سخنرانی نمایندهٔ کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران در همایش بین المللی حزب های کمونیست و چپ – بررسی تهدیدهای فاشیسم و نیروهای ارتجاعی در روزگار تسلّط امپریالیسم و جنگ
به‌دعوتِ رهبریِ حزب مترقی زحمتکشان قبرس (آکل) ، حزب‌های کمونیست، چپ، و ترقی‌خواه جهان، در روز ۱۴ خردادماه/۴ ژوئن، در نیکوزیا، پایتخت قبرس، در همایشی بین‌المللی شرکت کردند. بررسیِ وضعیت خطرناک موجود در اروپای شرقی و اوکراین- در همسایگیِ روسیه- بر بسترِ رشدِ فاشیسم و نیروهای نوفاشیستی، و همچنین عملکردِ نیروهای اسلام‌گرای تروریست، و درمجموع، تروریسم و تهدیدهای فاشیسم و نیروهای ارتجاعی‌ای که از سوی امپریالیسم برضدِ نیروهای صلح‌خواهِ جهان و صلحِ جهانی تازانده می‌شوند، مضمون اصلیِ بحث در این همایش بود.
این همایش در روزهای پیش از برگزاریِ بیست‌ودومین کنگرهٔ آکل آغاز به‌کار کرد. حضورِ هیئت‌های نمایندگی از سوی ۵۳ حزب چپ، کمونیست، و ترقی‌خواه، از بیش از ۴۰ کشور از هر پنج قارهٔ جهان، و به‌ویژه شرکت فعال هیئت‌های نمایندگی از حزب‌های کمونیست چین، کوبا، ویتنام، فدراسیون روسیه، و اوکراین در نشست‌های این همایش، اهمیت خاصِ آن را بازمی‌تابید. رفیق اندروس کیپریانو، دبیرکل آکل، به‌همراه گروهی از اعضای هیئت سیاسی این حزب پرقدرت، در بحث‌های همایش به‌طورِفعال شرکت داشتند. رفیق کوستاس کریستودولیدس، دبیر شعبهٔ بین‌المللی آکل، در سخنرانی‌ای کوتاه، ضمن ابراز نگرانی از اوضاع خطرناکی که به‌دلیل سیاست‌های نظامی‌گرایانهٔ امپریالیسم در خاورمیانه و شرق اروپا به‌وجود آمده است، و با اشاره به ارقام نجومی دلارهایی که کشورهای سرمایه‌داری در سال‌های اخیر برای جنگ‌افزارهای مدرن هزینه می‌کنند، بر ضرورتِ تقویت ابتکارهای هماهنگِ جنبش صلح و نیروهای مترقی تأکید ورزید. او سپس از رفیق “کیپریانو»، دبیرکل آکل، برای ایراد سخنرانی به‌منظور گشایش رسمی همایش دعوت کرد. رفیق کیپریانو، در سخنرانی‌اش، ضمن بیان اینکه مردم جهان در ماه گذشته هفتادمین سالگرد پیروزی بر فاشیسم را جشن گرفتند، به نقش مهم اتحاد شوروی در این پیروزی اشاره کرد ، و درارتباط با رشدِ گرایش‌های فاشیستی در جهان مطالب مهمی را عنوان کرد. او در بیان تحلیلِ کمونیست‌های قبرسی از شرایط حاضر در جهان، بر ضرورتِ توجه داشتن به ۴ عامل مهمی که با مشخصه‌های دوره‌یی که فاشیسم هیتلری به جهان هجوم آورد شباهت‌های چشمگیری دارد ، اشاره کرد. او گفت که این چهار عامل عبارتند از:
بحران کنونی جهان سرمایه‌داری و اینکه این بحران‌ها از مشخصه‌های ذاتیِ سرمایه‌داری‌اند، و سرمایه‌داری سعی دارد [در این بحران] برای جنبش طبقهٔ کارگر ایجاد محدودیت کند؛
نیروهای ارتجاعی، و ازجمله جریان‌های فاشیستی و نوفاشیستی، نژادپرست، و ضد مهاجر؛
برخی بن‌بست‌های به‌وجودآمده در تلاش نیروهای سرمایه‌داریِ حاکم در مسیرِ تقسیم و بازتقسیمِ جهان. در این رابطه به رقابت‌های کشورهای سرمایه‌داری در این مسیر به‌منظورِ تصاحب ثروت‌های ملیِ ملت‌های جهان، و همچنین بهره‌گیریِ کشورهای سرمایه‌داری از ارتجاعی‌ترین و عقب‌مانده‌ترین نیروهای واپس‌گرا و نیروهای افراطی و نوفاشیستی؛
کارزارِ ضدِ علمی محفل‌های سرمایه‌داری به‌هدفِ همسان جلوه دادنِ کمونیسم و فاشیسم، و سعی به دوباره‌نویسیِ تاریخ به‌نفع سرمایه‌داری.
