قبرس در معرض توفان بحران سرمایه داری!
ما با توده ها آواز می خوانیم وهمراه آنها برای یک آینده بهتر مبارزه خواهیم کرد. [رفیق دمیتری کریسبو فیاس رئیس جمهوری سابق قبرس]
اوجگیری بحران سیستم بانکی قبرس و قرار گرفتن بانک های بزرگ این کشور در معرض ورشکستگی مالی، نمونه دیگری از ابعاد گسترده بحران اقتصادی- مالی کنونی سرمایه داری جهانی می باشد. بدنبال افشای خبر توافق دولت دست راستی قبرس با موافقتنامه تحمیلی و بی سابقه اتحادیه اروپا مبنی بر تخصیص بخشی از حساب های پس انداز مردم برای نجات بانک های قبرس، موجی از اعتراض توده ای پایتخت و شهرهای اصلی قبرس را فرا گرفت. اتحادیه های کارگری مترقی قبرس و آکل، حزب کمونیست های قبرس، سازماندهی و رهبری جنبش اعتراضی را به دست گرفته اند. دولت قبرس در اقدام بی سابقه ای بانک های کشور را به مدت یک هفته تعطیل کرد تا مانع انتقال سپرده های بانکی از این کشور بشود. روز پنج شنبه پارلمان قبرس با رای یکپارچه و بدون هیچ رای مخالفی موافقتنامه پیشنهادی اتحادیه اروپا را رد کرد. واقعیت این است که بخشی از مشکلات همه جانبه اقتصادی ماه های اخیر قبرس، به خاطر انتقال بحران ورشکستگی بانکی اروپا از طریق سیستم پولی یونان به قبرس است. در حال حاضر پنج کشور عضو اتحادیه اروپا، یونان، ایتالیا، پرتقال، اسپانیا و ایرلند در آستانه ورشکستگی و سقوط اقتصادی هستند، انگلستان رکود عمیق و دراز مدتی را از سر می گذراند و هیچ دورنمایی از بهبود اقتصادی به چشم نمی خورد.
مقاومت مردم قبرس در مقابل طرح
برای درک شرایط سیاسی قبرس و اینکه چرا یکباره در هفته های اخیر شرایط این کشور با چنین شرایطی روبرو شده است باید در نظر داشت که تا یک ماه قبل کاندیدای مترقی نیرو های چپ قبرس، رفیق دمیتری کریستوفیاس، رئیس جمهور این کشور بود. از فردای روز انتخاب کریستوفیاس ائتلاف احزاب راست حملات و خرابکاری های خود برضد رئیس جمهوری را شروع کردند . اتحادیه اروپا نیز پنهان نمی کرد که برای آن دشوار است که رئیس جمهور یکی از اعضای این اتحادیه عضو یک حزب مارکسیست لنینیست باشد و بطور واضح از نیروهای راست حمایت می کرد. اما کار شکنی راست ها تنها یکی از مشکلات عمده بود. شروع کار رفیق دمیتری کریستوفیاس همزمان با بحران عظیم جهان سرمایه داری و بحران اتحادیه اروپا و بد تر از ان بحران و ورشکستگی کشور یونان متحد بسیار نزدیک قبرس بود. زحمتکشان قبرس به درستی بحران حاضر را محصول سیاست های سرمایه داران و بانکداران قبرس و اتحادیه اروپا و برنامه های آن برای از بین بردن همه دستاوردهای بزرگ جنبش کارگری این کشور ارزیابی کرده اند. باید در نظر داشت که نیروهای راست قبرس پس از 5 سال کارشکنی مدام در مقابل دولت ترقی خواه دیمیتری کریستوفیاس، با هماهنگی اتحادیه اروپا در کارزاری شرم آور در انتخابات ماه گذشته موفق شدند کنترل دولت را به دست بگیرند. در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری قبرس در تاریخ بیست وچهار فوریه، کاندیدای آکل، حزب زحمتکشان مترقی قبرس به تنهایی در مقابل کاندیدای جبهه متحد راست قرار گرفت. نیکلاس آناستیادیس با 57 در صد اراء برنده انتخابات شد و کاندیدای حزب زحمتکشان قبرس به تنهایی 43 در صد آراء را به دست آورد . اول مارس (11 اسنفد ماه) مراسم تحلیف ریاست جمهوری انجام گرفت ودو هفته بعد از ان نیکلاس آناستیادیس راهی جلسه سران اتحادیه اروپا شد تا در مقابل امضای موافقتنامه در رابطه با تحمیل ریاضت اقتصادی، یک وام ده میلیارد دلاری برای جلوگیری از سقوط سیستم بانکی دریافت کند. در مقابل در یافت این وام رئیس جمهور جدید تن به امضای یک موافقت نامه تحقیر امیز و تهدید آمیز برای استقلال اقتصادی و سیاسی قبرس داد.
