سی‌وهشتمین کنگرهٔ حزب کمونیست کانادا
حزب کمونیست کانادا، شنبه ۱ خردادماه / ۲۱ ماه مه، سی‌وهشتمین کنگره‌اش را، در تورنتو، برگزار کرد. کنگره، پس از سه روز کار متراکم و پیگیر، بحث و بررسی‌های خلاق و زنده، انتخاب رهبریِ جدید حزب، و تصویبِ حدود ۳۰ قطعنامه دربارهٔ مسئله‌های مختلف کشور و جهان، به کار خود پایان داد. شرکت رفقایی با ملیت‌های مختلف (آمریکای لاتینی، آسیایی، آفریقایی، اروپائی، و نیز بومیِ کانادا) و خصوصاً حضورِ پرشمار نیروهای جوان، به کنگره جلوهٔ ویژه‌ای داده بود.
پس از خوش‌آمد گویی به حاضران و تصویبِ دستورکار پیشنهادیِ کنگره از سوی نمایندگان شرکت‌کننده، یاد و خاطرهٔ همه رفقای فقید حزب با یک دقیقه سکوت گرامی داشته شد. در پایانِ کار نخستین روز کنگره، به‌پاسِ تلاش و فعالیت‌های رفیق “میگوئل فیگورا”، رهبر پیشین حزب که مقام دبیر اولی را در یکی از بحرانی‌ترین دوران تاریخ حیات حزب کمونیست کانادا ـ یعنی در هنگامه‌ای که اپورتونیست‌ها [فرصت‌طلبان] با گرایش‌های سوسیال‌دمکرات‌وار در سال ۱۹۹۲ کمر به‌نابودی حزب بستند ـ برعهده گرفت، میهمانی شامی برگزار شد که در آن از عموم برای حضور دعوت شده بود. در این میهمانی، رفقای قدیمی حزب که پا به‌پایِ رفیق میگوئل در تمام طول این دوران در راه بازسازیِ تشکیلات حزب رزمیده‌اند، با یادآوریِ خاطره‌های شیرین و تلخِ مبارزه دوش‌به‌دوشِ رفیق میگوئل، از مبارزات پیگیر و بی‌خلل او در ارتقای سازمان حزب قدردانی کردند. عکس‌هایی از رفیق میگوئل که در مناسبت‌ها و فعالیت‌های مختلف حزبی از او گرفته شده بود، به‌صورت اسلاید، به‌نمایش درآمد.
سخنرانیِ رفیق “الیزابت رولی “ـ رهبرِ کنونی حزب کمونیست کانادا ـ دربارهٔ مسئله‌های مهم کشور و جهان، آغازگرِ بحث هم پیرامونِ گزارش کمیتهٔ مرکزی حزب به کنگره و هم بررسیِ اصلاحیه‌ها از سوی نمایندگان کنگره بود. رفیق “رولی”، ضمن تأکید بر اهمیتِ مسئلهٔ تجاوزگری فزایندهٔ امپریالیسم، خطرِ درگیریِ جنگ، و تداوم بحران اقتصادی سرمایه‌داری، اصلی‌ترین عرصه‌های چالشگریِ حزب را مبارزه برای به‌تصویب نرسیدنِ قرارداد مشارکت اقتصادی کشورهای حوزهٔ پاسیفیک (“تی پی پی”)، برپاییِ جبههٔ وسیع علیه سیاست‌های دخالت‌جویانه و جنگ‌طلبانهٔ دولت لیبرال “ترودو “زیر پوششِ دخالت بشردوستانه، و نیز گسترده کردن فعالیت حزب بین تشکل‌های کارگری و جوانان دانست. او در قسمتی از سخنانش دراین‌ارتباط گفت:
