روابط اقتصادی، هدف اصلی از بازگشایی دفتر اتحادیه اروپا
روزنامه شرق، ۱۷ آبان، در رابطه با بازگشایی دفتر اتحادیه اروپا، نوشت:” دولت حسن روحانی چند ماه دیگر زمان دارد تا تابوشکنی‌های دیپلماتیکش را به انجام برساند. جدیدترین آنها، بازگشایی دفتر اتحادیه اروپا در تهران است که مجید تخت روانچی، معاون اروپایی وزیر خارجه خبر داده، تا چند ماه آینده بازگشایی می‌شود. «نمی‌توانم به طور قطع بگویم بازگشایی چقدر زمان می‌برد. اما می‌توانم بگویم در چند ماه آینده این کار صورت خواهد گرفت».
شرق با نقل قول از تخت روانچی،با اشاره به اینکه دو دیپلمات با استقرار در سفارت هلند، رابطه با اتحادیه اروپا را نمایندگی می کنند، آورده است که افزایش حجم روابط با اتحادیه اروپا نیازمند تشکیلات جدید است. علیرغم وعده بازگشایی دفتر اتحادیه اروپا در تهران، این موضوع با اما و اگرهایی مواجه شده است. شرق می نویسد:” بازشدن دفتر اتحادیه اروپا در حالی به تابوهای سیاسی داخلی تبدیل شده که گمان اساسی این است که اتحادیه اروپا برای بررسی وضعیت حقوق بشر به دنبال بازکردن این دفتر است.”در گزارش شرق به موضوع دیدار کاترین اشتون با نرگس محمدی و مادر ستار بهشتی در جریان سفر به ایران اشاره رفته است.تخت روانچی در مصاحبه با ایلنا، 21 آبان، در باره شرایط مذاکرات حقوق بشری با اتحادیه اروپا، می گوید:” به آنها گفته ایم که در برخی زمینه ها ما خط قرمز داریم. وقتی بحث اعدام می شود ما در چارچوب قوانین مان مجازات اعدام داریم و این چیزی نیست که بتوانیم کنار بگذاریم. بحث قصاص یک بحث قرآنی است و به هیچ وجه نمی شود کنار زد.” تخت روانچی با تاکید بر این مسئله که،” رویه ای که فشار وارد کنند را نمی پذیریم”، می گوید:” …طول مذاکرات را تخمین نمی زنم. دو، سه یا حتی چهار سال ممکن است طول بکشد.” سایت روزنامه کیهان،18 آبان، در همین ارتباط با نقل سخنان، قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه که مذاکرات با اتحادیه اروپا را طولانی مدت، زمانبر و پیچیده دانسته است، می نویسد:” در پیش نویس قطعنامه “راهبرد اتحادیه اروپا در باره ایران”-فروردین 93- از هیات های پارلمانی اروپا خواسته شده در سفر به ایران با منتقدان حکومت، فعالان جامعه مدنی و زندانیان سیاسی ایران ملاقات داشته باشند.” جوان آنلاین، 18 آبان نیز در همین ارتباط می نویسد:” …ما در رابطه با اروپا چه خلأيي داريم كه با اين دفتر درصدد پركردن آن هستيم؟ آنان نياز به گشايش اين دفتر دارند يا ايران؟ نياز ما نسبت به اروپا معمولاً بده‌و‌بستان‌‌هاي اقتصادي است. تكنولوژي آنان از يك سو و فروش نفت و چند كالاي ديگر ما عمده اين بده و بستان است. اما اتحاديه اروپا هم اينگونه فكر مي‌كند؟” نویسنده در نتیجه گیری هم آورده است:” بنابراين چه لزومي دارد دخمه‌اي كه قرار است پاتوق جايزه حقوق بشري به مخالفان نظام و افرادي باشد كه خود پرورش داده و گسیل داشته‌اند باز شود؟ شوراي امنيت ملي نبايد در اين خصوص غفلت و تساهل كند.” روزنامه وابسته به دولت یعنی روزنامه ایران، 19 آبان، با تیتر،” خیز بلند ایران و اتحادیه اروپا برای “گفت و گوهای سیاسی سطح بالا”، درگزارش خود ضمن مرور تاریخ روابط ایران و اروپا، و تاکید بر اینکه دولت روحانی،” بنای تازه ای را برای ارتقای همکاری های دو جانبه با اروپا گذاشت”، در اشاره به مسایل حقوق بشری اتحادیه اروپا با ایران، می نویسد:” آیت‌الله صادق آملی لاریجانی، رئیس قوه فضائیه در پیشنهادی بی سابقه خواستار آن شد که ستاد حقوق بشر و وزارت امور خارجه، زمینه مذاکرات حقوق بشری با اروپا را فراهم کنند. خواسته‌ای که در خلال برنامه‌های وزارت امور خارجه در قبال اروپا تحت عنوان گفت‌وگوهای سطح بالا در دستور کار قرار گرفته تا امیدها را برای بستن پرونده ادعاهای همیشگی غرب علیه ایران بسان برجام محقق سازد.” با توجه به داده های بالا و تجربه تاریخی باید به نتایجی چند در این باره رسید. رابطه ایران با اتحادیه اروپا در طول نزدیک به چهار دهه از حکومت اسلامی ایران، فراز و نشیب هایی را تجربه کرده است. در طول تمامی این دوران، موضوع حقوق بشر به هیچ عنوان در اولویت قرار نداشته است. رابطه دو طرف حول محور مبادلات اقتصادی و تامین منافع کشورهای ذینفع برقرار بوده است. حتی در زمان هایی که این ارتباط کاهش یافته، مسایل حقوق بشری تنها ابزاری در دست اتحادیه اروپا برای امتیاز گیری بوده است. هم اکنون در منطقه خاورمیانه ما شاهد روابط بسیار نزدیک اتحادیه اروپا با یک دوجین ازکشورهای ارتجاعی هستیم که کارنامه حقوق بشری آنها با رژیم ولایت فقیه در یک سطح قرار دارد. همانطور که مطلب روزنامه جوان هم آشکارا اعلام کرده است، هدف ایران برای ارتباط با اتحادیه اروپا صرفا مربوط به بده بستان های اقتصادی است و انتظار اینکه در زمینه حقوق بشر، ما شاهد عقب نشینی باشیم، توهمی بیش نیست. اگر به اظهارات تخت روانچی استناد بکنیم که مذاکرات اتحادیه اروپا و ایران در زمینه بازگشایی را زمان بر توصیف و حتی تا چهار سال پیش بینی می کند باید اذعان کرد، روابط اتحادیه اروپا و ایران از مدت ها پیش در نهان و پنهان در حیطه های اقتصادی شروع گردیده و اختلاف برای مسایل حقوق بشری چیزی بیشتر از ظاهرسازی نیست. واقعیت آن است که هم اکنون گروه های حقوق بشری در داخل و خارج از کشور با فعالیت های گوناگون خود وضعیتی را به وجود آورده اند که در آن بخصوص اتحادیه اروپا تحت فشار افکار عمومی، شرایطی را تعیین کرده که در مرحله عمل بر روی آنها اصرار نمی کند. اینکه این مهم صورت عملی به خود بگیرد یا نه، بستگی مستقیم به فعالیت نیروهای مترقی و گروه های حقوق بشری دارد. در صورتی که این فعالیت ها هماهنگ و پیوسته باشد می توان امیدوار بود از این رهگذر بخصوص با توجه به شرایط اقتصادی در ایران، دولت جمهوری اسلامی را وادار کرد نسبت به سیاست ارتجاعی و ضد حقوق بشری عقب نشینی کند.
به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۰۱۲، ۲۴ آبان ماه ۱۳۹۵
