کنگرهٔ ششم حزب کمونیست سودان: برای پیروزیِ مبارزهٔ متحد مردم در مسیرِ حصول آزادی، صلح و عدالت!
ششمین کنگرهٔ حزب کمونیست سودان در فاصلهٔ ۲۷ تا ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۶ / ۶ تا ۱۰ مردادماه ۱۳۹۵، در محل ساختمان مرکزی حزب، در خارطوم، با شعار محوریِ “راهِ یگانهٔ مردم: مبارزه برای آزادی، صلح، عدالت”، برگزار شد. ۳۲۵ نماینده و ۹۶ ناظر در این کنگره ـ که ۷ سال پس از کنگرهٔ پنجم حزب و در شرایط پیچیدهٔ سیاسیِ سال‌های اخیر در سودان برگزار می‌شد ـ شرکت داشتند. دولت دیکتاتوری اسلامگرای عمرالبشیر در سال‌های اخیر با حمله به رسانه‌ها و اقدام‌های امنیتی بر ضدِ حزب کمونیست سودان، سعی داشته است تا نقش حزب را در زندگی سیاسی کشور محدود کند. جلوگیری از انتشار منظم نشریهٔ “المیدان”، ارگان حزب کمونیست سودان، سانسور رسمی و آشکار مطالب منتشره در این نشریه، دستگیری مداوم اعضای رهبری حزب و زیر فشار قرار دادن آنان در بازداشتگاه‌ها، ازجمله این اقدام‌های محدودکننده بوده‌اند.
برگزاریِ باشکوه و علنیِ ششمین کنگرهٔ حزب کمونیست سودان، پاسخِ قدرتمند کمونیست‌ها به رژیم دیکتاتوری حاکم و ابتکاری مؤثر به‌هدف امید بخشیدن به جنبش مبارزاتی مردم این کشور آفریقایی است، که در دهه‌های اخیر، بررغم موج‌های سرکوب، سعی کرده‌اند حضورِ علنی‌شان را به رژیم اسلامگرای حاکم تحمیل و جنبش طبقه کارگر را به‌طورهمه‌جانبه رهبری کنند.
از ماه‌ها قبل از برگزاری کنگره، اعضاء و هواداران حزب و فعالان جنبش کارگری سودان از طریق مقاله‌ها و بحث‌های مطرح‌شده در مطبوعات وابسته به حزب و به‌ویژه روزنامهٔ “المیدان” ـ ارگان مرکزی حزب برادر ـ و سایت اینترنتیِ آن، در جریان ارائهٔ نظرها پیرامون سندهای آمادهٔ طرح در کنگره قرار گرفته بودند، و بدین ترتیب، در تدارک نظریِ کنگرهٔ ششم شرکت مستقیم داشتند.
پس از جلسهٔ افتتاحیهٔ کنگره در ۲۷ ژوئیه (۶ مردادماه) که دستورکار کنگره، قرار چگونگی و ترتیب برگزاری کنگره را تصویب کرد، نمایندگان کنگره، کمیسیونِ هدایت و ادارهٔ کنگره، کمیسیونِ مسئول نظارت بر انتخاب ارگان‌های حزبی در کنگره، و همچنین مسئولِ کمیسیون‌های چهارگانهٔ بحث‌های نظری و تشکیلاتی کنگره را انتخاب کردند. نمایندگان آن‌گاه بین چهار کمیسیونِ اصلی ـ یعنی کمیسیون‌هایی که بحث و مداقه درباره گزارش کمیته مرکزی، طرح اساسنامه جدید حزب، طرح برنامه، و گزارش‌های تشکیلاتی، مالی و عملکرد کمیتهٔ مرکزی را به‌عهده داشتند ـ تقسیم شده و به‌کار پرداختند.
گزارشِ سیاسی کمیتهٔ مرکزی به کنگرهٔ ششم حزب کمونیست سودان، چندین محور مشخص را موردتوجه ویژه قرار داد. موضوع‌های موردبحث و بررسی در این گزارش عبارت بودند از: شرایط اقتصادی کشور، پیامدهای بحران اقتصادی برای مردم و زحمتکشان سودان، آسیب‌های اجتماعی و وضعیت زندگی مردم، فقرزدگی و توسعه‌نیافتگی، چگونگیِ دفورمه شدن [از ریخت‌افتادگیِ] حیات سیاسی کشور در نتیجهٔ مسلط شدن اسلام سیاسی، به‌خطر افتادنِ وحدت کشور و پیامدهای جدا شدن جنوب سودان و اعلام استقلال آن در فاصلهٔ بین کنگره پنجم و این کنگره، ضرورتِ سرنگونی رژیم حاکم، درجهٔ آمادگی نیروهای اپوزیسیونِ درگیر در مبارزه برای به‌وجود آوردن تغییر در کشور، جبهه‌های متحد اپوزیسیون و نقشِ حزب کمونیست سودان در مناسبات آن‌ها.
