شورای شهر تهران، لیست اصلاح طلبان و «انتصاب»های از پیش تعیین‌شده
روزنامه اعتماد، ۲۰ اردیبهشت‌ماه، لیست نهایی اصلاح‌طلبان برای شورای شهر تهران را انتشار داد. در این لیست، به‌جز چهره‌هایی مانند محمدجواد حق‌شناس، سید محمود میرلوحی، محسن هاشمی رفسنجانی، شهربانو امانی، احمد مسجدجامعی، بقیه افرادی چندان شناخته‌شده نیستند. روزنامهٔ اعتماد در ادامهٔ انتشار این لیست، به‌نقل از عارف می‌نویسد:”سه هفته است که گروهی روی این موضوع تمام وقت کار می‌کنند چراکه بنا داریم لیست هم مقبولیت مردم را داشته باشد هم موردپسند کاندیداها قرار گیرد.” روزنامهٔ ایران، ۲۱ اردیبهشت‌ماه ، در همین ارتباط، می‌نویسد: “فهرست ٬اصلاح‌طلبان٬، اما برخلاف حدس و گمان‌هایی که زده شده بود، با اسامی ناآشنایی مواجه شد که در همان ثانیه‌های اول انتشار، واکنش‌های نه‌چندان مثبتی همراه داشت.” روزنامهٔ ایران، در اشاره به احتمال داده شدن تغییرهایی در این لیست، به‌نقل از محمود صادقی، نمایندهٔ مجلس، می‌نویسد: “امکان تغییر فهرست فقط در حدی است که یکی از افراد نهایی‌شده، به‌هر دلیلی کنار برود، در این صورت فرد بعدی که امتیاز بالاتری نسبت به دیگران کسب کرده، جایگزین می‌شود.”
صادقی در ادامه دربارهٔ این لیست نظر می‌دهد و اضافه می‌کند: “بنده از التزام به ساختار و سازوکاری که برای تعیین اعضا ایجاد شده بود، همچنان دفاع می‌کنم و معتقدم اگر این سازوکار را پذیرفته‌ایم باید خروجی را هم بپذیریم وگرنه زیر سؤال بردن لیست، کاری اخلاقی و رفتاری مدنی نیست.” روزنامهٔ ایران در مطلبی دیگر به قلم رها ایزدی، آورده است:”شاید برخی از نقدهای وارده به لیست اصلاح‌طلبان به‌این دلیل است که آن‌ها سازوکار اجرایی خود را برای رسیدن به نامزدهای نهایی اعلام نکرده‌اند. شاید اگر در هر مرحله آن‌ها توضیح می‌دادند [که] روال گزینش چطور پیش می‌رود، کارنامه‌های ارائه‌شده دارای چه ویژگی‌ها و پیوست‌هایی است و مهم‌ترین فاکتورها و معیارها برای رسیدن به مرحلهٔ نهایی چیست، اکنون لیست ارائه‌شده مقبولیت بیشتری می‌یافت.”
روزنامهٔ آرمان، در همان تاریخ، می‌نویسد: “هرچند که استقبال از کاندیداتوری در شوراهای شهر حق همهٔ آحاد مردم و البته همهٔ اصلاح‌طلبان است و به‌ظاهر هم امری مثبت و ارزشمند است، اما اینکه همه برای در لیست قرار گرفتن با یکدیگر رقابت کنند و انتظاری هم کمتر از در لیست قرار گرفتن نداشته باشند، حقیقتاً رفتاری اخلاقی و پسندیده نیست، چراکه پافشاری بر چنین رفتاری و لابی‌گری‌های معمول و بعضاً غیر عقلایی و اخلاقی، درواقع کار را برای تصمیم‌گیری شورای‌عالی اصلاح‌طلبان و دیگر بزرگان اصلاحات سخت و سخت‌تر می‌کند.”
