اگر اراده وجود داشته باشد، راه را میتوان پیدا کرد!
مبارزهٔ زحمتکشان و فعالان سندیکایی در کشورهای آسیایی به دلیل شکلهای و شیوههای سازماندهی گوناگون و برخی تفاوتهای فرهنگی با دیگر کشورهای جهان، کمتر مورد بحث و توجه فعالان سیاسی کشورمان واقع میشود. با نیمنگاهی به آنچه در این قارهٔ پُرجمعیت و غنی به لحاظ قِدمت تاریخی میگذرد، جنبههای گوناگون فرهنگ مبارزاتیای را میبینیم که درسهای فراوانی میتوان از آن گرفت. شیوههای مبارزه، انتخاب شعارهای کارزار برای تغییرهای مدنی و سیاسی، و تلاش برای شکل دادن جبهههای فراگیر و مؤثر در کشورهای آسیایی میتواند برای فعالان سیاسی و مدنی در خاورمیانه به طور عام، و در میهن ما به طور خاص، در بر دارندهٔ درسهای مفیدی باشد.
برای مثال، شیوهها، چالشها، و دستاوردهای مبارزاتی فعالان سیاسی، سندیکایی، و اجتماعی در شرق آسیا، از جمله در هند، ژاپن، کرهٔ جنوبی، نپال، و بنگلادش حاوی درسهای گرانبهایی است که کنشگران اجتماعی- سیاسی کشورمان میتوانند از آنها بیاموزند. در اکثر این کشورها، مبارزهای گسترده و غنی در راه صلح، برای سازماندهی تودهیی مبارزه با ستم طبقاتی، برای ایجاد عدالت، و علیه تجاوزگری امپریالیسم در جریان بوده که گاه دستاوردهای قابلتوجه و مهمی داشته است.
اخیراً، در جریان یک کنفرانس سندیکایی بزرگ در اروپا که رفقای حزبی ما در آن شرکت داشتند، یک هیئت نمایندگی سندیکایی از جمهوری کرهٔ جنوبی نیز شرکت کرده بود که فعالیتها و نظرهای خود را برای حاضران ارائه داد. آنچه این هیئت ارائه داد، نشان دهندهٔ محتوای پربار و چندلایهای از مبارزات سندیکایی در آن کشور، بهویژه در امر صلح بود. حقیقت این است که بهرغم شرایط دشوار ناشی از ادامهٔ وضعیت ”نه جنگ، نه صلح “بین دو کره (که هیچوقت پیمان صلح رسمی با یکدیگر و با آمریکا امضا نکردند و ۶۵ سال است که در آتشبس به سر میبرند)، و استمرار حکومت سرمایه که تحت حمایت مستقیم و همهجانبهٔ امپریالیسم آمریکا حیات اقتصادی-اجتماعی-سیاسی نیمهٔ جنوبی شبهجزیرهٔ کره را در همهٔ این سالها شکل داده است، سندیکاهای کارگری کرهٔ جنوبی مصرّانه و پیگیرانه خواهان صلح میان دو کره و وحدت دو نیمهٔ کره، عدالت اجتماعی، و رهایی از قیمومیت خشن نواستعمار بوده و برای تحقق آن مبارزه کردهاند.
در فرصت کوتاهی که در حاشیهٔ برگزاری کنفرانس ایجاد شد، یکی از رفقای حزبی شرکت کننده در کنفرانس، با خانم وول سَن لیم، مسئول امور بینالمللی سندیکای کارگران خدمات دولتی و حملونقل کره (جنوبی) به گفتگو نشست. در این گفتگو، رهبر سندیکایی کرهٔ جنوبی در مورد مبارزات پیوسته و پیگیر جنبش کارگری کرهٔ جنوبی و امید به برقراری صلح پایدار در شبهجزیرهٔ کره و در منطقه سخن گفت. در اینجا متن کامل این گفتگو را برای اطلاع خوانندگان نامهٔ مردم منتشر میکنیم.
س: پیش از هر چیز، لطفاً کمی دربارهٔ اتحادیهتان برای خوانندگان ما توضیح دهید.
