همه به قطار انقلاب برگردند
روز چهارشنبه ۳ خردادماه، حسن روحانی در جشن سپاس از ستادهای انتخابی‌اش سخنانی ایراد کرد که روزنامه‌های طرفدار او روز بعد آن‌ها را تیتر کردند. روزنامه آرمان، به‌نقل از روحانی، در قالب یک تیتر نوشت: “همه را جذب کنیم”. روزنامه اعتماد تیتر زد: “اقلیت را جذب کنیم”، و روزنامه ابتکار نیز تیتر زد:”همه به قطار انقلاب برگردند”.
شاید هدف از زدن این تیترها، گام‌هایی نخست در راه شرکت دادن نیروهای اجتماعی در تصمیم‌گیری‌ها تصور شود، اما با وجود اینکه متن سخنرانی‌های انتشاریافته با کلی‌گویی‌های رایج چنین مراسمی درآمیخته‌اند، بااینهمه، رویکردهایی از این دست نشان می‌دهند که در فضای پساانتخاباتی قرار است زیر عنوان‌های همدلی، اعتدال و همبستگی، بار دیگر پست‌های کلیدی دراختیار کسانی قرار گیرد که قصد داشتند در خیابان‌ها دیوارکشی کنند. در همین ارتباط، احمد شیرزاد، در گفت‌وگو با آرمان، ۳۱ اردیبهشت‌ماه، گفت: “آقای روحانی در مرحله اول باید تلاش کند فضای اجتماعی و سیاسی کشور را آرام کند و اجازه ندهد اختلاف سلیقه‌ها به کدورت و تنش اجتماعی تبدیل شود. این درحالی‌است که در فضای انتخاباتی برخی زخم‌های ملتهب اجتماعی بین دو جریان سیاسی کشور به‌وجود آمده است که این زخم‌ها باید هرچه سریع‌تر التیام پیدا کند.” شیرزاد که از حرکت‌های “جوانمردانه” روحانی نسبت به قالیباف مطلع شده است، اضافه کرد:”به‌هرحال آقای روحانی طرف پیروز انتخابات بوده است و به‌همین دلیل باید با رفتار جوانمردانه فضا را برای هواداران جریان رقیب و طرفداران آقای رئیسی مهیا کند که بتوانند در یک گفتمان صلح و آشتی به مسیر حرکت خود در آینده ادامه بدهند.” روزنامه شهروند، با بازتاب این پیام روحانی پس از انتخاب شدن مجدد مبنی بر اینکه: “نیازمندِ کمک همه مردم ایران است، حتی کسانی که مخالف او و سیاست‌هایش هستند. دستش را به‌سوی همه احزاب دراز می‌کند، به مخالفانش احترام می‌گذارد و حق اعتراض آنان را به‌رسمیت می‌شناسد” نوشت: “شاید هنگام انتخابات قدری بداخلاقی‌ها رخ دهد. ولی واقعیت امر این است که پس از پایان انتخابات باید چالش‌های دوران انتخابات را فراموش کرد تا همه نیروها تحت قانون و با وحدت نسبی به‌کار و کوشش برای پیشبرد امور کشور بپردازند. کشور را نمی‌توان با یک جناح و گروه اداره کرد. ایران از آنِ همه ایرانیان است، چه اقلیت بزرگی که در انتخابات شکست خورد و چه گروه‌های زیادی که نتوانستند در انتخابات نامزد داشته باشند. به‌علاوه رسمیت داشتن حق انتقاد مخالفان مهم‌ترین شاخص و تعهد زمامداران به اصل آزادی است.”
حسن روحانی، در نشست مطبوعاتی هفته گذشته‌اش، به موردهایی پرشمار اشاره کرد، اما به هیچ‌یک از سؤال‌هایی که به خواست‌های مردمی ربط پیدا می‌کرد جوابی صریح و روشن نداد و از آن طفره رفت. اما در جواب به سؤالی دیگر که به سطح خواست‌های دیگر کاندیداها ربط پیدا می‌کرد، با اشاره به اینکه اولویت با وعده‌های داده‌شده از سوی او است، گفت: “اما این به‌معنای آن نیست که ما از نظرات کاندیداهای دیگر استفاده نکنیم. حتماً در میان حرف‌های آن‌ها حرف‌هایی هست که باید استفاده شود ما از نظرات بقیه کاندیداها استفاده می‌کنیم و من خواهش می‌کنم همه مردم و احزاب به کشور خود کمک کنند بدون اینکه فکر کنند چه کسی انتخاب شده است” [خبرگزاری ایلنا، ۱ خردادماه].
