کمونیست‌های فرانسه در آستانهٔ فراخوانِ برپاییِ «جبهه مردمی و شهروندی»
هیئت نمایندگیِ کمیتۀ مرکزی حزب تودهٔ ایران در سی‌وهفتمین کنگرهٔ حزب کمونیست فرانسه
سی‌وهفتمین کنگرهٔ حزب کمونیست فرانسه با شرکت ۷۳۶ نماینده از سراسر فرانسه، در شهر کارگریِ “سن دنی”، در حومهٔ پاریس، از ۱۳ تا ۱۶ خردادماه / ۲ تا ۵ ژوئن، بر گزار شد. به‌دعوتِ حزب کمونیست فرانسه، ۸۰ حزب وسازمان سیاسی از ۶۰ کشور جهان در این کنگره حضور یافتند. سی‌وهفتمین کنگره، با هدف تنظیم برنامه‌یی غیر از برنامه‌های ریاضتیِ فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری فرانسه، با کمکِ مردم و نیروهای مترقی (که به‌دستِ هزاران تن در پرسشنامه‌هایی که بدین منظور نوشته و تهیه شده است) و یافتنِ کاندیدایی برای ریاست جمهوری که چپ‌ها را در فرانسه گرد هم آورد،
“نقشهٔ راهٔ برای انتخابات ریاست جمهوری و انتخاباتِ پارلمانی سال ۲۰۱۷ ارائه کرد. یک روز پیش از برگزاریِ کنگره، یعنی چهارشنبه ۱۲خردادماه / ۱ ژوئن، ۳۰۰ نماینده از همهٔ قاره‌های جهان، به‌دعوتِ حزب کمونیست فرانسه، به‌منظورِ شرکت در “کنفرانس جهانیِ صلح و پیشرفت” در سالن باشکوهِ کنفرانس‌ها در ساختمان مرکزیِ حزب کمونیست فرانسه، در پاریس، گرد آمدند.
با شعارِ مرکزی: “پیمان تعهداتی مشترک” برای سال ۲۰۱۷، با هدفِ “نظرسنجی از شهروندان” و پیدا کردنِ راهی برای همگراییِ همهٔ آنانی که سیاست اجتماعی‌ای پیشرو را خواهانند، سی‌وهفتمین کنگرهٔ حزب کمونیست فرانسه برگزار شد. “پیرلوران”، دبیرملی حزب کمونیست فرانسه، در سخنرانی پایانی کنگره، شرایطی که مبارزهٔ کنونیِ ترقی‌خواهان فرانسه در آن جریان دارد را چنین جمع بندی کرد: “با آگاهی به مسئولیت‌های‌مان، مسئله جدی است. راست و راست افراطی تهدید می‌کنند، فرانسه‌یی را که دوستش می‌داریم ممکن است هزینه‌های سنگینی بپردازد. فرانسوا اولاند و نخست وزیرش مانوئل والس، حزب سوسیالیست و چپ را به‌نابودی می‌کشانند. از هم اکنون باید این وضعیت را به‌چالش طلبید و چشم‌اندازِ تازه‌ای پیشِ رو گشود. بی آنکه منتظرِ ۲۰۱۷ بمانیم.” او از “تمام رأی‌دهندگان به حزب سوسیالیست” دعوت کرد “پس از اینهمه مشکلات، واقعیت را درنظر داشته باشید که فرانسوا اولاند نمی‌تواند کاندیدای شما باشد.” پیر لوران درادامه گفت: “کلیدِ گشودن درِ موفقیت در دست مردم است، ما ادعای اولاند که مدعی است راه دیگری وجود ندارد را رَد می‌کنیم. … با طردِ قانون‌کاری که دولت قصد تحمیلِ آن را با توسل به‌هر وسیله‌یی دارد، مبارزه را شروع می‌کنیم.”
“الین اسسی”، سناتور کمونیست، از تریبون کنگره چنین اعلام کرد: “ما دیگر ترفند رضایت دادن به بد از ترسِ بدتر را قبول نمی‌کنیم.” از همان ابتدای کار کنگره ـ در خلال هفتهٔ پرجوش‌وخروشِ اعتصاب‌های گسترده در بخش‌های مختلف صنایع و اقتصاد فرانسه ـ نمایندگان کنگره قطعنامهٔ “طردِ قانون‌کار” را به‌اتفاق آرا تصویب کردند و تنظیمِ “قانون‌کار” ی به‌نفعِ تولیدکنندگانِ ثروت [ملی کشور] را خواهان شدند.” یکی از لحظه‌های چشمگیرِ کنگره هنگام حضورِ “فیلیپ مارتینز”، دبیرکل کنفدراسیون عمومی کار (“ثِ ژِ تِ”) در سالن برگزاری کنگره بود.
