برگزاریِ روز جهانیِ زن، در لندن
امسال هم چون سالهای گذشته فعالان جنبش زنان از کشورهای مختلف جهان، در کتابخانهٔ تاریخی مارکس در قلب لندن سنتی گرد آمدند تا روز هشتم ماه مارس، روز جهانیِ زن و روزِ همبستگیِ رزمجویانه با مبارزات دلیرانهٔ زنان جهان را گرامی دارند. حضور پررنگ و فعال نمایندگان “تشکیلات دموکراتیک زنان ایران”، “اتحادیهٔ [لیگِ] زنان عراق”، “مجمع ملی زنان انگلستان”، “جنبش زنان یونان”، “جنبش زنان دموکرات سودان”، “سازمان زنان ترقیخواه بنگلادش در بریتانیا”، به جشن امسال شکوه و گرمی ویژهای بخشیده بود. رفیق پروفسور “ماری دیویس”، پژوهشگر تاریخ انگلیس در زمینهٔ نقشِ زنان در جنبشِ کارگری، و نویسنده کتابهایی متعدد در موضوع جنبشِ زنان و ازجمله کتاب “زن و طبقه” و نیز شماری دیگر از زنان فعال در جنبشِ کارگری انگلستان، در مراسم امسال حضور داشتند.
مراسم با سخنان رفیق دکتر “لیز پین”، صدر حزب کمونیست بریتانیا و مسئولِ کمیسیون زنان این حزب، در معرفی خانم “مریم جمپ”، مسئول کتابخانه یادبود مارکس، آغاز شد که ضمن خوشآمد به حضار، به عرصههایی از ارثیهٔ معنوی کارل مارکس در رابطه با جنبش برابری طلبی زنان در مرکز مبارزه برای سوسیالیسم پرداخت. رفیق پین آنگاه ضمن اشاره به اهمیتِ ادامه و گسترش سنت برگزاری مراسم روز جهانی زن- در حکم فرصتی برای ارزیابیِ دستاوردها و شناساییِ چالشهای واقعی رویارویِ جنبش زنان در جامعههای سرمایهداری- به دستاوردهای جنبش زنان در کشورهای مختلف جهان اشاره کرد و سالگرد هشتم مارس، روز همبستگیِ رزمجویانه با مبارزهٔ زنان جهان را به حاضران در مراسم تبریک گفت.
اولین سخنران مراسم امسال، رفیق “مونا آلعلی”، نمایندهٔ “اتحادیهٔ [لیگِ] زنان عراق” در انگلستان، بود که در پیام خود ضمن اعلام خبر برگزاری جشن شصتوچهارمین سالگرد بنیانگذاریِ “اتحادیهٔ [لیگِ] زنان عراق” در روز ۱۰ مارس، همبستگیِ مبارزهجویانهٔ زنان دموکرات عراق با مبارزات زنان در کشورهای مختلف را اعلام کرد. رفیق عراقی اشاره کرد که، زنان عراق امسال مراسم روز جهانیِ زن را در شرایطی جشن میگیرند که با چالشهایی بزرگ و وضعیتِ سیاسیای بغرنج روبهرویند. بیش از سه و نیم میلیون نفر در داخل کشور، درنتیجهٔ اقدامهای جنایتکارانهٔ تروریستهای داعش، به مهاجرتِ اجباری تن در دادهاند. در این اوضاعواحوال، بهطور عمده زنان و کودکان قربانیان نقضِ بدیهیترین حقوق انسانی و همچنین آماجِ جنایتهای جنگی ازجمله تجاوز جنسی، اعدام، و بردگیاند. نمایندهٔ “اتحادیهٔ [لیگِ] زنان عراق” گزارش داد که زنان عراق از نخستین هفتهٔ مردادماه سال ۱۳۹۴ تا کنون، هر جمعه، در جنبش اعتراضی و تظاهرات هفتگی در میدان آزادی بغداد و ۱۰ شهر عمدهٔ عراق، با بیان خواستِ اصلاحات سیاسیِ رادیکال و پایان دادن به سیستم جاری تقسیمِ قدرت بر پایهٔ فرقهای [سکتاریستی]- قومی- مذهبی در کشور، شرکت کردهاند.
