ژاپن- نظامی‌گری بار دیگر در حال رشد است!
کنی کویل، ژورنالیست برجستهٔ انگلیسی و پژوهشگر کمونیست، در این مقاله، کوشش‌های حساب‌شدهٔ شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن، را در زیرپا گذاردنِ قانون اساسی کشور و احیایِ نقش تاریخی پیشین این کشور در منطقهٔ شرق آسیا را افشا می‌کند.
به‌نظر می‌رسد که ”شینزو آبه“، نخست‌وزیر ژاپن، با نمره‌دهی به هفتادمین سالگشت پایانِ جنگ جهانی دوم قصد دارد تأسفش را [نسبت به جنگ جهانی دوم] در حرکتی نمادین و بی‌مایه به‌نمایش بگذارد، درعین‌حال که، آتشِ بلندپروازی‌های نظامی ژاپن در آینده را نیز برافروخته نگه‌دارد،
در سالگشت بمباران اتمی هیروشیما و ناکازاکی، که سرنوشت ژاپن در جنگ جهانی دوم را رقم زد، آبه و همدستانش در تکاپوی به‌تصویب رساندن قانون‌های نویی‌اند که تبصره‌های ضدجنگِ افزوده‌شده به قانون اساسی را- قانون اساسی‌ای که پس از جنگ برای ژاپن تدوین شده است- بی‌اثر کنند و گسیل سربازان ژاپن به‌منظور شرکت در کشمکش‌های نظامی برون از مرزهای کشور را ممکن سازند.
هدف اصلی در قانون پیشنهادیِ ”شینزو آبه“[که درمجلس سنای (مشاوران) ژاپن پس از بحث‌های شدید در روز شنبه (۲۸ شهریورماه/۱۹ سپتامبر) و پیش‌تر در مجلس عوام ژاپن، به‌تصویب رسید]، طرح رفع محدودیت در گسیل نیروی نظامی ژاپن برای پشتیبانی در جنگ‌هایی است که متحدان این کشور [بخوان: ایالات‌متحده] در آن درگیرند، حتی اگر ژاپن موردحمله قرار نگرفته باشد. این مصوبه، قانون اساسی ژاپن و اصل نهم آن را زیر پا می‌گذارد. این اصل می‌گوید: ”مردم ژاپن برای همیشه از جنگ همچون حق قانونی ملت و تهدید یا توسل به‌زور برای فرونشاندن نزاع‌های بین‌المللی چشم‌پوشی می‌کند. به‌این‌ترتیب برای دستیابی این هدف در بند پیشین، نیروهای زمینی، دریایی و هوایی و نیز دیگر توانمندی‌های جنگی نگهداری نخواهند شد. دیگر وارد شدن دولت در یک وضعیت جنگی قانونمند نخواهد بود.“
در حقیقت، ژاپن یکی از بزرگ‌ترین و بهترین نیروهای مسلح را در دنیا دارد که شامل نیروهای زمینی، دریایی و هوایی است. نیروی پدافند ژاپن با قدرت نظامی ۲۵۰ هزار نفر آماده و ۵۰ هزار نفر نیروی ذخیره، پنجمین بودجهٔ هنگفت نظامی در جهان را دارد، و پیمانکاران شرکت‌های انحصاری ژاپنی‌ای مانند میتسوبیشی، ایتاچی، فوجیتسو، توشیبا تجهیزات فن‌آوری پیشرفته آن را به ارزش چندین میلیارد یِن تأمین می‌کنند.
نیروهای راست‌گرای ژاپن همسوییِ کامل با نقش کلیدی ایالات‌متحده در آسیا را خواهانند، که در اساس، برنامهٔ راهبردی‌ای بازدارنده در برابر قدرت گرفتن چین است. افزون بر این، بحران‌های ادامه‌دار در شبه‌جزیرهٔ کُره، دستاویزی برای توکیو است تا به آماده‌سازی نظامی خود بپردازد. برخی از نیروهای راست افراطی ژاپن، پیگیریِ کشور در به‌راه‌اندازیِ برنامه تسلیحاتی‌ای هسته‌ای را خواستار شده‌اند. باتوجه به شمار زیاد گره‌های نگشوده در آن منطقه- که برخی از آن‌ها در پیوند مستقیم با ژاپن‌اند- این مسیر می‌تواند به درگیری‌های بیشتر بینجامد. اصل نهم قانون اساسی ژاپن، خاری است در پهلوی آنانی که بازگشتِ نظامی‌گری به ژاپن را خواستارند، اما بسیاری دیگر از ژاپنیان- که حتی در میان‌شان هیچ نزدیکی یا گرایشی به سیاست‌های چپ‌گرایان ژاپن وجود ندارد- این اقدام“شینزو آبه“را مخالفِ قانون اساسی می‌دانند.
حزب لیبرال‌دمکرات ”شینزو آبه“و حزب کومیتو- حزب متحدش- در روز ۲۵ تیرماه/۱۶ ژوئیه، موفق شدند مجلس نمایندگان [عوام] را به پذیرفتن لایحه‌های بحث‌انگیز نظامی وادارند و سپس آن‌ها را برای تصویب به مجلس سنا (مشاوران) بفرستند.
