کابوس کودتاچیان در شیلی
جشن شکوهمند 100 سالگی حزب کمونیست شیلی
دادگاه عالی شیلی، برای نظامیان قاتلِ ”ویکتور خارا“، گیتاریستِ کمونیست، آوازخوانِ نامدار، و مبارز شبشکنِ یلدایِ کودتایی شیلی، حکمِ دستگیری صادر کرد!
حزب کمونیست قهرمان شیلی، حزبِ جانباختگان، حزبِ پایداری در شبهای سیاه و خوفانگیز کودتا، حزبِ ”وحدت خلقی“، صدمین سالگرد آغاز مبارزه کمونیستهای شیلیایی در راهِ عالیترین تجلیهای دموکراسی، ترقی، و صلح را در گستره شادمانه جشنی بزرگ، در استادیوم ملی شیلی- سانتیاگو، از ۱۵ تا ۱۸ آذرماه، برگزار کرد.
جشن صدمین سال بنیانگذاری حزب در همان استادیومی برگزار شد که در روزهای استیلای ژنرالهای جنون و خونریزی بر سرنوشت مردم شیلی، پس از کودتای شهریور سال ۱۹۷۳، به بازداشتگاه، شکنجهگاه، و میدان اعدام کمونیستها به دست کودتاچیان تبدیل شده بود: کنایه عبرتآموزِ تاریخ به قدارهبندان مردمستیز! ویکتور خارا، گیتاریست وخواننده کمونیست، در این استادیوم شکنجه و اعدام شد. هفتاد هزار تن از اعضا و هواداران حزب کمونیست شیلی در این مراسم شرکت کردند.
حزب کمونیست شیلی با همان طراوت، امید به آینده، و روحیه انقلابیای که در روز ۱۲ژوئن ۱۹۱۲(۱۴خردادماه ۱۲۹۱ خورشیدی) فعالیت خود را آغاز کرد، صدمین سالگشت خود را جشن گرفت. کمونیستهای شیلی ۱۰ سال نخست پس از این تاریخ را زیر نام “حزب کارگران سوسیالیست”، برای تغییرهای بنیادی در شیلی مبارزه کردند، و در ۲ژانویه ۱۹۲۲(۱۲دیماه ۱۳۰۱)، در کنگره ”رانکاگوآ“، با پیوستن به انترناسیونال کمونیستی، زیر نام “حزب کمونیست شیلی“ به مبارزه خود ادامه دادند.
حزب کمونیست شیلی، همدوش با دیگر نیروهای سیاسی، در به قدرت رسیدن و مبارزه قهرمانانه و با شکوه دولت وحدت مردمی(۱۹۷۰- ۱۹۷۳)، به رهبری سالوادور آلنده، رئیس جمهوری فقید شیلی، سهیم بود. این سالها، حادترین تجلیهای مبارزه طبقاتی، و بالاترین درجه سازماندهیِ پرولتاریا و دیگر قشرهای اجتماعی را در شیلی به نمایش گذاشت. به دنبال کودتای نظامی در شیلی به وسیله ژنرال آگوستو پینوشه، حزب کمونیست شیلی بار دیگر مبارزه و قیام مردم شیلی بر ضد دیکتاتوری را رهبری کرد. این دوره، دوره دشوارترین تجربه کمونیستهای شیلی بود. هزاران نفر از رهبران و اعضای حزب را کودتاچیان وابسته به آمریکا به قتل رساندند، و بسیاری دیگر مجبور به تبعید و دوری از میهن شدند. اما این شرایط، صدای آنانی را که در قامت حزب کمونیست شیلی، نقش پیشاهنگیِ خلق را بر عهده گرفته بودند، نتوانست خاموش کند. چهرههای جاودان تاریخ مبارزاتی طبقه کارگر شیلی: پابلو نرودا، ویکتور خارا، گلادیس مارتین، و لودیا تیتل بوئیم، در این مبارزه مرگ و زندگی، نمایندگی مردم زحمتکش شیلی را پذیرفتند، و به بهای جان و هستی خود و محرومیتها و آوارگی و مهاجرت، مبارزه زحمتکشان شیلی را هدایت کردند. مبارزه در راه عدالت اجتماعی و برابری ادامه یافت.
به مناسبت صدمین سالگرد حزب کمونیست شیلی، حزبی که از احترام و اعتباری فراوان بین نیروهای چپ آمریکای لاتین برخوردار است ، کلمات ”ریکاردو فونسکا“، یکی از دبیر کلهای حزب را به یاد می آوریم که گفت: حزب کمونیست فناناپذیر است، چرا که وجود آن در خدمت منافع، نیازها، و مبارزات طبقه کارگر است.
