اوکراین همچنان در شعلههای آتش ارتجاع داخلی و مداخلة خارجی میسوزد!
رویدادهای اخیر در اوکراین موجی از نگرانی را نسبت به خطر حاکمیت فاشیسم و جنگ داخلی و تجزیة این کشور دامن زده است. فعالیتهای گروههای فاشیستی و شبهنازی جدید در این کشور که در جریان تظاهرات ”میدان اروپا“ از پاییز سال گذشته آغاز شد و اوج گرفت، از زمان روی کار آمدن دولت کودتایی اولکساندر تورچینوف در اسفند ماه گذشته در اوکراین بهشدت افزایش یافته است.
فعالیت خشونتبار و لگامگسیختة این گروهها، که اعضای آنها اکنون در دولت این کشور نیز مقامهایی دارند، به جایی رسیده که در روز جمعه دوازدهم اردیبهشت امسال با پشتیبانی یا دستکم برخورد تماشگرانه و انفعالی نیروهای انتظامی، دست به کشتاری وحشیانه زدند و ساختمان دفتر سندیکاهای کارگری شهر اودِسا را به آتش کشیدند. این عمل فجیع که فقط از عهدة نیروهای فاشیستی و ضدانسان برمیآید، منجر به زنده سوختن عدة زیادی شد که در داخل ساختمان و پشت درهای بستة ساختمان به دام افتاده بودند. در این فاجعة دهشتناک، به گزارش خبرگزاریها بیش از ۱۰۰ نفر در آتش سوختند و جان خود را از دست دادند و دهها نفر بهسختی مجروح شدند. به نظر میآید که نیروهای فاشیستی با این عمل میخواستند قدرت ویرانگری خود و میزان نفرت خود از نیروهای هوادار یکپارچگی اوکراین و فدرالیسم و بهویژه سازمانهای کارگری و کمونیستها را نشان دهند. روز جمعه ۱۹ اردیبهشت نیز نیروهای ارتش اوکراین به خیابانهای ماریوپول (در جنوب شرقی اوکراین در کنار دریای آزوف) آمدند و همراه با نیروهای راستگرای فاشیستی بار دیگر دست به کشتار مردم عادی و غیرنظامیان زدند که بنا بر برخی از گزارشها، از جمله گزارش وزارت کشور اوکراین، دستکم ۲۰ کشته بهجا گذاشت. این در حالی بود که استانهای شرقی اوکراین (دونِتسک و لوهانسک) خود را برای برگزاری همهپرسی در روز یکشنبه ۲۱ اردیبهشت دربارة خودمختاری این منطقهها آماده میکردند، چون به دولت مرکزی کنونی برای ادارة ”استان“های خود اعتماد ندارند. اخیراً روزنامة آلمانی ”بیلت“ گزارش داده بود که شمار زیادی کارشناس نظامی و امنیتی آمریکایی و نیز پیمانکاران نظامی خصوصی آمریکایی از قبیل ”بلَک واتِر“ برای یاری رساندن به نیروهای ارتش و امنیتی اوکراین در این کشور مستقر شدهاند.
بحران آمریکا و ”ناتو“ساخته در اوکراین که نشان از توسعهطلبی آمریکا و متحدان ناتویی و اروپایی آن پس از ”سلطه“ بر کشورهای اروپایی شرقی مثل لهستان و جمهوری آلمان دموکراتیک دارد، و به نظر میآید بخشی از طرحهای توسعهطلبانة این قدرتها برای چنگ و دندان نشان دادن به روسیه و چین باشد که عضو مجموعة کشورهای موسوم به ”بریکس“ هستند (در کنار آفریقای جنوبی و هندوستان و برزیل)، متأسفانه روز به روز شدیدتر میشود و بیش و پیش از هرچیز، زندگی روزمرة مردم عادی و زحمتکشان این کشور را با دشواریهای فراوانی روبرو میکند. خطر تجزیه و جنگ داخلی از نوع آنچه در لبنان در ربع آخر قرن بیستم میلادی و در یوگسلاوی در دهة ۱۹۹۰ میلادی شاهد آن بودهایم، اوکراین را تهدید میکند.