نمایندگان حزب کمونیست ژاپن در اعتراض به ترفندهای“شینزو آبه“تالار مجلس را ترک کردند و نمایندگان راست میانه- حزب دمکراتیک ژاپن- و حزب سوسیال‌دمکراتیک میانه‌رو (سوسیالیست سابق)، نیز به این حرکت اعتراضی پیوستند. رهبران حزب کمونیست و حزب دمکراتیک و نمایندگان حزب سوسیال دمکراتیک و گروه‌های دیگر، با برداشتن گامی کم‌نظیر در همکاری با یکدیگر، بر ضدِ این لایحه‌ها و تعهد به جلوگیری از تصویب آن‌ها در مجلس سنا (مشاوران)، در “تالار قانون‌گذاری ملی دایت” به سخنرانی پرداختند.
بااین‌همه، اگر لایحه‌ها در مجلس سنا (مشاوران)، تصویب نشوند، خودبه‌خود، در بازهٔ زمانی‌ای ۶۰ روزه، به مجلس نمایندگان [عوام] به‌منظورِ رأی‌گیری نهایی برگردانده می‌شوند. در مجلس نمایندگان [عوام]، که ۴۷۵ کرسی برای نمایندگان دارد، ۳۲۶ کرسی آن به حزب لیبرال‌دمکرات نخست‌وزیر و متحدش کومیتو تعلق دارد، که بدون تردید لایحه‌ها در آن دوباره تصویب می‌شوند.
برخلاف تعداد رأی‌ها در مجلس، نظرسنجی افکار همگانی در این زمینه نشانگرِ مخالفت مردم با نخست‌وزیر است. شمار زیادی از سازمان‌های وابسته به کنفدراسیون ملی اتحادیه‌های کارگری- که پیوند نزدیکی با حزب کمونیست ژاپن دارد- هشدار داده‌اند که در اعتراض به لایحه‌های جنگ به حرکت‌های اعتصابی دست خواهند زد. حزب کومیتو، که از چنین مصوبه‌یی پشتیبانی می‌کند، بازوی سیاسیِ فرقهٔ بودائی سوکاگاکای است، ولی تشکل‌های مذهبی پرشماری ازجمله دیگر فرقه‌های بودائی، مسیحی، مانند فدراسیون باپتیست و لوتران (دو فرقه از مذهب پروتستان)، سازمان‌های صلح و ضد جنگ، در سراسر کشور، در مخالفت با این مصوبه به‌پا خاسته‌اند.
”کازو شی“، رهبر حزب کمونیست ژاپن، در گردهمایی‌ای گسترده، در سخنرانی‌اش به‌مناسب نودوسومین سالگرد بنیان‌گذاریِ حزب کمونیست ژاپن، در تیرماه/ژوئیه، در مورد خطرهای طرح‌های“شینزو آبه“هشدار داده بود.
”کازو شی“، در این سخنرانی گفت: ”ژاپن هرگز به جنگ‌های ایالات‌متحده در پایمال کردن قانون‌های بین‌المللی اعتراض نکرده است. ژاپن همیشه از عملکردِ ایالات‌متحده حمایت می‌کند و در مورد سه قطعنامهٔ گذشته سازمان ملل در محکومیت ایالات‌متحده، از دادن رأی موافق، یا روی‌هم‌رفته، از دادنِ رأی خودداری کرده است. فرق نمی‌کند که آبه چند بار دیگر هم ادعا کند که به جنگ‌های غیرقانونی اعتراض خواهد کرد، چون مردم حرف او را دیگر باور نمی‌کنند.“”کازو شی“، با اشاره به پایمال کردن اصل نهم [قانون اساسی] از سوی دولت‌های پیشین ژاپن با شرکت در آتش جنگ‌هایی عمده که با رهبری آمریکا برافروخته شدند،گفت:“ژاپن باید نقش‌اش را در جنگ ویتنام و عراق بازنگری کند، زیرا دولت ژاپن در پشتیبانی از این دو جنگ سخت فعال بود.“او در ادامه گفت:“برخوردِ ژاپن با تاریخ بسیار فریب‌کارانه است.“این ارجاع [به تاریخ در سخنِ ”کازو شی“] نه‌تنها به نقش ژاپن پس از جنگ جهانی دوم است، بلکه به دوره گسترش نظامی‌گرایی آن در سال‌های آغازینِ سده بیستم اشاره می‌کند که ژاپن به کُره هجوم می‌برد و آن را مستعمره خود می‌کند، به چین هجوم می‌برد و بخشی از آن را اشغال می‌کند، و سرانجام برای حفظ مستعمره‌هایش در مالایا، برمه، هنگ‌کنگ، هندوچین، اندونزی و جزایر فیلیپین، کشورهای قدرتمند غربی‌ای مانند بریتانیا، فرانسه، هلند، و ایالات‌متحده را- همراه با هزینهٔ پیامدهایی مصیبت‌بار- به چالش می‌گیرد.
