انحصارهای فراملی، و نقض حقوق سندیکایی زحمتکشان در شرکت آمازون چه می‌گذرد؟
مرکز لجستیکی آمازون از سال ۲۰۰۶ در شهر لایپزیک [واقع در شرق آلمان] قرار دارد و وسعت انبار کالاهایش در حدود ۷۵۰۰۰ مترمربع است. اعتراض کارگران شاغل در این شرکت، یعنی یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های جهان که سفارش و فروش محصولاتش را از طریق شبکه اینترنت انجام می‌دهد، بر سر موضوع مهم تعیین دستمزدها و تنظیم قراردادهای کاری عادلانه است. هدف رئیس این شرکت، آقای جف بزوس که فردی بسیار ثروتمند در دنیا به‌شمار می‌آید، جلوگیری از ایجاد سندیکا و ممانعت از عضویت کارگران این شرکت در سندیکا است.
مبارزه زحمتکشان این شرکت و اتحادیه کارگران بخش خدمات در آلمان به‌نام “وِردی” در برابر کارفرمای آمازون سال‌ها است که ادامه دارد. برای آگاهی بیشتر از این رویارویی، ما بخش هایی از مصاحبه بولتن خبری “عصر ما” را با آرنو هافکه، عضو حزب کمونیست آلمان و از کارگران بخش ارسال کالا در شهر لایپزیک، در زیر نقل می کنیم. نام مصاحبه شونده به‌دلایلی تغییر داده شده است.
عصر ما: شما در سال گذشته به‌عنوان کارگر فصلی در این شرکت کار می‌کردید، درست است؟
آرنو: بله درست است، از آغاز ماه اکتبر تا پایان دسامبر، یعنی در ایام خریدهای عید کریسمس و با قرارداد موقت.
عصر ما: چرا این کار را با این نوع قرارداد پذیرفتید؟
آرنو: با پذیرش این کار توانستم درخواست کتبی‌ام را برای دریافت حقوق بیکاری حداقل سه ماه به‌تعویق بیندازم.
عصر ما: چه تعداد کارگر در این شرکت مشغول به‌کار هستند؟
آرنو: دقیق نمی‌دانم، ولی زمانی که آنجا کار می‌کردم شنیدم حدود ۲۰۰۰ کارگر دائمی و همین تعداد نیز کارگر فصلی در آنجا مشغول به کارند.
عصر ما: نظر شما راجع به شرایط کاری در این شرکت چیست؟
آرنو: واقعیت این است که با کارگران فصلی رفتاری مشخص دارند و دلیلش هم واضح است. زیرا ما در اساس به‌عنوان کارگران ذخیره محسوب می‌شدیم و برای زمانی که میزان سفارش‌ها بالا است استخدام شدیم. ولی باید به این نکته هم اشاره‌ای داشته باشم که در ماه ژانویه وضعیت کارگران دائمی هم تغییر کرد و فشار کاری بر آنان افزایش پیدا کرد، زمان تنفس کاهش یافت و اضطراب کاری بیشتر شد. ولی ازآنجاکه کارگران می‌دانستند این وضعیت موقتی است با آن کنار می‌آمدند و اعتراض نمی‌کردند. ما کارگران فصلی هم اگر می‌خواستیم به این شرایط اعتراض کنیم، ما را به‌سرعت به بخشی دیگر منتقل می‌کردند. به ما قبولانده بودند که به‌موقع سر کار حاضر شویم، اعتراضی نکنیم و کاملاً سربه‌زیر کارمان را انجام بدهیم.
عصر ما: منظور شما از سربه‌زیر بودن چیست؟
آرنو: اعتراض نکردن. اعتراض کردن را اصلاً نمی‌پذیرند. باید خود را راضی نشان داد و به‌پسند آنان رفتار کرد. اگر چنین باشید، آن وقت راحت‌تان می‌گذارند.
عصر ما: آیا کارگران از سال ۲۰۰۹ نمایندهٔ صنفی دارند؟
آرنو: بله، این را می‌دانستم ولی من هیچ تماسی با نماینده کارگران نگرفتم. زیرا کارفرما و عوامل او به‌سرعت متوجه این موضوع می‌شدند. هرچند که آنان فوراً از همه‌چیز اطلاع پیدا می‌کنند، ولی به‌خاطر استخدام شدن به‌ناچار از عضویت در سندیکا استعفا دادم.