تنظیمِ پروژهٔ سیاسیِ “زمانِ همکاری مشترک”، و جستجو برای یافتنِ کاندیدایی مشترک
به‌باورِ حزب کمونیست فرانسه، به‌جز خطرِ ادامهٔ سیاست‌های کنونیِ دولت، خطر دیگری نیز وجود دارد و آن، تعداد زیاد کاندیداهای چپ برای ریاست جمهوری است. هدفِ راهکاری که در سی‌وهفتمین کنگرهٔ حزب کمونیست فرانسه با ۷۱٫۱۳ درصدِ آرا به‌تصویب رسید، آن‌گونه که مسئولان [حزب] می‌گفتند، چالشِ همگام و هم‌زمان در برابر خطرِ ادامهٔ سیاست‌های دولت و خطرِ تعداد زیادِ نامزدهای انتخاباتی چپ و ـ درنتیجهٔ آن ـ تقسیم شدن و هدر رفتنِ آرا است. پیر لوران دراین‌باره گفت: “از امروز تا اکتبر ۲۰۱۶ [مهر- آبان‌ماه ۹۵] تنها یک نقشهٔ راه داریم و آن، وارد کردنِ نظرها، آرمان‌ها و اتحادِ مردم به‌طوروسیع به صحنهٔ سیاسی است.” نخستین مرحله، به‌طورمشخص عبارت است از: “نوشتنِ برنامه‌یی مشترک برای تمامی نیروهای مردمی، اجتماعی و سیاسیِ خواهانِ پیشرفت و دمکراسی، که از امروز شروع می‌شود و ماه اکتبر به‌پایان می‌رسد” و سپس تشکیل جبهه‌یی است از همهٔ کسانی که این برنامهٔ سیاسی را تدوین کرده‌اند. این پروژه، با ۸۱٫۲ درصدِ آرای شرکت کنندگان در کنگره به‌تصویب رسید. حزب کمونیست فرانسه تا کنون “پنج اهرمِ ضروری برای امکان‌پذیر شدنِ این تغییر را شناسائی کرده است” که عبارتند از: “بازسازیِ پایه‌های دمکراتیک جمهوری”؛ “مبارزه برای ریشه‌کن کردنِ بیکاری و اَمن کردنِ زندگی روزمرهٔ شهروندان”؛ “مبارزه با بنیادهای مالی و استفاده از ثروت به‌طریقی دیگر”؛ “طرحِ مدل جدیدی از توسعه” و “بازسازیِ پایه‌های دمکراتیک و اجتماعیِ اروپا”. سپس با برگزاریِ “همه‌پرسی از شهروندان [رفراندم]”، این “پیمانِ مشترک” به “دستورالعملِ مردمی برای ۲۰۱۷” مبدل خواهد شد.
از این پس، نامزدِ مشترک در بین کسانی جستجو و یافته می‌شود که به این فراخوان پاسخ مثبت داده‌اند، و در نهایت اگر چند نامزد در بین نیروهائی که در تنظیمِ این پروژهٔ سیاسی شرکت داشته‌اند مطرح شوند، فرایندِ انتخاباتی مقدماتی و یا روشی دیگر برای رسیدن به کاندیدایی مشترک به‌کار گرفته خواهد شد. حزب کمونیست فرانسه در ۱۵ آبان‌ماه ۹۵/ ۵ نوامبر [۲۰۱۶]، کنفرانسی به‌منظور تصمیم‌گیری برای معرفیِ نامزدی از حزب یا حمایت از نامزدی دیگر، برگزار خواهد کرد. برخی از اعضای حزب، معرفیِ بی‌درنگِ نامزدی از حزب را خواهانند، و برخی دیگر پشتیبانی از “ژان لوک ملانشن”، کاندیدای پیشین “جبههٔ چپ” در انتخابات ریاست جمهوری گذشته را پیشنهاد کردند.