روزنامهٔ ابتکار، ۲۱ اردیبهشت‌ماه، می‌نویسد: “با توجه به چهره‌هایی که اعلام کاندیداتوری کرده و از سد تأییدصلاحیت‌ها عبور کرده‌اند، بسیاری انتظار داشتند چهره‌هایی همچون لیلا ارشد فعال مدنی، عبدالله مؤمنی فعال سیاسی، محسن مهرعلیزاده رئیس فدراسیون ورزش‌های زورخانه‌ای و یا حتی نمایندگان فعلی مردم تهران مانند احمد حکیمی پور، محسن سرخو، ولی‌الله شجاع پوریان و محمدمهدی تندگویان در لیست حضور داشته باشند؛ اشخاصی که به اعتقاد برخی شناخته و آزموده شده بودند. با این حال سه‌شنبه شب اصلاح‌طلبان با لیستی مواجه شدند که در آن جای خالی امثال این افراد به‌شدت احساس می‌شد و درعوض در کنار چهره‌های مطرحی همچون محسن هاشمی و احمد مسجدجامعی شامل برخی چهره‌های جوانی و بعضاً کمتر شناخته‌شده بود. در چنین شرایطی برخی حامیان اصلاح‌طلبی ضمن ابراز نارضایتی خود از سازوکار درنظر گرفته شده، خواستار شفاف‌سازی و تشریح ملاک‌های لیست از سوی سران اصلاحات شدند.”
روزنامهٔ مردم‌سالاری، ۲۱ اردیبهشت‌ماه ، به‌نقل از آرش حبیبی، دبیر کمیته انتخابات شورای هماهنگی احزاب اصلاح‌طلب، با بیان اینکه ارائهٔ لیست شورای سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان برای انتخابات شورای شهر موجب انشقاق بین اصلاح‌طلبان شده است، گفت: “روند و اسامی که کنار هم قرار گرفته نشان می‌دهد جریانی خاص پشت این لیست قرار دارد.” او افزود: “این لیست تصمیم‌گیری توسط اشخاص حقیقی را بیشتر کرده و وزنی که الآن اشخاص حقیقی در شورای سیاست‌گذاری دارند، به‌مراتب بیشتر از حزب است.” خبرگزاری ایسنا، ۲۱ اردیبهشت‌ماه ، به‌نقل از محمود دولت‌آبادی، می‌نویسد: “تهران شهر بزرگی است و منتخبین شورای شهر نمی‌توانند به‌صِرف سرشناس بودن عضو آن باشند، بلکه نیاز است اشخاصی در شورای شهر تهران عضویت داشته باشند که دست‌کم در یکی از رشته‌های مربوط به امور شهر و نگهداریِ شهر تا بدتر از این نشود، تخصص و مهارت و تجربه داشته باشند.”
با اینکه از کم و کیف افراد انتخاب‌شده برای انتخابات شورای شهر تهران، اطلاع دقیقی در دست نیست اما با توجه به داده‌های بالا، می‌توان به این نتیجه رسید که نحوهٔ انتخاب افراد نه بر اساس تصمیم جمعی بدنهٔ اجتماعی، بلکه از سوی کسانی همچون عارف و جریان حاکم اعتدالی و زیر نام اصلاح‌طلبی نهایی شده و انتشار یافته است. نکتهٔ توجه‌برانگیز در این لیست نه حضورِ افراد ناشناخته بلکه حضور نداشتن اشخاصی است که برای جامعه مدنی شناخته شده بودند.
دلیل این امر امتناع این فعالان از امضای میثاق‌نامه، ذکر شده است. گفته می‌شود که این فعالان مدنی اطاعت صددرصدی را بدتر از نظارت استصوابی شورای نگهبان قلمداد کرده و از امضای این میثاق‌نامه خودداری کرده‌اند. چیزی که مشخص است آن است که، تدوین‌کنندگان این لیست- که قاعدتاً هماهنگ با مقام‌های تصمیم‌گیر در رأس حاکمیت این لیست را تنظیم کرده‌اند- به‌هیچ‌عنوان قصد ندارند در آن تغییری دهند، بلکه قصدشان وادار کردن دیگران، با شیوه‌های گوناگون، به تمکین از این لیست است.
حامیان روحانی، در سال‌های اخیر، با انواع ترفندها- بی‌توجه به مطالبات مردم- و هم‌سو با دیگر جناح‌های حکومتی، وضعیتی را برنامه‌ریزی می‌کنند که نقش مردم و جنبش‌های اجتماعی در آن به‌حداقل برسد. ارائهٔ لیست اصلاح طلبان حکومتی برای انتخابات شورای شهر تهران نمونه‌یی دیگر از این‌گونه ترفندها است.
به نقل از نامۀ مردم، شمارۀ ۱۰۲۵، ۲۵ اردیبهشت ماه ۱۳۹۶