“امپریالیسم حمله‌های جدیدی برضدِ دولت‌های مترقی آمریکای لاتین آغاز کرده است. در برزیل، سیاستمداران فاسدی که منافع جهانی و محلی شرکت‌های چندملیتی را نمایندگی می‌کنند موفق شدند رهبرِ حزب کارگر و رئیس‌جمهور برزیل خانم دیلما روسف را در ۱۲ ماه مه [۲۳ اردیبهشت‌ماه] به‌دلیل فساد استیضاح کنند. حزب کارگر و حزب کمونیست برزیل اعلام کردند که، این حرکت کودتایِ نیروهایی مرتجع است که نابودیِ اصلاحات اقتصادی و اجتماعی‌ای که از سال ۲۰۰۳ ـ یعنی از زمانی که حزب کارگر نخستین بار با انتخاب لولا دو سیلوا به‌ریاست‌جمهوری به قدرت رسید ـ شروع شد، را خواستارند. کودتایِ برزیل بخشی از برنامهٔ دامنه‌دار‌تر امپریالیسم آمریکا در جهتِ به‌وجود آوردنِ بی‌ثباتی و سرانجام سرنگونیِ دولت‌های ترقی‌خواه در ونزوئلا، بولیوی، اکوادور، و جزاین‌ها، به‌وسیلهٔ اِعمالِ فشار اقتصادی، ایجاد نارضایتیِ عمومی، و کمک‌های مالی به حزب‌های اپوزیسیون همراه با وعدهٔ تضمینِ آینده‌ای همراه با ثروت برای آن‌ها از طریق خصوصی‌سازیِ بخش‌های عمومی و نیز منابع طبیعی است. پس از انتخابات دسامبر ۲۰۱۵ که حزب متحدِ سوسیالیست ونزوئلا بسیاری از کرسی‌هایش را در پارلمان از دست داد، دولت آمریکا به‌صورت رسمی و عمومی از قصد خود برای دخالتِ نظامی که تهدید آشکاری برضدِ رئیس‌جمهور مادورو و حزب متحدِ سوسیالیست ونزوئلا بود و نیز اعلام آماده‌باش به متحدان خود، پرده برداشت. علاوه بر تمامی این حرکت‌ها، ما تلاش‌هایی مشخص از سوی امپریالیسم در جهت بی‌ثبات کردنِ دولت جنبش برای سوسیالیسمِ اِوُ مورالس در بولیوی و نیز دولت کوررا در اکوادور را نیز شاهدیم. در آفریقای جنوبی، امپریالیسم تلاش‌های اساسی‌اش را به‌منظور ایجاد شکاف در [حزب] کنگرهٔ ملی آفریقای جنوبی، منزوی کردنِ حزب کمونیست آفریقای جنوبی و کنفدراسیون ترقی‌خواه اتحادیه‌های کارگری این کشور و همچنین متزلزل ساختنِ دولتِ حزب کنگره ملی آفریقا به‌کار برد.
در سوریه، در زمانی که دولت بشار اسد درحال به‌دست آوردنِ پیروزی‌هایی مؤثر را در مقابله با داعش است، تلاش‌هایی از سوی امپریالیسم به‌هدفِ به‌زیرِ کنترل خود درآوردنِ مذاکرات صلح [ژنوها] و ممانعت از شرکتِ دولت اسد در این مذاکرات و روندِ تشکیل دولت ملی آینده را شاهدیم. دولت کانادا در این مورد شریک ساکت آمریکاست و با حمایت از سیاست آمریکا در گسترش نقش مستقیم کانادا در جنگ زمینی در سوریه، به این برنامه کمک می‌کند. علاوه‌برآن، کانادا حمایت بی‌قیدوشرطش را از اسرائیل و برنامه‌های آن برای پاک‌سازیِ مناطق اشغال‌شدهٔ فلسطینی از مردم آن سرزمین، ادامه می‌دهد. دولت فاشیست‌مآب اوکراین که، آشکارا و نهان، از سوی آمریکا، ناتو و اتحادیهٔ اروپا حمایت می‌شود، به حمله‌هایش به مناطق شرقی کشور ادامه می‌دهد و در جهت ادامهٔ ممنوعیتِ حزب کمونیست اوکراین تلاش‌هایش را دنبال می‌کند. مانند دولتِ اوکراین، دولت مؤدی نیز در هند، در ادامهٔ اجرای سیاست‌های نژادپرستانهٔ حزب بی‌جی‌پی، به تهدید و قتل مخالفانش ادامه می‌دهد. در استان کرالا ما شاهد انتخاب دولت متحدِ چپ در انتخابات اخیر بودیم. در شبه‌جزیرهٔ کره، امپریالیسم آمریکا به تهدیدهایش برضدِ جمهوری دمکراتیک خلق کره به‌هدفِ تغییر رژیمِ آن و نیز ادامه تحریم اقتصادی همچنان می‌افزاید.