آرزویی بزرگ با هدفی بزرگ
“اولیویه دارتیگل”، سخن‌گویِ حزب کمونیست فرانسه، دراین‌باره گفت: “به‌هرحال، از روز دوشنبه، فردایِ به‌پایان رسیدن کار کنگره، ما “نقشهٔ راهٔ برای رویکردی روشن داریم و آن، تعهد “به [انجام] کار بزرگِ دعوت از تمامی نیروهایی است که می‌توانند در این برنامه شرکت کنند.” در طول ماه ژوئن [خرداد ـ تیرماه ۹۵]، چندین مناظره با چهره‌های ملیِ چپ در نظر گرفته شده است، ازجمله در بندر “هاور”، ۳۱ خردادماه /۲۰ ژوئن، دربارهٔ اشتغال، و دیگری در “مارسی”، ۳ تیرماه / ۲۳ ژوئن، دربارهٔ جمهوری. از فعالان [حزب] نیز دعوت شده، بدون تأخیر، با استفاده از بروشورهای تدارکاتی‌ای که به‌منظور شرکت مردم در تنظیمِ پروژهٔ مشترک آماده شده، در “مشورت بزرگ: مردم چه می‌خواهند؟” شرکت کنند. هدفی بزرگ، از امروز تا بعد از تعطیلات تابستانی، پرسشنامه در دست، تماس با پانصد هزار نفر از شهروندان. آقای “رمی کنتون” از استانِ “آلپ ماریتیم” از تجربیاتش می‌گفت: “بحث بین خودمان چیزی را عوض نمی‌کند… من از استقبال مردم در شهر نیس و به‌خاطر ابراز نظرهایشان و جدی بودن‌شان حیرت زده شدم.”
آنچه باقی می‌ماند همگرایی با شریک‌های سیاسی است که برخی از آنان در سی‌وهفتمین کنگرهٔ حزب کمونیست فرانسه اظهار نظر کردند، ازجمله “سیسیل دوفلو” از “بوم‌شناسی اروپا و سبزها”(“ای. ای. آل. و”) ـ که هفته آینده کنگره خواهند داشت ـ چنین بیان داشت: “آنچه فوری واضطراری است که همچنین می‌تواند طولانی‌مدت هم باشد، همان فرایندِ بازسازیِ برنامه‌یی منسجم همراه با پشتیبانی نیروهای مترقی است. بااینهمه، دربارهٔ انتخابات سال آینده هم می‌شود فکر کرد.” برخی از مخالفان دولت که عضو حزب سوسیالیستِ اولاند هستند، به کنگره دعوت شده بودند، از جمله “بنوا آمون” که معتقد است: “باید با یکدیگر گفت‌وگو کنیم، ببینیم چه افکار مشترکی داریم.” در این رابطه مهم آن است که توجه کنیم: سازمان‌های “جبههٔ چپ” ـ با وجود تنش‌های ماه‌های گذشته ـ از فراخوانِ حزب کمونیست فرانسه استقبال کردند. ژان لوک ملانشن، رهبر “حزب چپ” فرانسه، در این خصوص گفت: “بحث وگفت‌وگو طبیعی است.” و چنین ادامه داد: “خیلی‌ها (کمونیست‌ها) هم‌اکنون در کارزارِ انتخاباتی من [ملانشن نامزدی‌اش را برای ریاست جمهوری در انتخابات ۲۰۱۷ اعلام کرده است] شرکت می‌کنند و منتظر تصمیم‌گیری‌ای که در راه است نشدند. خانم “کلمانتین اوتن”، سخن‌گویِ “آنسامبل” ـ یکی دیگر از سازمان‌های عضو “جبههٔ چپ” ـ نیز گفت: “صحبت بر سر همداستانیِ همهٔ کسانی است که سیاستِ دولت را به‌چالش می‌طلبند و گشودنِ راه تازه‌ای را خواهانند. اگر به‌توافق برسیم بسیار عالی خواهد بود. وگرنه، مجبوریم راهی برای انتخاب کاندیدایی چپ پیدا کنیم.”
همهٔ شرکت‌کنندگان در سی‌وهفتمین کنگره بر این فکر اتفاق‌نظر دارند که در دو انتخاباتِ سال ۲۰۱۷، انتخاباتِ پارلمانی به‌لحاظِ درجهٔ اهمیت نباید پس از ریاست جمهوری قرار گیرد. در این مورد “آندره شاسین”، مسئول فراکسیون “جبههٔ چپ” در پارلمان، چنین اظهار نظر کرد:”ما در پارلمان به نمایندگان پیشرویی نیاز داریم که شیفتهٔ لیبرالیسم نباشند.”