رفیق کیپریانو، در سخنرانی‌اش، به مسئلهٔ اوکراین و همچنین به تحول‌های خطرناک در اوضاع خاورمیانه نیز پرداخت. متن کاملِ سخنرانی مهمِ رفیق کیپریانو در شماره‌های آیندهٔ نامهٔ مردم منتشر خواهد شد.
از جنبه‌های بسیار مهم و توجه‌برانگیزِ این همایش، شرکتِ رفیق پترو سیموننکو، دبیرکل حزب کمونیست اوکراین، و سخنرانی او در نشست همایش بود که باتوجه به وضعیت به‌وجودآورده‌شدهٔ به‌شدت خطرناک در این کشور و احتمالِ جنگ و درگیری‌های گسترده و نیز خطرِ عاجلی که مردم این کشور را تهدید می‌کند، با استقبال پرشور هیئت‌های نمایندگیِ حزب‌های شرکت‌کننده روبه‌رو شد. رفیق سیموننکو در سخنرانی‌اش به اوضاع بغرنجِ اوکراین در سال‌های اخیر، کودتایِ نیروهای راست افراطی و نوفاشیستیِ برخوردار از حمایت‌های ایالات‌متحده و اتحادیه اروپا، پرداخت. او به‌ویژه شیوه‌های فاشیستی حزب‌های شرکت‌کننده در دولت کودتایی اوکراین را در رویارویی‌شان با جنبش ترقی‌خواهانه و حزب کمونیست اوکراین تشریح کرد، و بر فاشیستی بودنِ مشخصه‌های این شیوه‌ها تأکید ورزید. باید اشاره کرد که، حزب کمونیست اوکراین، در طول دو سال اخیر، در معرضِ فشار و پیگرد قرار گرفته است، اعضا و فعالانِ حزب با پیگرد، شکنجه، و آزار، و گاهی اوقات ترور روبه‌رویند، و فعالیت‌های حزب در اساس ممنوع اعلام شده است. دولتِ کودتاییِ کنونی در اوکراین، به‌طورِرسمی، نماد‌هایِ (سمبل‌هایِ) سوسیالیستی و کمونیستی را غیرقانونی اعلام کرده است، و دفترهای حزب کمونیست اوکراین- حزب مبارزانِ دلیر ضدفاشیست در جریان جنگ کبیر میهنی- غارت و به آتش کشیده شده‌اند. رهبر کمونیست‌های اوکراین دربارهٔ ادامهٔ توانمندِ مبارزه حزب بر ضدِ نیروهای فاشیستیِ حاکم بر اوکراین، اطلاعات توجه برانگیزی به همایش ارائه داد. متن کاملِ سخنرانیِ رفیق سیموننکو – به‌دلیلِ اهمیتِ آن- در شماره‌های آیندهٔ نامهٔ مردم منتشر خواهد شد. نمایندهٔ کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران، در ابتدای سخنرانی‌اش، توجه نمایندگان حاضر در همایش را به اوضاعِ ویژهٔ سیاسیِ حاکم بر منطقهٔ خاورمیانه و عملکردِ نیروهای پیرو “اسلام سیاسی“ جلب کرد. او با اشاره به حمله‌های ددمنشانه و فاشیست مآبانهٔ نیروهای حاکم به حزب‌ها و سازمان‌های مترقی اپوزیسیون- و به‌ویژه حزب تودهٔ ایران- در سال‌های نخستین دههٔ ۱۳۶۰، به مشخصه‌های انحصارگرایانه و شبه فاشیستیِ گروه‌های فشار- با برخورداری از حمایت‌های رهبریِ رژیم- پرداخت و گفت که، حزب‌های چپ و مترقی نمی‌بایست عملکردِ نیروهای راست اسلامی در رابطه با نیروهای دگراندیش، سندیکالیست‌ها، فعالان کارگری، فعالان جنبش زنان و اقلیت‌های ملی و مذهبی را ازنظر دور بدارند و یا برای آن حساب ویژه‌ای قائل شوند و اینکه فاشیسم تنها در کشورهای اروپایی عملکرد ندارد. متنِ سخنرانیِ نمایندهٔ حزب‌مان را در این شمارهٔ نامه مردم می‌خوانید. نمایندهٔ حزب تودهٔ ایران، در حاشیهٔ نشست‌های این همایش، گفت‌وگوهای سودمندِ دوجانبه و چندجانبه‌ای با هیئت‌های نمایندگی از کشورهای منطقهٔ خاورمیانه در ارتباط با ضرورتِ همکاری‌های همه‌جانبه در زمینهٔ اوضاع منطقه و همچنین در عرصهٔ مبارزه در راه صلح و پیشرفت انجام داد. در جریان نشست‌های همایش، متنِ دو بیانیه، یکی در مورد ادامهٔ اشغالِ بخش شمالی قبرس از سوی ارتش ترکیه پس از ۴۱ سال، و دیگری در محکوم کردن قوانین ضد کمونیستیِ در اوکراین، از سوی نمایندگان حاضر در همایش تائید شد.
پس از اتمام کار همایش، با دعوت رهبریِ آکل و به‌منظورِ آگاهی‌رسانی به نمایندگان شرکت‌کننده در همایش، آقای آندریاس ماوروجیانیس، وزیر دولت قبرس و مسئول مذاکرات دوجانبه با رهبران ترک در رابطه با حلِ مسئلهٔ اشغالِ شمال قبرس، در نشستی با هیئت‌های نمایندگی، آنها را در جریان روند و پیشرفت مذاکرات گذاشت و به سئوال‌های آنان در این زمینه پاسخ داد.
متن سخنرانی نمایندهٔ کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران در همایش بین المللی حزب های کمونیست و چپ، به میزبانی حزب مترقی زحمتکشان قبرس (آکل)
رفقای گرامی،
مایلم از این فرصت استفاده کنم و از طرف رهبری حزب تودهٔ ایران از حزب برادر آکل و رفقای قبرسی برای تدارک و سازمان‌دهی این نشست بین‌المللی حزب‌های کمونیست، چپ و کارگری سپاسگزاری کنم.
امروز که ما در این همایش هستیم، قبرس همچنان از زخم عمیق تقسیم و اشغال بخش مهمی از سرزمینش در شمال کشور رنج می‌برد. حزب تودهٔ ایران ادامهٔ تقسیم قبرس، و اشغال غیرقانونی و نامُوجّه نزدیک به نیمی از سرزمین قبرس توسط ترکیه را نشانهٔ مداخلهٔ امپریالیسم و نیروهای ارتجاعی محلی در منطقه می‌داند.
این نشست بین‌المللی در زمانی برگزار می‌شود که مبارزه‌ای حادّ در راه تأمین و حفظ صلح و علیه سیاست‌های ویرانگر سرمایه‌داری نولیبرال در سراسر جهان در جریان است. بحران اقتصادی سرمایه‌داری جهانی همچنان ویرانی در جهان به بار می‌آورد، که نشانگر ناتوانی نظام سرمایه‌داری در حل بحرانی است که از سال ۲۰۰۸ [۱۳۸۷ش] آغاز شد. بحران کنونی سرمایه‌داری، نیاز کشورهای امپریالیستی به استفاده از هر فرصتی برای به دست آوردن برتری اقتصادی در جهان را دوچندان کرده است. از نگاه ما، امپریالیسم توانسته است از ادامهٔ ناهم ترازی نیروها در سطح جهان برای مقهور کردن هرگونه مقابله و چالش با آن، و ادامهٔ برتری و تسلّط خود بهره‌گیری کند. یک عنصر مهم در این زمینه، تلاش آمریکا برای بازچینی نقشهٔ سیاسی خاورمیانه است. نیروهای فرقه‌گرا و بنیادگرای ارتجاعی در بسیاری جاها مثل یمن و عراق و سوریه، دست در دست آمریکا تلاش دارند که کشورها را تجزیه کنند و زمینه‌های اجرای مرحلهٔ نهایی ”طرح خاورمیانهٔ جدید“ را فراهم کنند.
