تسهیلات بانکی” که مراکز تولیدی را تعطیل می کند
روزنامه ایران، که به نوعی سخنگوی دولت هم می باشد، در شماره ۱۶ دی ماه، در مطلبی، “بازگشت تدریجی صنعت به مدار تولید”،را مورد بررسی قرار داده و می نویسد:” آمارهاي بانکي نشان مي دهد که در هفت ماه نخست سال جاري حدود ۲۷۸ هزار ميليارد تومان تسهيلات از سوي نظام بانکي پرداخت شده که ۲۸ درصد آن سهم بخش صنعت و معدن بوده است.”
ایران در ادامه به نقل از غلامرضا سلیمانی، معاون سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی، می نویسد:” تاکنون ۱۹ هزار و ۷۰۰ طرح صنعتي در طرح رونق واحدهاي تعطيل و نيمه تعطيل تسهيلات فعال سازي دريافت کرده اند و همچنين باقيمانده طرح هاي نيمه تعطيل و تعطيل تا پايان بهمن ماه سال جاري تسهيلات رونق توليد دريافت مي کنند.” روزنامه ایران در ادامه نظر دست اندکار صنایع تولیدی در اتاق بازرگانی و عضو کمیسیون صنعت و معدن مجلس را آورده که هر دو نفر نسبت به ارایه این تسهیلات ادعایی نظراتی را بیان کرده اند که در آن نشانه ای از جهش فوق العاده در صنعت تولیدی مشاهده نمی شود. این گزارش در همان زمانی انتشار یافته است که خبر تعطیلی کارخانه آزمایش انتشار یافت. ایسنا، ۱۵ دی، مصاحبه ای را با عباس هاشمی، مدیر کل صنایع فلزی و لوازم خانگی وزارت صنعت، معدن و تجارت را انتشار داده که از وی در مورد وضعیت کارخانه های ارج و آزمایش سوال می کند. مقام مسئول در این ارتباط می گوید:” کارخانه “آزمایش” در تهران تعطیل و ماشین‌آلات آن به کارخانه “آزمایش” مرودشت منتقل شده است. ماشین‌آلات این کارخانه‌ها به روز نیست و باید جایگزین کردن ماشین‌آلات دارای تکنولوژی و به روز در دستور کار قرار گیرد تا واحدها تغییر کنند و شرایط رقابت‌پذیری فراهم شود.” هاشمی با اشاره به این‌که جلساتی با سهامداران کارخانه “ارج” در همین رابطه برگزار شده است، اظهار کرد:” بانک‌ها طبق سیاست‌های ابلاغی متوجه شده‌اند که نمی‌توانند بنگاه‌داری کنند و قصد بنگاه‌داری نیز ندارند؛ بنابراین به دنبال این هستیم طبق مذاکرات انجام شده با بخش خصوصی آنها را به خریداری کارخانه‌های مربوطه مجاب کنیم.” نکته قابل تامل در سخنان هاشمی آنجا می باشد که وی خبر از ادغام این دو کارخانه با برندهای خارجی می دهد. وی در این زمینه می گوید:” برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت در حال حاضر این است که کارخانه‌های مربوطه را طبق همکاری مشترک به شرکت‌هایی که به تکنولوژی‌های روز دنیا دسترسی دارند، وصل کند و در نهایت با همکاری دو طرف مابین شرکت‌های خصوصی داخلی متقاضی و خارجی دارای تکنولوژی، فعالیت مشترک صورت گیرد تا بتوانیم لوازم خانگی به روز را در کشور تولید کنیم.” تعطیلی مراکز تولیدی همچون کارخانه ارج و آزمایش، بر خلاف ادعاهای هاشمی نه به دلیل تکنولوژی قدیمی، بلکه به دلیل اتخاذ سیاست هایی بود که به دلایل گوناگون اقتصاد تولیدی را بر نمی تافت و سود و منافع خود را در واردات جستجو می کرد. هم اکنون بازار لوازم خانگی در ایران عمدتا در انحصار شرکت های کره ای می باشد