در مقابله با سیاستِ “آتش وخون” در جهان
به‌دعوتِ رهبری حزب کمونیست فرانسه، ۸۰ سازمان و حزب سیاسی از ۶۰ کشور جهان در سی‌وهفتمین کنگرهٔ حزب کمونیست فرانسه حضور یافتند، و مانند همهٔ کنگره‌های گذشتهٔ این حزب، هیئت رهبری حزب تودهٔ ایران در این کنگره نیز شرکت داشت. اکثر نمایندگان حزب‌های برادر شرکت کننده در کنگره توجهی ویژه و جدی به وضعیت وخیم خاورمیانه داشتند. رفیق “رائد فهمی”، عضو رهبری حزب کمونیست عراق، نقشِ قدرت‌های بزرگ را در وضعیت خطرناک منطقهٔ خاورمیانه مورد انتقاد قرار داد و اظهار داشت: “تمامی امکانات قدرت‌های امپریالیستی در مسیر ایجاد هرج‌ومرج و به‌سقوط کشاندن دولت عراق به‌کار گرفته شده‌اند.” او ضمن یادآور شدنِ این نکته که در این منطقه نیروهای پیشرو در راه صلح و پیشرفتِ اجتماعی مبارزه می‌کنند، افزود:”حزب کمونیست عراق و نیروهای دمکراتیک، در جنبش اعتراضی‌ای که از ۹ مردادماه ۹۴ / ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۵، که به‌طورِهفتگی ادامه دارد، شرکت می‌کنند.” خانم “فاطمه کورتولان”، معاون “حزب دمکراتیک مردم ترکیه”، جنگِ خانمان‌برانداز و شرایط دشوار پناهندگان در ترکیه را تقبیح و محکوم کرد و گفت:”در کشور ما و کشورهای همسایه آتش و خون می‌بارد.” نمایندگانی از “سازمان آزادی‌بخش فلسطین” و همچنین از “حزب کمونیست اسرائیل”، در جریان کار کنگره به‌اتفاق “دولتِ بیشازپیش فاشیستیِ نخست‌وزیر نتانیاهو را تقبیح و محکوم کردند” و نمادی پرشکوه از تجسم وحدتِ ترقی‌خواهان را به‌نمایش گذاشتند.
در نشستی ویژه که برای نمایندگان حزب‌های میهمان در اجلاس روز دومِ برگزاریِ کنگره اختصاص یافته بود و رفیق پیرلوران، دبیر ملی، و رفیق لیدیا ثمربخش، دبیرِ شعبه روابط بین‌المللی حزب کمونیست فرانسه در آن حضور داشتند، رفقای فرانسوی جنبه‌های عمدهٔ سند مورد بحثِ سی‌وهفتمین کنگره را تشریح کردند، و سپس به سؤال‌های میهمانان پاسخ دادند. نمایندهٔ حزب تودهٔ ایران در این نشست، در سخنانی، وضعیت اسف‌بار خاورمیانه و ٔسیاست خارجیِ مرتجعانه و نظامی‌گرایانهٔ دولت فرانسه را مورد بررسی قرار داد. او با اشاره به اینکه در سال‌های اخیر توده‌های عمده کشورهای منطقهٔ خاورمیانه و شمال آفریقا در چنگال جنگ و تروریسم اسیر بوده‌اند، پیامدهای فاجعه‌بارِ آن ازجمله سیل پناهندگان و آوارگان جنگی و رشد تروریسم را مورد بحث قرار داد. رفیق حزبی‌مان، با محکوم کردن سیاستِ دولت فرانسه در فروش تسلیحات به کشورهای حاشیهٔ خلیج فارس و اقدام یک‌جانبه‌اش در بمباران خاک سوریه در شهریور ـ مهرماه ۹۴/ سپتامبر ۲۰۱۵، ضمن اعلام نگرانی نسبت به تبعات رشدِ درگیری‌ها در خاورمیانه، گفت که، نتایج این دخالت‌ها تنها به ازهم پاشاندنِ زندگی مردم منطقه محدود نخواهد شد، بلکه عرصهٔ زندگی در اروپا را نیز زیر تأثیر خواهد گرفت.
نمایندگان حزب‌های شرکت‌کننده در کنگره همچنین سیاست‌های دولت فرانسه در آفریقا، به‌نیابت از آمریکا، و ازجمله مداخله‌های نظامی فرانسه در لیبی، ساحل‌عاج و مالی را محکوم کردند. “خوان‌کارلوس مارسان اگیرا”، نمایندهٔ حزب کمونیست کوبا، و “دانیل فیلموس”، نمایندهٔ “جبههٔ پیروزیِ آرژانتین”، ضمن سخنانی، در مورد تجاوزات امپریالیستی در آمریکای لاتین هشدار دادند. علاوه بر این، نمایندگان حزب‌های کمونیست و ترقی‌‌خواهِ قارهٔ اروپا که در کنگره شرکت داشتند، سیاست تحمیل ریاضت اقتصادی بر مردم و زحمتکشان این قاره را محکوم کردند.
