظاهر کنندگان گردهمایی ویژه‌یی را برضد رفتارهای غیرمنصفانه نسبت به کارگران در فرودگاه بین‌المللی لُس‌آنجلس سازمان دادند. در سیاتل چندین دستگیری در بعدازظهر سه‌شنبه بعد از درگیری میان پلیس و تظاهر کنندگان گزارش شده است.
در شیکاگو هزاران نفر از اعضای اتحادیه‌ها، فعالان حقوق مهاجران، و تظاهر کنندگان جنبش ”تسخیر“ گرد هم آمدند و تا مرکز شهر راه‌پیمایی کردند. “باب ریتر“، مسئول بخش مالی “فدراسیون کار شیکاگو”، گفت: ”امروز روز واقعی کارگر است. آنها روز کارگر را به روزی در ماه سپتامبر [اواخر شهریور] انداخته‌اند تا ما را از سایر کارگران جهان که روز کارگر را در اول ماه مه جشن می‌گیرند، جدا کنند.“
در نیویورک ده‌ها هزار نفر در مراسم اول ماه مه شرکت کردند. اعضای اتحادیه‌ها، حامیان جنبش ”تسخیر“، مهاجران، زنان، فعالان دگرباشان جنسی و حقوق معلولان سراسر میدان محل مراسم را پر کرده بودند. پیام این عده، بسیار روشن بود: ”ما ۹۹ درصد هستیم؛ اتحادیه‌ها، دانشجویان و مهاجران، همگی ما همراه با یکدیگر می‌توانیم دنیای بهتری را بسازیم.“ گروه خوانندگان کُر کارگران نیویورک ”همبستگی تا ابد“ را می‌خواند، و جمعیت با آنان هم‌خوانی می‌کرد: ”و… (این)… اتحادیه‌ها ما را قوی‌تر می‌کنند.“
به گفته فعالان جنبش ”تسخیر“، این جنبش با اتحادیه‌های کارگری و گروه‌های طرفدار حقوق مهاجران متحد شد تا نشان دهد که این ۹۹ درصدی‌ها هستند که واقعاً این کشور را به پیش می‌برند.
در شهرهای بزرگ کانادا نیز همزمان با روز اول ماه مه (که البته به طور رسمی در مقام روز جهانی کارگر شناخته نمی‌شود)، تظاهرات و گردهمایی‌های مختلفی از سوی فعالان اجتماعی و سیاسی سازمان‌دهی شده بود. در ونکوور به دعوت تسخیر کنندگان ونکوور صدها نفر در شهر اجتماع کردند، و با پیوستن سایر سازمان‌ها و حزب‌ها، از جمله “حزب کمونیست کانادا“، تا مرکز شهر راه‌پیمایی کردند. در تورنتو نیز چند هزار نفر به دعوت اتحادیه‌ها، فعالان ”تسخیر“ تورنتو، سازمان‌های دفاع از حقوق مهاجران و مرکز صلح و محیط‌زیست و نیز حزب کمونیست و سایر گروه‌های سیاسی و اجتماعی که یک کمیته هماهنگی برای برگزاری مراسم تشکیل داده بودند، به میدان شهرداری آمدند و با بزرگداشت روز جهانی کارگر، اعتراض خود را به سیاست‌های دولت محافظه‌کار فدرال کانادا و دولت لیبرال استان با صدای بلند فریاد کردند.
در اندونزی و تایوان و مالزی ده‌ها هزار تظاهر کننده به دعوت اتحادیه‌های کارگری گرد هم آمدند و خواستار دستمزد بیشتر و امنیت شغلی شدند. در مانیل، پایتخت فیلیپین، حدود سه هزار کارگر و فعال اجتماعی به سمت کاخ ریاست جمهوری راه‌پیمایی کردند که ضمن دادن شعارهایی برضد رئیس جمهوری، نوشته‌هایی نظیر: ”دستمزدهای ما را افزایش دهید“ و ”مبارزه برای سوسیالیسم“ با خود حمل می‌کردند.