مرتضی مبلغ، فعال اصلاح‌طلب، به‌شکست اصولگرایان اشاره می‌کند و می‌گوید:”اصولگرایان باید بتوانند خود را با تحولات اجتماعی و سیاسی جامعه که لایه‌های زیرین جامعه آن را پدید آورده، تطبیق دهند و رفتارها و گفتارهای خود را با روش‌های علمی و کارشناسی روزآمد کنند تا بتوانند به صورت یک جناح قدرتمند و پایگاه مردمی در رقابت‌ها حاضر شوند.” [روزنامه اعتماد، ۲ خردادماه]. او در ادامه، با اشاره به اینکه “امید است بتوانیم هر چه بیشتر سامان سیاسی کشور را تأمین کنیم و رقابت سیاسی سازنده را در آینده‌های نزدیک شاهد باشیم”، عملاً دست دوستی به جانب طرف مقابل دراز می‌کند. این سخنان در زمانی گفته می‌شود که در جریان مناظره‌ها و رقابت‌های انتخاباتی، همگان افشاگری‌های دو طرف در رابطه با جنایت‌ها و چپاول‌گری‌های طرف دیگر را شاهد بودند. حالا روحانی با انتخاب مجدد این حق را به‌خود می‌دهد که اعلام کند مورد اعتماد مردم است، اما مشخص نیست چرا بلافاصله پس از اعلام نتیجهٔ انتخابات، خود و هوادارانش دست دوستی و همکاری به جانب کسانی دراز می‌کنند که بنا به گفته‌های خودشان، غرق در فساد و جنایت هستند؟ اگر بخواهیم این سخنان و تحلیل‌ها را موشکافی کنیم به‌این نتیجه باید برسیم که مثلاً قالیباف، برای چندین سال دیگر هم در مقام شهردار تهران باقی بماند. چون بر اساس نظرهای ابرازشده در بالا از سوی پیروزِ انتخابات و هوادارانش، باید کدورت‌ها را کنار گذاشت و دست دوستی به سوی قالیباف دراز کرد. درنتیجه، اگر فسادهایی چندین میلیاردی هم صورت گرفته باشد زیاد مهم دانسته نمی‌شود. غلامعلی تاجگردون، نماینده مجلس و هوادار جناح اعتدال، در جواب به این سؤال که: آیا اساساً به حل مسئله‌هایی مانند رفعِ حصر و لغوِ ممنوع‌التصویری خاتمی در دولت دوازدهم می‌توان امیدوار بود، گفت: “برداشت و تحلیل سیاسی بنده این است که برخی اوقات وقتی این مسائل به مراحل نزدیک به رفع شدن می‌رسد، بعضی دوستان حرکاتی کرده یا اظهارنظرهایی می‌کنند که در مسیر رفع این مشکلات وقفه ایجاد می‌شود” [روزنامهٔ شرق، ۴ خردادماه]. الهه کولایی، مشاور رئیس ستاد اصلاح‌طلبان، گفته است: “مردم ایران هشیارانه تغییر را از طریق سیاست‌های آقای روحانی هدف قرار دادند که البته به‌خوبی می‌دانند روند تغییر به‌سرعت طی نمی‌شود و مردم صبورانه در انتظار آشکار شدن شواهد و علائم این حرکت رو به پیش خواهند بود” [روزنامه اعتماد، ۱ خردادماه].
هیجان دوران انتخابات کم‌کم فروکش خواهد کرد و در هفته‌ها و ماه‌های پیشِ رو مشخص خواهد شد که آیا وعده‌های داده‌شده به مردم در زمینه‌های گوناگون، تنها جنبهٔ تبلیغاتی داشته است؟
به نقل از«نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۰۲۶، ۸ خرداد ماه ۱۳۹۶