گزارشِ سیاسی به کنگره و بحث‌هایی که دربارهٔ آن شد، اینکه چگونه زنانِ سودان در برابرِ بی‌عدالتی‌ها و نابرابری‌های ناشی از سیاست‌های رژیم ارتجاعی که با نقضِ حقوق انسانی زنان و از طریق توسل به صدور فتوا [های مذهبی] و گفتمان‌های عقب‌ماندهٔ دینی و تصویب قوانین ناعادلانهٔ زن‌ستیزانه، در امان نبوده‌اند و مقام، منزلت و شأن آنان را به‌طور بی‌سابقه‌ای تنزل داده است، به‌روشنی توصیف کرد. این گزارش همچنین دربارهٔ فقر بی‌سابقهٔ مردم کشور، با اشاره به آمارِ رسمی، فاش کرد که نزدیک به ۴۶ درصد مردم سودان با فقرِ سیاه دست‌وپنجه نرم می‌کنند، و درنتیجهٔ سیاست‌های ارتجاعی رژیم، بخش وسیعی از مردم کشور مجبور به مهاجرت شده است. طبق آمار، تا سال ۲۰۱۴، بیش از صدهزار متخصصِ سودانی، با مدارک برجستهٔ علمی و مهارت‌های آکادمیک موردنیازِ صنایع کشور، سودان را به‌مقصد کشورهای دیگر ترک کرده‌اند.
کنگرهٔ حزب کمونیست سودان، بر ارادهٔ خود در پیش بردنِ شعار مبارزهٔ مسالمت‌آمیز در جهت سرنگونی رژیم دیکتاتوری اسلامگرای عمرالبشیر که در ژوئن ۱۹۸۹ / ۱۳۶۸ به قدرت رسید را، از طریق سازمان‌دهی جبههٔ گستردهٔ توده‌ای‌‌ای از نیروهای سیاسی و اجتماعی، تأکید ورزید و برخی سیاست‌های استراتژیکی و تاکتیکی‌ای را در این‌باره مورد توجه قرار داد.
کنگرهٔ ششم حزب کمونیست سودان، سیاست حزب مبنی بر ضرورتِ سرنگونی رژیم حاکم را ـ که در اجلاسش در ۲۰۱۰ به‌تصویب رسانده بود ـ بار دیگر تأئید و اعلام کرد که، حفظ وحدتِ سودان و دستیابی به توسعهٔ اقتصادی و اجتماعی و به‌وجود آوردنِ تغییرهای واقعی، بدون سرنگونی رژِیم فعلی و برچیده شدن بساط حکم‌روایی آن، نمی‌تواند ممکن شود. کنگره، بر سیاست‌های حزب در رابطه با برپاییِ جبهه‌های متحد از طریق هماهنگیِ تلاش‌های ملیِ نیروهای سیاسی مخالفِ دولت ـ در قالب “اتحاد نیروهای اِجماعِ ملی [همداستانیِ ملی]” که نیروهای چپ، میانه، و ملی‌گرای دموکرات را دربر می‌گیرد ـ و تبلیغِ برنامهٔ آلترناتیوِ [جایگزینِ] دموکراتیک برای یک دورهٔ انتقالی و تصریحِ آن، و تشکیل دولت ملی‌ای آمادهٔ برگزاری کنفرانسی ملی به‌منظورِ تدوین قانون اساسی‌ای جدید که متضمن آشتیِ ملی و توافق بر سر شکل و محتوای نظام سیاسی و اجتماعی و اقتصادی، و به‌وجود آوردنِ شرایط لازم برای انتقال صلح‌آمیزِ قدرت را، در حکم کلیدی برای گشودن راهِ خروج از بحران به‌طورکلی و گذار از رژیم دیکتاتوری حاکم، تأکید کرد.
کمیسیون‌ها، پس از بحث و بررسی دستورکارهای‌شان ـ که به‌مدت دو روز ادامه داشت ـ توصیه‌هایی را برای تغییر و اصلاح سندهای موردبررسی و توجه‌شان، به اجلاس عمومی کنگره ارائه دادند، و پس از برخی اصلاحات از سوی نمایندگان، در نشست نهایی کنگره تصویب شد. کنگره سپس به‌بررسی مسئله‌های سازمانی مرتبط با توصیهٔ کمیتهٔ مرکزی در مورد اخراجِ تعدادی از اعضای حزب پرداخت. این توصیه‌ها با اکثریت قریب به‌اتفاق نمایندگان تصویب شد. نمایندگان حاضر در کنگره، کمیتهٔ مرکزی جدیدی را که ۶۰ درصد اعضای آن چهره‌های جدیدند، انتخاب کرد. اطلاعات ارائه‌شده در مورد نمایندگان شرکت‌کننده در کنگره نشان می‌دهد که ۲۲ درصدِ آنان رفقای زن، و ۴۰ درصدِ کل نمایندگان کمتر از ۴۵ سال سن داشتند.