مراسم جشن سراسری صدمین سالگرد بنیانگذاریِ حزب کمونیست شیلی دو بخش بود. نمایندگان حزبهای برادر دعوتشده از سوی حزب کمونیست شیلی برای شرکت در مراسم در روزهای چهارشنبه ۱۵ تا جمعه ۱۷آذرماه، در سمیناری در رابطه با عرصههای اصلی مبارزه حزب کمونیست شرکت کردند. شرکت کنندگان دربعداز ظهر روز پنجشنبه، از منطقههای مختلف کلانشهرسانتیاگو، پایتخت شیلی، بازدید کردند، و با نمایندگان و فعالان حزب و اعضای سازمان جوانان کمونیست شیلی گفتوگو کردند. محل برگزاری سمینار تالار اصلی ساختمان سنای شیلی در سانتیگو بود. این همان تالاری بود که “سالوادور آلنده“ در زمان ریاستش بر مجلس سنا اجلاسها را در آن برگزار و هدایت میکرد. برخی از شرکت کنندگان در سمینار، خاطرههای خود از سالهای پایانی دهه ۱۹۶۰، زمانی که آلنده ریاست سنا را برعهده داشت، سخن گفتند. سمینار پیرامون پنج پانل جداگانه با موضوع های محوری: ۱. تاریخ حزب کمونیست شیلی، ۲. حزب و اتحادیه های کارگری، ۳. حزب و جوانان، ۴. ارزیابی تجربه ”وحدت ملی“ و اتحاد ها، ۵. تصاحب قدرت، سازماندهی شده بود و در هر پانل نمایندههای رهبری حزب، و ساختارهای جنبش های اجتماعی شیلی، شرکت داشتند.
حزب کمونیست شیلی در سالهای پس از سقوط دیکتاتوری نظامی، با تجربههای اندوختهشده از ۸دهه مبارزه و ۲دهه مهاجرت و مبارزه در شرایط مخفی، توانسته است با سازماندهیِ تمامی امکانهای انسانی و مبارزاتی خود، تشکیلات حزب را بهطورِموفقیتآمیزی تجدید سازمان کند. این مبارزه خستگیناپذیر در طول دو دهه اخیر، به اعاده نقش برجسته حزب در جنبش دانشجویی و جوانان شیلی- که رهبری آن در دست کمونیستهای جوان است- و همچنین شکلگیری پایگاهی محکم و قابل اتکا در جنبش سندیکائی، انجامیده است. همان گونه که در ”نامه مردم“، شماره 907 گزارش شد، در انتخابات محلی شیلی نمایندگان حزب کمونیست توانستند با رأیهایی بالا پیروز شوند. کمونیستهای شیلی با تجربه اندوزی از دوره ”وحدت خلقی“، مبارزه سیاسی خود برای ایجاد تغییرهای اقتصادی و اجتماعی از طریق ائتلاف انتخاباتی با ”حزب دموکراتیک“ و ”حزب رادیکال“ دنبال می کنند.
جشن صدمین سالگرد پایه گذاری حزب کمونیست شیلی در روز شنبه ۱۸آذرماه، در استادیوم ملی شیلی، با کنسرت با شکوهی با شرکت هفتادهزار عضو و هوادار حزب با شکوهی ویژه و در جوی خاطرهانگیز به پایان رسید. پس از خاتمه حکوت دیکتاتوری نظامی و اعاده دموکراسی، دولت شیلی فدراسیون جهانی فوتبال را متقاعد کرد که بخشی از سکوهای جایگاه تماشاگران این استادیوم را که پس از کودتا محل نگهداری، شکنجه، و اعدام قربانیان بود، را به همان صورت قدیمی حفظ کنند. در طول مدت جشن مشعلهای فروزان در این بخش استادیوم خاطره جانباختگان حزب کمونیست و خلق شیلی را در این مراسم تاریخی گرامی می داشت.
هنر و فرهنگ سهم بزرگی در زندگی حزب کمونیست شیلی دارد، و نسل جوان کمونیست با تعصب فراوان آن را به پرچم بازسازی موفقیتآمیز حزب تبدیل کرده است. برخی از معروفترین شاعران و هنرمندان شیلی نظیر پابلو نرودا و ویکتور خارا، از صفهای حزب کمونیست شیلی برخاستهاند. در بخشی از برنامه کنسرت، خواننده معروف کوبائی، سیلویو رودریگز، که شهرت بینالمللی دارد، و در دورهیی با ویکتور خارا فعالیتهای مشترک هنری داشت، هنرنمائی کرد. در دوره دیکتاتوری نظامی، ترانههای رودریگز در شیلی ممنوع الانتشار بود. او ترانه معرف خود به یاد ویکتور خارا را در این کنسرت اجرا کرد. نکته مهم که باید به آن اشاره شود اینکه، در هفته گذشته دادگاه عالی شیلی در پاسخ به کارزار موفق حزب کمونیست شیلی و نیروهای مترقی این کشور، ۸ نفر از نظامیان این کشور را که در شکنجه و اعدام ویکتور خارا دست داشتند، به دادگاه عدالت سپرد.