ما معتقدیم که، امپریالیسم در مسیرِ بازتقسیم جهان بین کانون‌های اصلی امپریالیستی ـ به‌خصوص ایالات‌متحده و اروپا ـ وارد مرحله‌هایی بسیار خطرناک شده است. آن‌ها [ایالات‌متحده و اروپا]، هم در سیاست داخلی کشورهای‌شان و هم در سیاست‌های بین‌المللی‌شان تهاجمی‌تر و ارتجاعی‌تر شده‌اند. آن‌ها در مسیرِ حذفِ دولت‌ها، مردم و مبارزاتی که سد راه‌شان واقع شوند از هیچ سبعیتی فروگذار نخواهند کرد.” رفیق رولی، در ارتباط با مسائل داخلی، با تأکید بر پیروزیِ بزرگ مردم کانادا در شکست دادن دولت محافظه‌کارِ هارپر در انتخابات اخیر، نحوهٔ جدیدِ بازآرایش نیروهای سیاسی و حزب‌های بزرگ را تشریح کرد و دربارهٔ بحران فزایندهٔ درونِ حزب نئودمکرات (حزب سوسیال‌دمکرات)، با اشاره به مسئلّه‌‌هایی، گفت:
“در ارتباط با حزب نئوسوسیال‌دمکرات (ان دی پی) خصوصاً باید یادآور شد که، دلیل اصلیِ شکست‌های پی‌درپی این حزب در انتخابات استانیِ اخیر و نیز اینکه حزب لیبرال و محافظه‌کار انتخاب‌های اصلیِ مردم در انتخابات اخیر فدرال بودند، را در سیاست‌های این حزب باید جستجو کرد. باید آن را در بازتاب سیاست‌های راست‌روانهٔ این حزب دید. سیاست‌های این حزب و گرایش آن‌ها به کورپوراسیون‌هایِ (کمپانی‌هایِ) بزرگ، دلیل شکست‌های پی‌درپی در انتخابات اخیر بود. نتیجهٔ این شکست‌ها را ما در کنگرهٔ اخیر این حزب در ادمونتون شاهد بودیم. شقه شدن حزب پیرامون دو دیدگاه، یکی پیرامون ادامهٔ سیاست‌های همگام با منافع شرکت‌های نفتی و پروژه‌های لوله‌کشی نفت و دیدگاه دیگر که جناح چپ حزب را نمایندگی می‌کند و خود را پیرامون مانیفستِ خیز (لیپ) متشکل کرده است. در مورد این مانیفست باید گفت که، طرحِ خواست‌‌های کلی مترقی، گامی به جلو است، منتها این پلاتفرم در بیانِ جزئیات و نحوهٔ رسیدن به این خواست‌ها، با ضعفی جدی روبه‌روست، و از طرف دیگر، نقشِ نیروهای قدرتمند اقتصادی را در نحوهٔ اجرای این خواست‌ها، کم ارزیابی می‌کند. برای مثال، این طرحِ برنامه به‌هیچ‌وجه به بحث دربارهٔ مالکیتِ منابع طبیعی و نفت و اینکه این منابع باید به‌مالکیتِ عمومی درآیند نمی‌پردازد. این طرحِ برنامه را نویسندگانش این‌گونه توصیف کرده‌اند: “فراخوانی برای ساختن کانادایی مبتنی بر توجه به زمین و همنوعِ خود”. دیدگاهی ذهنی‌گرا نسبت به جهان که نگاه طبقاتی به آن و نیز نقش مبارزهٔ مردم در رسیدن به این خواست‌ها را نفی می‌کند. نیروهای مترقی این نگاه جدید در حزب نئو سوسیال‌دمکرات را ارج می‌نهند هرچند که آن را در حکم راهِ برون‌رفتی از این بحران نمی‌دانند. “