هیئت نمایندگی حزب تودهٔ ایران، در خلال نشست‌های کنگره، با نمایندگان شماری از حزب‌های برادر از اروپا، خاورمیانه، آفریقا و قاره آمریکا دیدار کرد و در ارتباط با وضعیت سیاسی و تحول‌های بغرنج منطقه و همچنین روابط متقابل با حزب‌های برادر، گفت‌وگو کرد و قرارهای لازم در این زمینه را مورد توافق قرار داد. هیئت همچنین پیامی از سوی کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران، به‌مناسبت برگزاریِ سی‌وهفتمین کنگرهٔ حزب کمونیست فرانسه، به رفقای حزب برادر تقدیم کرد.
مبارزه به‌خاطرِ برقراریِ صلحی همه‌جانبه در سراسرِ جهان
به‌دعوت حزب کمونیست فرانسه، چهارشنبه ۱۲خردادماه/۱ ژوئن، یک روز پیش از شروع کار کنگره، ۳۰۰ نماینده از همهٔ قاره‌های جهان، به‌منظورِ شرکت در “کنفرانس جهانیِ صلح و پیشرفت” در سالن باشکوهِ کنفرانس‌ها در ساختمان مرکزیِ حزب کمونیست فرانسه، در پاریس، گرد آمدند. رفیق لیدیا ثمربخش، مسئول روابط بین‌المللی حزب کمونیست فرانسه، پس از معرفی نمایندگان، اظهار داشت: “امروز که همهٔ قاره‌ها شاهد درگیری‌هایی تازه هستند و منافع مالی و تجاری بر روابط دیپلوماتیک تسلط دارد، هدفِ کنفرانس [جهانیِ صلح و پیشرفت]، همگرایی نیروهایی است که در برابر [سلطهٔ] این منطق مقاومت می‌کنند تا امنیتِ بشری را در سطح جهان پایه‌گذاری و از آن حفاظت کنند” و نشان دهند همان‌گونه که “ژان ژورس” می‌گفت “صلح بزرگِ بشریت، امکان پذیر است”. جنگ‌ها در ساحل [عاج]، در سوریه، کودتاها به‌ضدِ کشورهای آمریکای لاتین، گسترشِ تنش بین اروپا، ناتو و روسیه، که به تنش‌های مرگبار در بخشی از اُکراین منجر شد، برپاییِ دیوار و مانع در برابرِ پناهندگان… توده‌ها را با چالش‌هایی مشترک رودررو کرده‌اند. رفیق لیدیا ثمربخش، با نقل‌قولی از فیلسوف ادگار مورن، یادآور شد که “در یونان باستان، بحران به‌مفهوم زمانی است که تشخیصِ بیماری مریض را ممکن می‌کند” و نه اینکه “بحران” مردم را در اضطراب و بی‌تحرکی محبوس کند.
“توبیا فلوگر”، نایب رئیس “حزب چپ آلمان”، خواستارِ خلع سلاح اروپا شد. او دراین‌باره گفت:”قارهٔ اروپا در آستانهٔ درگیری‌ای است که می‌تواند گسترش یابد.” به‌گفتهٔ او “ما در شرایطی هستیم که بیشازپیش دورانِ جنگ سرد را یادآوری می‌کند، و اینکه نیروهای ناتو در مرزهای روسیه و یا در مانورهای نظامی هرچه بیشتر شرکت می‌کنند و درضمن سیستم دفاعِ ضدموشکی که ادعا می‌شود علیه ایران [در کشورهای اروپای شرقی] برپا شده است، در واقع روسیه را هدف قرار داده است.” میخائیل کستریکف، نمایندهٔ حزب کمونیست فدراسیون روسیه، از “نیروهای پیشرو جهان خواست تا از هرگونه اتفاقی که به‌جنگ منجر می‌شود جلوگیری کنند.” جورج کورم، تاریخ‌دان، از اروپایی‌ها خواست تا از سیاستِ “عدم مداخله دولت‌هایشان در امور کشورهای دیگر پشتیبانی کنند.” نیکلا هولو، از طرفداران محیط‌زیست، گفت:”جهانی دیگر همیشه ممکن است. برای صلح‌آمیز کردنِ جهان، همبستگی شرطِ اصلی است. در دنیایی که نابرابری‌ها بی‌داد می‌کند و تحقیر نیز بر آن افزوده می‌شود، باید به‌پا خیزیم.” او اضافه کرد که، گرم شدنِ کرهٔ زمین عواقب وخیمی در پی خواهد داشت، ازجمله می‌تواند منبع و انگیزه‌ٔ درگیری‌هایی در جهان گردد.
به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۰۰۱، ۲۴ خرداد ماه ۱۳۹۵