اختلال در مبادلههای تجاری میان اوکراین و روسیه که سالها برقرار بوده است نیز عامل دیگری است که تأثیر آنی و درازمدت در وضعیت اقتصادی اوکراین و زندگی مردم خواهد داشت. کاهش یا قطع فروش تجهیزات صنعتی و نظامی اوکراین به روسیه (احتمالاً با تشویق آمریکا و اتحادیة اروپا)، کاهش و احتمال قطع صدور گاز ارزانقیمت روسیه به اوکراین، وامهای با بهرة سنگین صندوق بینالمللی پول به اوکراین و در قبال آن کاهش یا قطع یارانههای حاملهای انرژی و مواد غذایی، بیکاری ناشی از بسته شدن کارخانههایی که کالای تولیدیشان به روسیه صادر میشده است و اینک آن کالاها از اروپا وارد میشود، و به طور کلی ورشکستگی اقتصادی اوکراین در بحران جاری، بیتردید میتواند سبب شدیدتر شدن بحران و وخیمتر شدن زندگی مردم شود. آمریکا و کشورهای مداخلهگر اتحادیة اروپا با منافع و هدفهای کوتاهمدت و درازمدتِ گاه مشترک و گاه متفاوت، سعی دارند روندهای سیاسی و اقتصادی و اجتماعی اوکراین را به سمتوسویی هدایت کنند که منافعشان را تأمین کند.
در یک اقدام ضددموکراتیک بحرانزا و تحریکآمیز دیگر، بر اساس اعلامیة حزب کمونیست اوکراین ”نمایندگان راستگرای مجلس قانونگذاری اوکراین روز سهشنبه ۱۶ اردیبهشت در تصمیمی بیسابقه قانونی را علیه کمونیستها تصویب کردند که مطابق آن همة نمایندگان حزب کمونیست- که رأی ۳۰ میلیون اوکراینی را دارند- از ورود به جلسههای غیرعلنی پارلمان محروم میشوند. کمونیستها جناحی از نمایندگان پارلمان را تشکیل میدهند که قاطعانه و بهشدت مخالف فاشیسم در اوکراین و مدافع سرسخت یکپارچگی کشور است… پس از آنکه پترو سیموننکو رهبر جناح کمونیستهای پارلمان خواستار رسیدگی به کشتار غیرنظامیان و آدمسوزی در اودسا در جلسة علنی شد تا مردم مستقیماً از چند و چون این جنایتها مطلع شوند، نمایندگان هوادار فاشیسم پارلمان برخلاف آییننامههای داخلی، تصمیم به بیرون کردن نمایندگان کمونیست از صحن مجلس گرفتند.“ در اعلامیة حزب کمونیست آمده است که ”دولت کودتایی نو-نازی کنونی اوکراین که دستش به خون صدها نفر از مردم عادی اوکراین است، مسئول خونریزیهایی است که به دست نیروهای خودسر فاشیستی و اربابان آنها در کاخ سفید و بروکسل صورت گرفته است. این آن واقعیتی است که نمایندگان راستگرا میخواهند در پشت درهای بستة جلسة غیرعلنی پارلمان از مردم پنهان کنند. آنها حتی خواست نمایندگان کمونیست برای ادای احترام به سوخته شدگان و کشته شدگان اخیر را نیز رد کردند.“ حزب کمونیست اوکراین در این اعلامیة خودر آنهایی را که مانع حضور نمایندگان کمونیست در جلسة غیرعلنی مجلس شدهاند جداییطلبان واقعی میداند که با اقدامهای تحریکآمیز خود استقلال سیاسی و حاکمیت ملّی اوکراین را زیر ضربه بردهاند و اینک اوکراین را در معرض خطر ”بالکانیزه شدن“ قرار دادهاند.
بر اساس گزارش خبرگزاریها، در همهپرسی روز یکشنبه ۲۱ اردیبهشت در منطقههای دونِتسک و لوهانسک، اکثریت مردم به ”خودمختاری“ این دو منطقه رأی مثبت دادند تا بهعوض مقامهای انتصابی دولت کودتا در دولتهای محلی این دو منطقه، نمایندگان انتخابی خود مردم منطقه ادارة آن را به عهده بگیرند.
پترو سیموننکو، رهبر حزب کمونیست اوکراین از پارلمان آن کشور خواست که بحث و تصمیمگیری دربارة تغییر سیستم دولتی کشور را هرچه زودتر آغاز کند. او که روز دوشنبه ۲۲ اریبهشت در شورای مصالحة مجلس قانونگذاری اوکراین سخن میگفت، پیشنهاد کرد که ”دربارة تغییرهای ضروری در قانون اساسی کشور و نظام فدرالی ادارة کشور تصمیم فوری گرفته شود تا یکپارچگی اوکراین حفظ شود و منطقههای لوگانسک و دونتسک جزو اوکراین باقی بمانند.“ او همچنین از مقامهای کشور خواست که عملیات نظامی را بیدرنگ متوقف کنند زیرا اوکراین ممکن است دو منطقة دیگر را از هم دست بدهد. از دیگر خواستهای او، تحقیق دربارة جنایتهایی است که در چند روز اخیر علیه مردم عادی صورت گرفته است.