تحلیل ما این است، و رخدادها و تغییر و تحوّل‌های ۱۸ ماه گذشته نیز نشان داده است، که امپریالیسم آمریکا طرحی راهبردی را برای محدود و مهار کردن ”چندجانبهٔ“ ایران با شرکت ترکیه و عربستان سعودی و مصر اسرائیل تدوین کرده است. همچنین بحران کنونی در یمن، که در آن ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی کشور یمن را دو ماه است که زیر بمباران خود گرفته است، نتیجهٔ مستقیم چنین سیاستی است. رهبری عربستان سعودی خط‌مشی آمریکا در مورد ایران را چالش عمده‌ای در مقابل نفوذ خود به مثابه نیرویی عمده در سیاست‌های کشورهای اسلامی می‌بیند. حاکمان عربستان سعودی و متحدان آن در کشورهای حاشیهٔ خلیج فارس حاضر نیستند به طرح آمریکا برای نقش دادن ایران به ایران که نفوذ چشمگیری در افغانستان و عراق و سوریه و یمن داشته باشد، گردن بگذارند. نیروهای حاکم در ترکیه و مصر و اسرائیل نیز موضع مشابهی در این زمینه دارند.
در فلسطین نیز مبارزه برای رهایی ملّت فلسطین از آوارگی و پایان دادن به تجاوزگری دولت اسرائیل ادامه دارد. پیکار فلسطینی‌ها برای به دست آوردن استقلال و آزادی همچنان عامل مرکزی و کلیدی در حل‌وفصل مناقشه در سراسر این منطقه است، و وضعیت این ملّت همچنان موجب تشدید تضادها و پیچیدگی‌های موجود در سراسر منطقهٔ خاورمیانه و در جهان است.
جنبش‌های ”بهار عربی“ در تونس و مصر و شماری دیگر از کشورهای منطقه، اگرچه بازتابندهٔ خواست واقعی مردم این کشورها برای دگرگونی‌های بنیادی اقتصادی و اجتماعی و سیاسی بودند، ولی به طور عمده در تحقق چنین اصلاحات و دگرگونی‌های بنیادی موفقیتی نداشتند. نقش ویرانگر امپریالیسم در فروپاشاندن و عقیم کردن این جنبش‌ها نیز واقعیتی روشن است.
رفقای گرامی،
در ایران، دیکتاتوری ولایی حاکم زیر فشار پیامدهای ویرانگر تحریم‌های اقتصادی آمریکا، از سال ۲۰۱۰ [۱۳۸۹ش] روند آشتی با آمریکا را مخفیانه آغاز کرد. در همان زمان که دولت احمدی‌نژاد ژست‌های ضدآمریکایی می‌گرفت، مقام‌های بلندهای پایهٔ آمریکا و نمایندگان علی خامنه‌ای، ولی فقیه ایران، دیدارها و گفتگوهای مرتّب و محرمانه با یکدیگر داشتند. دولت اوباما با استفاده از تحریم‌های مالی توانسته است اقتصاد ایران را گروگان بگیرد، که در نتیجه، رژیم ولایی ایران اکنون حاضر شده است شرط‌هایی را که گروه ۵+۱ گذاشته است بپذیرد. امّا هدف کلیدی دولت اوباما، توافق با جمهوری اسلامی ایران در چارچوب نقش آن در ”طرح خاورمیانهٔ جدید“ است. رژیم ولایی ایران در کلیّت خود آشتی با آمریکا را راهی برای بقای خود می‌بیند. هدفِ اصلی رژیم در اساس همین است. به باور ما، آمریکا و دیکتاتوری حاکم در ایران به توافق در زمینه‌های مشترک راهبردی نزدیک شده‌اند. دو سال پس از انتخابات ریاست‌جمهوری ایران، همهٔ شواهد حاکی از آن است که رژیم ولایی ایران قادر به ارائهٔ راهکردهای مؤثر برای