پس از رفیق عراقی، رفیق “ماریا آنتونوپولو”، نمایندهٔ زنان عضو “حزب کمونیست یونان”، دربارهٔ نقش زنان در جامعههای طبقاتی و ضرورتِ مبارزهٔ آنان برای ایجاد رابطههای ارگانیک بین جنبش کارگری و جنبش زنان کارگر و قشرهای مختلف تودهها، سخن گفت. عمدهٔ مضمونِ سخنرانی رفیق یونانی بر مبارزهٔ دشواری که در یونان بین کمونیستها و متحدان آنان و سیریزا، نیروهای سوسیالدموکرات و راست- که قدرت دولتی را در دست دارند- و نیز چالشهایی که در مبارزات زنان برای تغییر شرایط اقتصادی، اجتماعی و سیاسی رویاروی آنان قرار دارد، متمرکز بود. او اشاره کرد که “در یونان هم مانند همه کشورها، زنان در همهٔ لحظات تاریخی در مبارزه طبقاتی شرکت داشتهاند.” رفیق “ماریا” در پایان سخنرانیاش، گفت: زنان، بهویژه مادران، ضروری است که پیام قاطعشان را مبنی بر اینکه آنان، یعنی زنان، نخواهند پذیرفت که فرزندان کارگران و تودههای زحمت در جنگهای مداخلهجویانهٔ امپریالیستی در پای منافعِ انحصارهای سرمایهداری قربانی شوند.
نمایندهٔ “تشکیلات دموکراتیک زنان ایران” سخنران بعدی مراسم روز جهانی زن در لندن بود. رفیق ایرانی در ابتدا به تاریخچه برگزاری روز زن در جهان و ایران اشاره کرد، و سپس بر نقش مؤثر تشکیلات دموکراتیک زنان ایران و پیشاهنگیِ آن در برگزاریِ این سنت ترقیخواهانه و انسانی در بیش از هفت دهه، یعنی از هنگام پایهگذاریِ آن در سال ۱۹۴۳، تأکید کرد. رفیق آنگاه شرایط دشوارِ کار و مبارزه زنان در ایران پس از گذشت ۳۷ سال از حاکمیت رژیم ولایی، عملکردهای آن در زمینهٔ حقوق زنان، و قوانین ارتجاعی و زنستیزِ آن را تشریح کرد. او ازجمله بهوجود مانعها بر سر راه پیشرفت زنان نظیر تعیین سهمیه بر اساس جنسیت، جداسازی زن و مرد در محیطهای کاری، و تصویب مقرراتی در رابطه با منحصر کردن نقش زنان به بچهداری و آشپزی و ادارهٔ امور خانه و همچنین تحمیل مقرراتی سختگیرانه و ارتجاعی در رابطه با “حفظِ عفت” بر اساس برداشتهای قشری از روابط اجتماعی که زنان را عملاً از عرصههای عمل اجتماعی و کار و مدیریت در جامعه بیرون میراند، اشاره کرد. او فاش کرد که درنتیجهٔ سیاستهای ارتجاعی رژیم و بر پایهٔ آمار رسمی، فقط ۵ درصد زنان شاغل محسوب میشوند، و این بدان معنی است که اکثر زنان کارگر در بخش غیررسمی اقتصاد، در کارگاههای خانگی و بیشتر در بخش نامرئی اقتصاد، بهشدت استثمار میشوند. نمایندهٔ تشکیلات دموکراتیک زنان ایران در بخش پایانی سخنرانیاش، به نقش مؤثرِ زنان در مبارزه بر ضد سیاستهای ارتجاعی سران رژیم اشاره کرد و باهمه زندانیان سیاسی و بهویژه زنان زندانی که در راه هدفهای والای خود در سیاهچالهای رژیم زیر شکنجههای روحی و جسمی قرار دارند، همبستگیاش را اعلام کرد.