در حالی که قدمت کارخانه های ارج و آزمایش بسیار بیشتر است. حاکمیت در یک سیاست عمدی و کاملا برنامه ریزی شده عملا تیر خلاص را به کارخانه های تولید زد. اما نکته قابل توجه در سخنان هاشمی آن است که وی احیای این کارخانه ها را در همکاری و ادغام با شرکت های خارجی اعلام کرده است. این را هم باید ترفندی دیگر برای ورود هر چه بیشتر شرکت های خارجی به ایران دانست. وگرنه چه منعفت و مزیتی برای کارخانه های مطرح در جهان دارند که وارد یک پروژه ای بشوند که در نهایت تولیدات خود آنها را مورد خطر قرار دهد. در ثانی، با توجه به سابقه تولید لوازم خانگی در ایران و قدمت طولانی، بعید است که نتوان با استفاده از نیروی داخلی این صنایع را دوباره راه اندازی کرد. کارخانه ای که در طول چندین دهه گذشته مورد بی توجهی عمدی قرار گرفته اند به طور حتم و یقین همان سیاست در مورد آنها ادامه خواهد یافت. سخنان هاشمی، نکته نهفته دیگری دارد که اتفاقا باید بیشتر بر روی آن متمرکز شد. وی ادامه داد:” وزیر صنعت، معدن و تجارت تاکید داشت که کارخانه “ارج” پس از واگذاری نباید فعالیت دیگری داشته باشد و به طور مثال در رابطه با نمایشگاه اتومبیل یا هایپرمارکت فعالیت کند و تنها باید فعالیت تولیدی داشته باشند. …بانک قیمت زمین را تعیین می‌کند اما وزیر صنعت، معدن و تجارت اعتقاد دارد این زمین‌ها به هیچ وجه قابل واگذاری نیستند که قیمت‌گذاری شوند، چرا که این زمین‌ها کاربرد دیگری دارند.” کارخانه های تعطیل شده مزبور، در نقاط خوب تهران قرار دارند و زمین های این کارخانه ها ارزش بسیار بالایی دارد. با توجه به فساد گسترده در بالاترین مقامات حکومتی که اخیرا هم به طور وسیع بین روسای قوای مقننه و قضاییه رسانه ای شده است، دورخیز برای تصرف این زمین ها برای اموری غیر از احداث کارخانه از قبل آغاز شده است.
موارد بسیاری وجود داشته که کارخانه ها تعطیل و زمین های آنها پس از مدتی به فروش رفت و در آنها برج های مسکونی و تجاری ساخته شد. اظهارات هاشمی به روشنی نشان می دهد کارخانه هایی که از مدت ها پیش عملا تعطیل شده بودند و حالا رسما آن را اعلام می کنند، برای بازگشایی آماده نمی شوند. تبلیغات گسترده لوازم خانگی که در رسانه های مجاز در سطح وسیع شاهد آن هستیم، در برگیرنده برندهای داخل ایران نیست و تماما به برندهای وارداتی مربوط می باشد.
این سیاستی بوده که از دوران رفسنجانی آغاز شد و حسن روحانی نیز مصمم به ادامه آن می باشد. اتخاذ سیاست اقتصاد تولیدی به دلایل متعدد و از همه مهم تر، منافع کلانی که نصیب شخصیت های نزدیک به حاکمیت می کند، سیاست مورد قبول در حاکمیت نیست. اظهارات گاه و بیگاه مقامات حکومتی مبنی بر اختصاص منابع بانکی برای کمک به مراکز تولیدی،
برای کاهش فشارهایی است که به مقامات برای تصحیح سیاست های اقتصادی وارد می شود. در همان زمانی که خبر از تسهیلات به مراکز تولیدی انتشار می یابد، ما شاهد خبر هایی در مورد نفس های آخر کارخانه های معروف می باشیم.
به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۰۱۷، ۴ بهمن ماه ۱۳۹۵