”آکاهاتا“(”ستارهٔ‌سرخ“)، ارگان مرکزی حزب کمونیست ژاپن- که روزانه منتشر می‌شود- در برابر دخالتِ دولت ”شینزو آبه“ در گزینش کتاب‌های درسی تاریخ- که به عرصهٔ کشمکش شدید میان کنشگران هوادار نظامی‌گری و نیروهای ضد جنگ درآمده است- دست به مبارزه زده است. ”ستارهٔ‌سرخ“، روزنامهٔ ارگان حزب، در شمارهٔ اول اردیبهشت‌ماه/ ۲۱ آوریل‌اش، بر این نکته تأکید کرد که ”وزیر آموزش‌وپرورش در آغاز این ماه [آوریل] برآیند گزینش کتاب‌های درسی تاریخ برای دانش‌آموزان یک سال پیش از پایان دبیرستان را منتشر کرد. در روند گزینش این کتاب‌ها، وزارت آموزش پرورش گِلهِ کرد که یکی از کتاب‌های درسی، نوشتاری دربارهٔ زنانِ به‌اصطلاح تسکین‌دهنده [زنانی که همچون برده‌یی جنسی مورد استثمار قرار گرفتند] گنجانده است که با دیدگاه دولت در این رابطه به‌طور مشخص همخوانی ندارد. درنتیجه، برای اینکه کتاب اجازهٔ نشر بگیرد، ناشر به بازنویسیِ شرح رفتار جنسی سربازان [ژاپنی] با زنانِ به‌اسارت‌درآمده، واداشته شد.“روزنامهٔ ”ستارهٔ‌سرخ“، در ادامه می‌نویسد:“از این بدتر، اکنون حزب لیبرال‌دمکرات نخست‌وزیر می‌خواهد همه دانش‌آموزان سال پیش از پایان دبیرستان، در سراسر کشور، از کتاب‌های وابسته به دیدگاه راست‌گرا- که جنگ‌های پیشین را همچون جنگ‌های عادلانه موردستایش قرار می‌دهد- استفاده کنند. این کتاب‌های درسی مدعی‌اند که ژاپن، جنگ در اقیانوس آرام را برای دفاع از خود و برای رهاییِ آسیا آغاز کرد، و دیگر اینکه، نیروهای اشغالگرِ ایالات‌متحده پشیمانی و ندامت از جنگ را در ذهن مردم ژاپن کاشته‌اند. این کتاب‌های درسی، با کتاب‌های درسیِ به‌رسمیت شناخته‌شده، تضاد آشکار دارند. فرآیند زدودن سرشت جنگ‌های تجاوزگرانه و توجیهِ آن‌ها، با تلاش دولت برای تبدیل کردن مردم ژاپن به ملتی جنگ‌طلب، پا به‌پای هم پیش می‌روند. از مردم خواسته می‌شود که، به‌منظورِ توقفِ این اقدام‌ها، از هیچ کوششی کوتاهی نکنند، و آموزشِ تاریخ را همان‌گونه که روی داده است، تشویق کنند.“
سه وزیر دولتِ ”شینزو آبه“و بیش از ۱۰۰ تن از نمایندگان حزب لیبرال‌دمکرات او، در اردیبهشت‌ماه، به بازدید زیارتگاهِ یاسوکونی در توکیو رفتند. این زیارتگاه، یادمانی برای کشته‌شدگان در جنگ نیست، بلکه محلی است که برای نیایش و ستایش از ۲/۴ میلیون نفر، شامل ۱۴ نفر جنایت‌کارِ جنگی،که در نتیجهٔ جنگ کشته شده‌اند، طراحی شده است. این بازدیدها به خشم شدید مردم در کشورهای چین، تایوان، کرهٔ شمالی و جنوبی، و دیگر کشورهای آسیا، که در معرض تجاوز و نظامی‌گری ژاپن گرفته بودند، دامن زده است. شخصِ “شینزو آبه”در این دیدارها شرکت نکرد، ولی درعوض آن، نذر و نیازی برای مناسک [زیارتگاهِ یاسوکونی] ارسال کرد. در هنگامی‌که [یعنی در هفتادمین سالگشت پایانِ جنگ جهانی دوم] خاطره‌های هراس و وحشت جنگ جهانی دوم مقدم بر هرچیز در ذهن‌های شهروندان ژاپن به‌جا خواهد ماند، راهبردِ تفرقه‌انگیزِ “شینزو آبه”، به نقش نظامی‌گری و تجاوزطلبیِ ژاپن- در حکم امرهایی کلیدی- به‌عمد بی‌اعتنائی می‌کند. در مقابل، نیروهای چپ و جنبش سراسری صلح، بر این پیام پای می‌فشرند که جنگ مصیبت و فاجعه بود، نه‌تنها برای مردم ژاپن، بلکه برای هم‌جواران آنان نیز. شدت و گسترشِ خطر نظامی در منطقه آسیا-اقیانوس‌آرام، هشداری است که آموزه‌های راستین ماه اوت (مرداد/شهریور) ۱۹۴۵، هنوز به‌خوبی فراگرفته نشده‌اند.
به نقل از «نامه مردم»، شماره ۹۸۲، ۳۰ شهریورماه ۱۳۹۴