در ترکیه اول ماه مه، روز جهانی کارگر، از سوی انبوه توده‌های کارگری جشن گرفته شد و تظاهرات متعددی برگزار شد. “حزب کمونیست ترکیه“ در مرکز هشت شهر مهم ترکیه به این تظاهرات پیوست. یکی از بزرگ‌ترین گردهمایی‌ها، در میدان اصلی شهر استانبول برگزار شد که در سال ۱۹۷۷ شاهد کشتار جمعی از کارگران بود. این مراسم با شرکت ۱۲۵ هزار نفر برگزار شد که میدان محل تظاهرات را از شوری عظیم سرشار کرده بودند. “حزب کمونیست ترکیه“ بزرگ‌ترین سازمان سیاسی در میدان بود و بیش از ۲۵ هزار نفر به دعوت این حزب به گردهمایی آمده بودند. در اسرائیل هزاران نفر در “ناصره“ و “حیفا“ برای برگزاری جشن اول ماه مه تجمع کردند. در روز یکشنبه (۲۹ آوریل) در راه‌پیمایی روز همبستگی کارگران در “ناصره“، هزاران نفر شرکت کردند و خواستار عدالت اجتماعی، صلح، و برابری شدند. در این راه‌پیمایی “حزب کمونیست اسرائیل و “جبهه دموکراتیک برای صلح و عدالت” (“هاداش“) فعالانه شرکت داشتند. یکی از فعالان “هاداش“ و نماینده پارلمان اسرائیل، در مصاحبه با خبرگزاری‌ها، از جمله گفت: ”ما در سال گذشته درس‌های زیادی آموختیم. ما دریافتیم که نیروی زیادی برای تغییر در جامعه وجود دارد، و نیز اینکه پافشاری دولت در ایجاد مانع در برابر انجام تغییرهای واقعی را شاهدیم. ما اعتراض‌های تابستانی خود را با این گردهمایی [اول ماه مه] آغاز می‌کنیم. مبارزه برای عدالت اجتماعی نیازمند رودررویی با تلاش‌هایی است که می‌خواهند برنامه دیگری را برای درگیری در جنگ و مقابله با ”دشمنان خارجی“ و نیز سرکوب ”دشمنان داخلی“ به جامعه ما تحمیل کند.“ محمد باراکه، صدر ”هاداش“، نیز اظهار داشت: ”امسال، همچون سال‌های قبل، روز اول ماه مه را فرصتی برای اعتراض به راست‌های افراطی می‌دانیم که بر طبل جنگ با فلسطینی‌ها، مردم منطقه، و کارگران و زحمتکشان اسرائیل می‌کوبند.“ در روزهای جمعه و شنبه پیش از اول ماه مه نیز تظاهرات متعدد دیگری در “حیفا“، “اورشلیم“، و “تل‌آویو”، با مشارکت فعالان اجتماعی از جمله “حزب کمونیست اسرائیل“، “هاداش“، “سازمان جوانان کمونیست اسرائیل“، یهودیان، و اعراب صورت گرفت. در شهر سئول در کره جنوبی ده‌ها تن از کارگران کره‌یی به خیابان‌ها آمدند و خواستار اصلاح قانون کار، لغو کار پیمانی و قراردادی، و اعتصاب عمومی شدند.
در پاکستان، نپال، سریلانکا و عراق نیز راه‌پیمایی‌ها و مراسم ویژه روز اول ماه مه برگزار شد. فصل مشترک همه این تظاهرات در سراسر جهان، ندای بلند زحمتکشان جهان در همبستگی با یکدیگر و در اعتراض به شرایط غیرانسانی‌یی است که آزمندان سرمایه‌داری بر تولید کنندگان و صاحبان اصلی ثروت یعنی ملت‌ها تحمیل کرده‌اند.
به نقل از نامه مردم، شماره 894، 18 اردیبهشت ماه 1391