طبق این توافق نامه دولت قبرس موظف شده است که ده درصد از مجموعه سپرده ها در بانک های قبرس را به عنوان مالیات برداشت کرده و در ضمانت این وام قرار دهد. این توافق خطر ناک وخفت بار رئیس جمهوری خشم مردم را بر انگیخت.
مخالفت کمونیست ها
رفیق اندروس کیپریانو، دبیرکل آکل، در بیانیه ای در روز اول فروردین ”عملکرد غلط و شتابزدۀ دولت، هم در ”گروه اروپایی“ و هم در رابطه با مسئله بانک ملی قبرس را مسئول ایجاد ”شرایط وخیمی که در آن بسر می‌بریم“، اعلام کرد. رفیق کیپریانو ضمن اعلام مخالفت خود با عملکرد دولت در تنظیم سیاست مذاکره با اتحادیه اروپا همچنین اتحادیه اروپا را متهم به تصمیم گیری بر پایه معیار های سیاسی و نه فقط معیار های اقتصادی در رابطه با قبرس کرد. رهبر آکل اعلام کرد: ”تحت هیچ‌گونه شرایطی، ورشکست کردن اقتصاد قبرس برای آکل قابل قبول نخواهد بود. برای اجتناب از یک چنین وضعی، آماده‌ایم تا با تمام قدرت‌مان همکاری بکنیم. اما، اشاره می‌کنیم که مسئولیت ابتکارها قبل از همه و در درجۀ نخست با دولت کنونی است.“
زمانی که رئیس جمهوری دست راستی موافقت نامه را برای تصویب به مجلس برد مردم در محوطه پارلمان جمع شدند. در پیشاپیش این جمعیت اعضای سندیکای پر قدرت ”پی او“ و سازمان جوانان ”ادون“ وابسته به حزب زحمتکشان قبرس قرار داشتند. این طرح با اکثریت آراء و بدون حتی یک رای موافق رد شد. حزب رئیس جمهوری نیز مجبور شد که به این مواقت نامه رای ممتنع بدهد واین شکست سیاسی سنگینی برای رییس جمهوری راست گرا بود که رهبری مذاکره با اتحادیه اروپا در رابطه با این موافقتنامه را به عهده داشت.
لازم به یاد آوری است که قبرس تا قبل از بحران اقتصادی اخیر یکی از مراکز امن برای حفظ سپرده ها در منطقه بوده است و بانک های کشور قبرس تا قبل از این برای سپرده های خارجی از اعتبار جهانی بر خوردار بوده اند. آمار دولتی نشان می دهد که تا روز های آخر سال 2012 ( اوایل دی ماه 1391) فقط از طریق سپرده گذاران وشرکت های روسی سی میلیارد دلار موجودی در بانک های قبرس موجود بوده است وعلاوه بر ان سپرده هایی از ایران وسایر کشور ها و حساب های پس انداز مردم قبرس نیز قابل توجه بوده است . به نظر می رسد که بانک های اروپایی ومخصوصا آلمانی برای این لقمه چرب دندان تیز کرده اند . لازم به یا د آوری است در زمان ریاست جمهوری دمیتری کریستوفیاس آثار بحران هویدا شد اودر خواست وام از روسیه وچین را مطرح کرده بود که با مخالفت شدید راست ها مواجه شده بود.
حزب زحمتکشان مترقی قبرس (آکل)، با صدور بیانیه مطبوعاتی، روز 5 فروردین ماه، موافقتنامه جدید دولت دست راستی قبرس با اتحادیه اروپا را توطئه اتحادیه اروپا بر ضد مصالح عالیه مردم قبرس ارزیابی نمود و آن را محکوم کرد. بیانیه آکل همچنین اعلام می کند که این موافقت نامه به بیکاری بیشتر، ریاضت اقتصادی شدیدتر، کاهش خدمات عمومی و خصوصی سازی صنایع دولتی این کشور منجر خواهد شد.
در شرایط کنونی با افشاء شدن توافق نامه رییس حمهوری راست گرا به اعتبار بانک های کشور قبرس لطمه زیادی وارد شد وباتوجه به این که این توافق نامه از طرق پارلمان رد شده است حواله های بسیار بزرگی از طرف سپرده گذاران خارجی برای خارج کردن سپرده هایشان به بانک ها ارسال شده است. دولت برای جلو گیری از فرار سپرده ها در حال حاضر به مدت یک هفته کار تمام بانک ها را متوقف کرده است. در شرایط کنونی پارلمان که در دست چپ ها است ابتکار عمل را در دست گرفته است تا بتواند کشور را از شرایط بسیار دشوار بحرانی خارج سازد.
سیاست های اتحادیه اروپا مردم قبرس را در یک شوک روانی وخشم قرار داده است. دوشب پیاپی مردم در جلوی پارلمان جمع شده وشعار خروج از اتحادیه اروپا می دادند.
به نقل از “نامه مردم”، شماره 917، 5 فروردین ماه 1392