رفیق دکتر “شاهده اسلام”، نمایندهٔ “سازمان زنان ترقیخواه بنگلادش” در لندن، پیام همبستگی زنان و فعالان جنبش زن کشورش را، که در ضمن دربردارندهٔ نکتههایی مهم در رابطه با اهمیت مبارزه با مظاهر سیستم سرمایهداری بود، را به حاضران در مراسم ارائه داد. رفیق شاهده، که با گروه بزرگی از همرزمانش در جشن امسال شرکت داشت، در سخنان خود از اینکه در سالهای اخیر بهموازات گسترشِ صنعت نساجی و تولید پوشاک در بنگلادش از سوئی زنان به نیرویی عمده در بازار کار و عرصهٔ تولید تبدیل شدهاند و از سوی دیگر در جنبش حقطلبانهٔ زحمتکشان این کشور دارای نقش برجستهای شدهاند، سخن گفت. رفیق بنگلادشی در ادامه به اهمیتِ توجه به جنبههای مشخصی از ستم بر زنان که منحصراً بهدلیل عملکردِ قانونمندِ نظم سرمایهداری است، اشاره کرد و اظهار داشت که، تنها مبارزه برای تغییرهای اجتماعی اگر که همزمان تغییرِ سیستم سرمایهداری را نیز هدف قرار ندهد، از دستیابی بههدف های عمدهاش بازخواهد ماند.
سخنران بعدی مراسم روز جهانی زن امسال رفیق “برنادت کی وِ نی”، نمایندهٔ “مجمع ملی زنان انگلستان” بود که در پیام خود به تلاش زنان در جنبشِ کارگری و مبارزهجویی آنان در کارزار همهجانبه مردم انگلستان علیه دولت محافظهکار پرداخت و پیام هیئت اجرائیهٔ سازمان متبوعش را قرائت کرد. رفیق برنادت با اشاره به بحثهای نشست سهروزهٔ کنگره زنان عضو اتحادیههای کارگری انگلستان، “تی.یو.سی”، که در روزهای پیش از مراسم هشتم مارس درجریان بود، به نقشی پرداخت که درحالحاضر فعالان زن در رهبریِ جنبش بر ضدِ سیاستهای دولت ارتجاعی حاکم در جهت تحمیلِ اقتصادی ریاضتی بر جامعه- که بیشترین فشار آن بر زندگی و معیشت زنان قشرهای زحمتکش خواهد بود- برعهده دارند.
آخرین سخنران این نشست، رفیق عمیره عثمان، از فعالان جنبش زنان سودان بود که در سخنرانیاش از رفقای حزب توده ایران در همکاری نزدیک با کمیسیون زنان حزب کمونیست بریتانیا در سازماندهیِ هرسالهٔ مراسم روز جهانی زن تشکر و قدردانی کرد. رفیق عمیره در سخنانش مرحلهٔ کنونی مبارزه نیروهای مترقی در این کشور را توضیح داد و از عرصههای متنوع و بههمپیوستهٔ مبارزه زنان سودان بر ضد واپسگرایی و رژیم ضدمردمی حاکم بر سودان سخن گفت و اعلام کرد که، نیروهای مترقی در سودان در شرایط کنونی زیر شدیدترین پیگرد رژیم ضدمردمی و اسلامی حاکماند. او گسترش کارزار جهانی همبستگی با مبارزه مردم سودان را خواستار شد.
بخش نهایی این نشست به برنامههای فرهنگی اختصاص یافت. از بخشهای بهیادماندنیِ برنامهٔ فرهنگی، دکلمهٔ بسیار اثرگذارِ شعری با مضمون مصائبِ “پناهجویی” بهوسیلهٔ رفیق لیز پین بود. در این شعر گفته میشود که چه مسائلی میلیونها انسان را در کشورهای دیکتاتور زده، جنگزده و فقرزده بهترکِ خانهمان و کسان و عزیزانشان وامیدارد. آنگاه دکتر “عمّار علّو”، رفیق عراقی، با اجرای قطعاتی با ساکسوفن برای حضار هنرنمایی کرد و سپس رفقای زن بنگلادشی با اجرای ترانههای دستهجمعی در رابطه با جنبش مبارزاتی مردمشان، به این جشن شور ویژهای بخشیدند. بخش رسمی جشن با سرودخوانی همه شرکتکنندگان و اجرای سرود مترقی “برای من هم گل رُز و هم نان بیاور” بهپایان رسید. از شرکتکنندگان در مراسم، با سفرهٔ متنوعی از غذاهای کشورهای شرکتکننده: ایران، عراق، بنگلادش، و انگلستان، و کیکهای خوشمزه و دسر بهیادماندنی رفقای ایرانی، نوشیدنی، و میوه پذیرایی شد. این جشن بهیادماندنی با پیمان دوباره به ادامهٔ این سنت زیبا، انسانی و مبارزاتی، در میان شادی حاضران بهپایان رسید.
به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۹۹۶، ۱۶ فروردین ماه ۱۳۹۴