عصر ما: در مورد اعتصاب کارگران خبری می‌شنیدید؟
آرنو: بله، ولی در حاشیه. اگر اعتصابی هم در پی باشد کارفرما سعی می‌کند هر چه سریع‌تر سفارش‌های مشتریان را از مرکزهایی دیگر انجام دهد و باید بگویم که در این زمینه موفق هم بوده است. ما کارگران فصلی نیروی ذخیره‌ای هستیم که به‌دلیل اعتصاب مقداری از کارمان کم می‌شود ولی بعد از چند ساعت دوباره همه‌چیز عادی می‌شود و روال معمول کار ادامه پیدا می‌کند. اعتصابی که بدون برنامه‌ریزی قبلی اعلام شود به نتیجه موردنظر خود نخواهد رسید. کارفرما تلاش می‌کند با تعریف و تمجیدهای دروغین کارگران را به سمت خود جذب کند و در این میان از اعتصاب و کارگرانی که قصد اعتصاب کردن را دارند صحبتی به‌میان نمی‌آورد. کارفرما رضایت خاطرش را نسبت به کارگرانی که سر کار حاضر شده‌اند اعلام می‌دارد و به آنان می‌گوید که ما مانند یک خانواده هستیم و مجتمع ما شباهت به یک جهان کامل و بی‌عیب و نقص دارد و بعضی‌ها از این بابت احساس شکست می‌کنند.
عصر ما: آیا کارگران فصلی هم در اعتصاب شرکت کردند؟
آرنو: احتمالاً چندنفری شرکت کردند اما نه چندان زیاد. آن‌هایی که دیگر نمی‌خواستند در فصل آینده سر کار بیایند در اعتصاب شرکت کردند. تعدادی هم هستند که تا آخرین لحظه کاری و قراردادشان بدون هیچ‌گونه اعتراضی یا واکنشی نسبت به اعتصاب به کارشان ادامه می‌دهند. اعلامیه‌هایی از طرف اتحادیهٔ بخش خدمات [وِردی] در بین کارگران پخش گردید و در آن از کارگران درخواست شد که در اعتصاب شرکت کنند ولی خیلی‌ها نیامدند.
عصر ما: به‌نظر شما یک اعتصاب چقدر می‌تواند تأثیرگذار باشد؟
آرنو: در بین کارگران این شایعه وجود دارد که مدیریت آمازون از اعتصاب کارگران خوشحال هم خواهد شد. به‌این دلیل که از این فرصت سوءِاستفاده کرده و به تعداد کمتری دستمزد پرداخت می‌کند. همچنین نظرات گوناگونی در رابطه با اعتصاب کردن وجود دارد که کاملاً با همدیگر متفاوت‌اند و از ترس لو رفتن به‌صورت راز و رمز در بین کارگران از آن‌ها صحبت می‌شود. ولی نکته بسیار قابل توجهی که در این شرکت وجود دارد این است که بدون اعتصاب دستیابی به افزایش سالانه دستمزدها غیرممکن بود و تحقق نمی‌یافت. در سال ۲۰۱۰ دستمزدها ساعتی ۷ یورو بود و درحال‌حاضر برای کارگران فصلی ساعتی ده و نیم یورو تعیین شده است. کارگران دائمی تقریباً ۱ یورو بیشتر از این دریافت می‌کنند. این افزایش دستمزد مدیون اعتصاب کنندگان است و بر کیفیت زندگی کارگران تأثیری قاطع دارد.
عصر ما: نظر شما دربارهٔ ادامه این روند چیست؟
آرنو: تعدادی از فعالان کارگری معتقدند که باید به اعتراض‌ها تا رسیدن به خواست‌های بر حق ادامه داد و می‌گویند اگر غیرازاین می‌بود اصولاً نباید اعتراض را آغاز می‌کردیم. من فکر می‌کنم که آنان در تصمیم‌شان کاملاً ایستاده‌اند و به‌اعتصاب ادامه خواهند داد. این امری اصولی است و اعتماد و اعتبارشان را بالا خواهد برد. نباید فراموش کرد که جبهه مخالف هم از خود مقاومت بسیار و سخت‌جانی نشان می‌دهد. من خودم شخصاً هیچ‌گونه نرمش یا همکاری از طرف مدیران آمازون که ادعا می‌کنند ما همه اعضای یک خانواده هستیم، مشاهده نکرده‌ام. من زمانی که با یکی از همکارانم که در اعتصاب شرکت کرده بود صحبت کردم و نظرش را جویا شدم معتقد بود که تا رسیدن به خواست‌هایمان باید به‌اعتصاب ادامه داد. اغلب کارگرانی که به‌اعتصاب ادامه می‌دهند، کارگرانی هستند که به مدت ۵ تا ۷ سال با یکدیگر کار می‌کنند و همکارند و از شرایط حاکم بر شرکت کاملاً با اطلاع‌اند. این فعالان شاید ۲۰۰ تا ۴۰۰ نفر باشند، دقیق نمی‌دانم، زیرا رقم‌هایی متفاوت وجود دارند و تنها مطلبی را که در انتها می‌خواهم بگویم این است که این فعالان واقعاً کارگران شجاعی هستند که با مبارزه‌شان تأثیر بسزایی بر دیگر کارگران می‌گذارند که واقعاً چشمگیر و قابل‌تحسین است.
برگرفته از سایت حزب کمونیست آلمان، عصر ما
به نقل از «ضمیمۀ کارگری نامه مردم» شماره ۶، ۱۰ اردیبهشت ماه ۱۳۹۷