گرفتاری‌ها و دشواری‌های اقتصادی و اجتماعی و سیاسی کشور نیست. هم‌زمان با تشدید تضادها در داخل ایران، به‌ویژه در نتیجهٔ بحران اقتصادی، مقاومت کارگران و زنان و دانشجویان در برابر سرکوب و بی‌عدالتی اجتماعی-اقتصادی شتاب گرفته است. جمهوری اسلامی ایران گمان می‌کند که می‌تواند از راه تعامل و همکاری سیاسی و اقتصادی با امپریالیسم تضادهای داخلی‌اش را حل و فصل کند. یکی از هدف‌های اصلی رژیم در مهندسی کردن انتخابات ریاست‌جمهوری گذشته، روی کار آوردن یک دیپلمات باتجربه بود تا بتواند عادی‌سازی روابط با آمریکا را به پیش ببرد. حزب ما ضمن آنکه از کاهش تنش‌ها میان ایران و آمریکا و از پایان یافتن تحریم‌ها حمایت قاطع می‌کند، امّا مخالف حرکت‌هایی است که هدفِ آنها بقای دیکتاتوری حاکم در هم‌زیستی با امپریالیسم آمریکاست. از دید ما، ”اسلام سیاسی“ در سیاست خارجی آمریکا دیگر یک تهدید راهبردی محسوب نمی‌شود. نقشه و طرح آمریکا این است که ضمن جلوگیری از دست‌یابی اقتصادهای نوظهور و رقیبان آمریکا به منابع انرژی حیاتی موجود در این منطقه، بتواند کنترل بی‌رقیب خود را بر این منابع تأمین کند. به همین دلیل است که امپریالیسم آمریکا و متحدان آن به حمایت از نیروهای ارتجاعی در منطقهٔ خاورمیانه ادامه می‌دهند.
کنگرهٔ ششم حزب تودهٔ ایران در سال ۲۰۱۳ [۱۳۹۱ش] بر خط‌مشی حزب در زمینهٔ پیشبُرد مبارزه به منظور تحقق حقوق و آزادی‌های دموکراتیک در ایران از راه بسیج نیروهای اجتماعی مجدداً تأکید کرد. هدفِ نهایی پیکار ما در راه صلح و دموکراسی و عدالت اجتماعی در ایران ایجاد شرایط لازم برای از قوه به فعل آوردن توانایی‌های انسانی و طبیعی کشور به منظور ساختن جامعه‌ای مترقی و شکوفا و عادلانه است. گام کلیدی در این پیکار، طرد و پایان دادن به دیکتاتوری ولایی است که با سیاست‌های ورشکستهٔ اجتماعی و اقتصادی‌اش، کشور را به زانو در آورده است.
حزب تودهٔ ایران خود را متعهد به پشتیبانی از همهٔ آنهایی می‌داند که مخالف دیکتاتوری‌اند و در راه تحقق جایگزینی دموکراتیک فعالیت می‌کنند. فقط از راه پیشرفت دموکراتیک در خودِ ایران است که می‌توان به تغییر واقعی در کشور، و به طور گسترده‌تر در منطقه، دست یافت. حزب ما معتقد است که پیکار ملّت ایران برای تحقق دموکراسی در ایران پیوندی ناگسستنی با مبارزهٔ جنبش مردمی برضد طرح‌های امپریالیستی در خاورمیانه و در کشور ما دارد. به نظر ما، فقط از راه بسیج عمومیِ گسترده‌ترین طیف نیروهای اجتماعی علیه امپریالیسم و نیروهای ارتجاعی است که می‌توان صلح و پیشرفت را در ایران و در منطقه تأمین و حفظ کرد. ما می‌دانیم که مردم قبرس خواستار وحدت و کشوری متحد و واقعاً دموکراتیک هستند. حزب تودهٔ ایران مبارزهٔ مردم قبرس را مبارزهٔ خود می‌داند و از آن پشتیبانی می‌کند.
با سپاس
به نقل از نامه مردم شماره ۹۷۵، ۲۵ خرداد ماه ۱۳۹۴