کمیتهٔ مرکزی جدید در طول دو جلسهٔ نخستِ خود در هفته‌های پس از اتمام کنگره، تحول‌های سیاسی اخیر و ازجمله نقشهٔ راه ارائه‌شده از سوی “اتحادیهٔ آفریقا” در رابطه با مسائل قومی و اتنیکی در بخش‌های مختلف سودان را بررسی و دربارهٔ آن تصمیم‌گیری سیاسی کرد. کمیتهٔ مرکزی جدید، “هیئت سیاسی”ای جدید مرکب از پانزده عضو را انتخاب کرد که شش نفر از آنان “دبیرخانهٔ کمیتهٔ مرکزی” را تشکیل می‌دهند.
کنگرهٔ ششم، نمایش عظیم و بااهمیت کمونیست‌های سودان بود که وحدت و عزم آنان را به‌ادامهٔ مبارزه برای سرنگون کردن دیکتاتوری حاکم را منعکس می‌کرد. برنامه و اساسنامهٔ حزب کمونیست سودان ـ مصوبِ کنگره ـ و ترکیب نمایندگانِ کنگره، پایبندیِ حزب به آرمان‌های مارکسیسم، سانترالیسمِ [مرکزیتِ] دموکراتیک، و ویژگی‌هایش، آن را در مقام یک حزب طبقهٔ کارگر نشان می‌دهد.
هیئت های نمایندگی حزب های کمونیست فرانسه، عراق و سودان جنوبی در کنگره حضور داشتند و پیام های همبستگی خود را در کنفرانس ارائه دادند.
ششمین کنگره بیش از ۵۰ پیام تبریک و همبستگی با مبارزه مردم سودان ـ و به‌ویژه ابراز همبستگی با حزب کمونیست سودان که امسال هفتادمین سالگردش را جشن می‌گیرد ـ از طرف حزب‌های کمونیست و کارگری جهان و اکثر حزب‌های برادر در کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا، دریافت کرد. در پیام تبریک کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران به‌مناسبت برگزاری کنگرهٔ ششم حزب برادر در سودان، بر رابطهٔ نزدیک دو حزب و نقاط مشترک مبارزهٔ مردم در دو کشور ایران و سودان با نیروهای ارتجاعی و سرکوبگر اسلام‌گرا، تأکید شد. در بخش‌هایی از این پیام، بر وضعیتِ بین‌المللی و ادامهٔ بحران اقتصادی در کشورهای سرمایه‌داری، ماهیتِ جنگ‌طلبانهٔ سیاست‌های ایالات‌متحده و کشورهای امپریالیستی، ماهیتِ ارتجاعی “طرح خاورمیانه جدید” و بازچینی و باز‌آراییِ سیاست‌های امپریالیستی غرب در خاورمیانه و نقشِ کشورهایی نظیر ایران، ترکیه و مصر در این سیاست‌ها، تأمل شده است. در این پیام، بر ضرورتِ همکاری و تبادل تجربه درموردِ چگونگیِ رابطه با جبهه‌های متحد در کشورهای درحال‌توسعه و دیکتاتور زده و مکانیزم های مؤثر در آن، دربارهٔ قانونمندی‌های مبارزه در مسیر تحول‌های ملی ـ دموکراتیک، انتقال تجربه درموردِ شرایط سازمان‌دهی مبارزات صنفی طبقهٔ کارگر و زحمتکشان شهری و روستایی، تأکید گردید. حزب تودهٔ ایران در این پیام، برای رفقای سودانی در مبارزه‌شان به‌منظورِ دستیابی توده‌های خلق به آزادی‌ها و حقوق دموکراتیک، صلح و عدالت اجتماعی آرزوی پیروزی کرد و حمایت انترناسیونالیستی حزب تودهٔ ایران از مبارزه دشوار مردم و زحمتکشان سودان را اعلام داشت. رهبری حزب کمونیست سودان در نامه‌یی، از دریافت پیام همبستگی و تبریک کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران به‌مناسبت برگزاری کنگره ششم تشکر کرد و بر ضرورتِ تعمیق و گسترش روابط بین دو حزب برادر تأکید کرد.
به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۰۰۶، ۱ شهریور ۱۳۹۵