صدر حزب کمونیست شیلی، رفیق ”گیلرمو تیلیر“، درحالیکه از سوی رهبر سازمان جوانان کمونیست شیلی, رفیق ”کرول کاریولا“، و دبیرکل حزب، رفیق ”لااو تارو کارمونا“ همراهی میشد، در مراسم جشن صدمین سالگرد سخنرانی کرد. او در سخنرانی خود به اهمیت برگزاری جشن صدمین سالگرد حیات حزب کمونیست در استادیوم ملی اشاره کرد، و گفت که، این نمایشی از این حقیقت است که نقشه آنانی که میخواستند این محل را به بازداشتگاه زندانیان سیاسی برای شکنجه و اعدام بسیاری که به شیلیای عادلانه تر و جهانی متحد اعتقاد داشتند، تبدیل کنند، شکست خورده است. او در بخش هائی از سخنرانی خود گفت: ”این روشن است که آنانی که حاملان نفرت و استبداد بودند در نقشه خود شکست خوردند، چرا که ما دوباره با آوازها و شعارهایمان، با شادمانی و شور و شوقمان، و با اعتقاد مان به راهمان اینجا هستیم… ما، فرزندان لوئیس امیلیو رکابارن[سیاستمدار مشهور شیلیائی که در خدمت به جنبش کارگری مبارزه کرد] دوباره اینجا هستیم، ثابت قدم ایستادهایم، دیگربار اینجاییم، سالوادور آلنده! ما دوباره اینجاییم! همه آنانی که از دموکراسی دفاع کردند و در راه آن رزمیدند، ما معتقدیم که اینجا هستیم، ما برای شیلیای نو کاملاٌ معتقد و آمادهایم. و این ممکن است… همه آنانی که اینجا جمع شدهایم و خواهان آنیم که مس، ایتیم، و دیگر منابع طبیعی برای استفاده و بهره گیری همیشگی همه مردم شیلی است و نه تنها برای انحصارها… ما حزبی هستیم که طبقه کارگر و کارگران برپا کردهاند و به مبارزه اجتماعی، دموکراسی، و سوسیالیسم معتقد است… ما این ارثیه لوئیس امیلیو رکابارن را هیچگاه کنار نخواهیم گذاشت و ترک نخواهیم کرد… ما حزبی هستیم که با واقعیت اجتماعی و مبارزات مردممان غنی شدهایم، ما حزب آیندهایم، که به سازمان جوانان کمونیست- این تجلی واقعیِ جوانان شیلی، نیازها و مبارزات آنان افتخار می کند، ما از آنان رهبران جدید میسازیم، سازمان جوانان کمونیست مهدِ تربیت و پرورش مبارزان کمونیست است.”
او در پایان سخنان خود، از همه هنرمندان و صحنهپردازانی که در سازماندهیِ این جشن کمک کرده بودند تشکر کرد، و برای حُسنِ ختامِ مراسم، خطاب به سیلویو رودریگز، هنرمند کوبایی، گفت: این هنرنمایی شما، سیلویو، مربوط به همبستگی بین خلقهای ما است، همبستگیای که مطمئنیم برای مدت طولانی ادامه خواهد داشت. شیلی به تحسین تو ادامه خواهد داد و تو را دوست خواهد داشت. ما مطمئنیم که شعرها و ترانههای تو و آهنگهای دیگر پابلو نرودا و ویکتور خارا در مبارزه خلقهای آمریکای لاتین مانند این رُزهای سرخ شکوفه خواهند داد.
به مناسبت صدمین سالگرد حزب کمونیست شیلی، کمیته مرکزی حزب توده ایران پیام تبریک و همبستگی مفصلی به رفقای شیلیائی تقدیم کرد. در این پیام پیوندهای مبارزاتی بین دو حزب در کارزارهای دشوارشان علیه دیکتاتوری مورد تاکید قرار گرفته و بر ادامه ضرورت تبادل تجربه در این زمینه تصریح شده است.
به نقل از نامه مردم، شماره 912، 25 دی ماه 1391