حزب تودة ایران اقدام دولت کودتایی اوکراین در گسیل نیروهای نظامی به خیابانهای مناطق روسیزبان و کشتار مردم عادی آن منطقهها، اقدامهای نیروهای فاشیستی و نو-نازی در ضرب و جرح غیرنظامیان معترضان به دولت کودتا و به آتش کشیدن ساختمان سندیکاهای کارگری در اودسا و سوزاندن بیشتر از ۱۰۰ نفر در آن ساختمان، و اقدامهای ضدکمونیستی و غیرقانونی پارلمان اوکراین علیه نمایندگان حزب کمونیست را بهشدت محکوم میکند. عدم اعتراض آمریکا و اتحادیة اروپا به این اقدامهای وحشیانه و جنایتکارانه را بیتردید نمیتوان در راستای دفاع ادعایی آنها از دموکراسی و رفاه و سعادت مردم اوکراین دانست، بلکه این موضع آنها حاکی از جانبداری این قدرتها از نیروهای فاشیستی و اقدامهایی است که در صورت شدت و گسترش یافتن به جنگ داخلی یا منطقهیی میتواند صلح جهانی را به طور جدّی به خطر اندازد.
مردم اوکراین و نیروهای مردمی و مترقی آن کشور خواهان برقراری آرامش و عدالت اجتماعی و دموکراسی هستند و در انتخابات ریاستجمهوری چهار سال پیش نارضایتی و اعتراض خود را به نحوة ادارة کشور توسط سرمایهداران کلان و رانتخوارها و غارتگران دولتی و مافیایی نشان دادند. متأسفانه دولت جدید (یانوکویچ) نتوانست به این خواست مردم جامة عمل بپوشاند. این خواست مردم در جریان بحران اخیر و کودتای دولتی و مداخلههای خارجی سرکوب شد و جای آن را مناقشههای داخلی و آشوب و تفرقه و ویرانی و تروریسم نیروهای ”خودسر“ فاشیستی گرفت.
نیروهای چپ و کمونیست در اوکراین خواهان اجرای قانون اساسی فدرالی هستند که در چارچوب آن، همة حقوق ملّی، اجتماعی و زبانی همة بخشهای مردم اوکراین تأمین و تضمین شود. ساکنان بخشهای شرقی اوکراین نیز تا کنون نشان دادهاند که همین خواست را دارند. تجزیة اوکراین و جنگ داخلی در آن کشور به هر شکل، خطر بزرگی است که از هر راه ممکن باید جلوی آن گرفته شود. اینکه دولت کودتایی اوکراین معترضان غیرنظامی مناطق شرقی آن کشور را تروریست و جداییطلب معرفی میکند و به عوض انجام گفتگوهای سازنده با آنها و حفظ یکپارچگی سرزمین اوکراین، دست به اقدامهای تنبیهی علیه آنها میزند، فقط به تشدید مناقشهها کمک میکند. اکنون وضع به صورتی شده است که نیروهای چپ و کارگری و کمونیست و حتی نیروهای دولت سرنگون شدة قبلی زیر چنان فشاری قرار گرفتهاند که به سوی فعالیت مخفی و زیرزمینی رانده میشوند، در حالی که نیروهای فاشیست و نو-نازی خودسرانه به قدارهبندی و ارعاب و تجاوز و کشتار مردم مشغولاند.
حزب توده ایران در پیامی در روز ۲۲ اردیبهشت ماه خطاب به حزب کمونیست اوکراین حمایت و همبستگی فعال خود را کارزار قهرمانانه و دشوار حزب برادر اعلام کرد. همچنین نمایندگان حزب توده ایران به همراه اعضا و هواداران حزب کمونیست بریتانیا و سازمان جوانان کمونیست این کشور هفته گذشته در مخالفت با سیاست های ارتجاعی دولت کودتا در کیف، کشتار سندیکالیست ها در اودسا و محدودیت های اعمال شده بر ضد حزب کمونیست اوکراین در تظاهرات اعتراضی در مقابل سفارت اوکراین در لندن شرکت کردند.
به نقل از نامه مردم، شماره 947، 29 اردیبهشت ماه 1393