حضورِ سفیران کوبا و ونزوئلا ـ در خلال برگزاریِ کنگره ـ که پیام‌های حزب کمونیست کوبا [و حزب متحد سوسیالیست ونزوئلا] را به کنگره ارائه دادند و با حزب کمونیست کانادا ابراز همبستگی و برای کنگره آرزوی موفقیت کردند، شور همبستگی انترناسیونالیستی شرکت‌کنندگان در کنگره را دوچندان کرد. همچنین خانم دکتر نور ظهیر، رئیس شعبهٔ هند فدراسیون ملی زنان هند و از اعضای حزب کمونیست هند، که به‌مناسبت مسافرت به کانادا و ایراد سخنرانی در شهرهای مختلف کانادا در تورنتو به‌سر می‌برد، در کنگره حضور یافت و برای آن آرزوی موفقیت کرد و با تشکر از ابراز همبستگی حزب کمونیست کانادا با مبارزات زحمتکشان هندی برضد سیاست‌های ارتجاعی دولت مؤدی، از امکان حضورِ خود در کنگره حزب تشکر کرد. در روند برگزاری کنگره رفیق رولی همچنین لیست حزب‌های برادری که با ارسال پیام‌های همبستگی به کنگره برای برگزاریِ آن موفقیت آرزو کرده بودند را اعلام کرد و همچنین برخی از پیام‌ها ازجمله پیام کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران را خواند، که تحلیلی بود از شرایط بسیار پیچیدهٔ خاورمیانه در سال‌های اخیر، و همچنین تشریحِ سیاست‌های امپریالیسم در راستای دراختیار گرفتن و مهندسی کردنِ اهرم‌های مهارِ چندجانبهٔ منطقه بر اساس نفوذ و به‌کار گرفتن کشورهای عمدهٔ خاورمیانه ازجمله ایران، عربستان، مصر و ترکیه را نیز در برداشت، و سرآخر همکاریِ نزدیک‌تر و مبارزه‌جویانهٔ حزب‌های کمونیست در مقابله با این سیاست‌ها را خواستار شده بود. پیامِ حزب‌مان، ضمن سپاس‌گزاری از ابراز همبستگیِ حزب برادر، حزب کمونیست کانادا، با مبارزاتِ مردم و نیروهای مترقی و آزادی‌خواهِ ایران علیه سیاست‌های مخرب و ضدملیِ رژیم ولایت‌فقیه، ضرورتِ برپاداشتن جبهه‌یی گسترده از نیروهای مردمی به‌منظورِ سد کردن راهِ اجرای این سیاست‌ها را نیز یادآور شده بود. پیام، در انتها، موفقیتِ کنگره را در بررسی، بحث، و تصویبِ سندهای مهم پیشِ رویِ کنگره را آرزو کرد.
از میهمانان دیگر کنگره، به حضورِ ناتالی مهرا، مدیر اجرائیِ ائتلاف بهداشت انتاریو، باید اشاره کرد. ایشان مبارزهٔ مستمر و بی‌پایان برای حفظ سیستم عمومی خدمات بهداشتی کانادا در برابر تلاش برای خصوصی‌سازی خدمات درمانی را به نمایندگان کنگره یادآوری کرد و خواهان گسترش مبارزات حزب کمونیست در این کارزار شد. همچنین، دایان میچل، نمایندهٔ رئیس اتحادیهٔ کارگران پُست کانادا، پیام مایک پالسک، رئیس اتحادیهٔ سراسری کارگران پُست کانادا، را قرائت کرد. در پایان، کنگره، باتوجه به بحث‌هایی که در خصوص رهبری و وظایف و مشخصه‌های اعضای آن صورت گرفت، و حضورِ هرچه پررنگ‌ترِ نیروهای جوان، زنان، فعالان سندیکائی، فعالان دگرباش، و نیز ملیت‌های مختلف و بومیان را برای پیش‌بُردِ کار حزب ضرور شمرده بود، اعضای کمیتهٔ مرکزی جدید را بر اساس این خصوصیات انتخاب کرد، که در نتیجه، جوان‌گرایی و حضور بیشتر زنان و فعالان سندیکایی در ترکیب رهبریِ جدید بسیار چشمگیر است. پس از انتخاب کمیتهٔ مرکزی، جلسهٔ کمیته مرکزی جدید تشکیل شد، و اعضای هیئت اجرایی، که اکثر آنان جوان‌اند، را انتخاب کرد. اعضای کمیتهٔ مرکزی، به‌اتفاقِ آرا، رفیق “الیزابت رولی “را به‌مقام رهبرِ حزب کمونیست کانادا برگزیدند.
به نقل از «نامۀ مردم»، شماره ۱۰۰۲، ۷ تیر ۱۳۹۵