ج:اتحادیهٔ ما که نامش اتحادیهٔ کارگران خدمات دولتی و حملونقل کره (KPTU) است، هم کارگران دائم و هم کارگران پراکندهکار (پارهوقت، پیمانی، روزکار، و غیره) را در نهادهای دولتی، در بخش خدمات رفاهی و اجتماعی (شامل مددکاران اجتماعی)، و نیز در بخش حملونقل دولتی و خصوصی متشکل کرده و نمایندگی میکند. ما نزدیک به ۲۰۰هزار عضو داریم، و اتحادیهمان عضو وابستهٔ کنفدراسیون اتحادیههای صنفی کره است. اتحادیهٔ ما بزرگترین اتحادیهٔ صنعتی در کرهٔ جنوبی است.
س: جنبش اتحادیهیی کره از لحاظ چانهزنی و تنظیم قراردادهای دستهجمعی، سیاستهای اقتصادی کشور، و به طور کلی سیاست کشور، چقدر نفوذ دارد؟
ج: میزان تشکل کارگران در اتحادیههای صنفی در کرهٔ جنوبی فقط ۱۰درصد است. کمتر از ۵درصد کارگران در اتحادیههای عضو کنفدراسیون سندیکایی دموکراتیک (مستقل) متشکلاند. البته در برخی از محلهای کار و صنایع و در بخش دولتی به طور کلی، میزان تشکل بیشتر است. قدرت یا ضعف هر اتحادیه در چانهزنی دستهجمعی پیش از هر چیز به محل کار یا بخش مشخصی که در آن فعالیت میکند بستگی دارد. در سطح کشور، اتحادیههای عضو کنفدراسیون سندیکایی دموکراتیک (KCTU) اغلب توانستهاند از راه سازماندهی و بسیج اعتراضهای سراسری، اعتصاب، و دیگر شکلهای عمل جمعی، نفوذ و قدرت خود را در تنظیم و اجرای سیاستهای اقتصادی و دیگر سیاستهای کشوری اِعمال کنند. گاهی این نفوذ و قدرت، بر سمتگیری سیاستها یا حتّی اینکه چه دولتی سر کار بیاید، تأثیر چشمگیری داشته است. برای مثال، اتحادیههای عضو این کنفدراسیون در اعتراضهای سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ که به استیضاح رئیسجمهور پیشین (خانم پارک گون-هِی) منجر شد، نقشی حیاتی داشتند. از سوی دیگر، برخلاف آنچه در بسیاری از کشورهای اروپایی دیده میشود، دولت و سرمایهداری کره هرگز اتحادیههای صنفی را ”شریکان اجتماعی “خود ندانستهاند، به این معنی که نفوذ ما همیشه صرفاً به قدرت تشکیلاتی و بسیجکنندهٔ ما در هر برههٔ معیّن در عرصهٔ اقدام جمعی بستگی داشته است و دارد.
س: فعالیت اتحادیههای صنفی و فعالان سندیکایی در محیطهای کار با چه محدودیتهایی روبروست؟
ج: سرمایهداری کره به طور کلی بسیار ضد اتحادیه است و از همهٔ شیوههای ایجاد مزاحمت برای اتحادیهها و کوبیدن آنها- چه قانونی و چه غیرقانونی- از جمله ایجاد اتحادیههای زرد، اخراجها، فشار آوردن بر کارگران، و حتّی خشونت، برای رسیدن به هدفش استفاده میکند. همین باعث شده است که برخی از قشرهای کارمندان دولت، و نیز بعضی از کسبوکارهای کوچک و افزارمندان، از حق خود استفاده نکنند و اتحادیه تشکیل ندهند یا به اتحادیههای موجود نپیوندند. همچنین، در مورد موضوعهایی که ما میتوانیم بر سر آنها در بخش دولتی چانهزنی کنیم، و نیز بر سرِ خودِ حق اعتصاب، محدودیتها و ممنوعیتهایی گذاشته میشود. برای مثال، در مورد اعتصابها، یک رشته خدمات حداقلی الزامی وضع شده است که ما در جریان اعتصابها در بیشتر بخشهای دولتی باید برای اعتصابکنندگان تأمین کنیم، مثل سرویس رفتوآمد.
س: ارزیابی شما از دولت کنونی جمهوری کره چیست؟ آیا دولت کنونی راه خود را از سیاستهای گذشته به گونهای جدا کرده است که بتواند راه را برای صلح باز کند؟
ج: دولت کنونی آقای مون جی-این روند گفتگو با کرهٔ شمالی (جمهوری دموکراتیک خلق کره) را که در دولت قبلی خانم پارک گون-هِی به طور کامل قطع شده بود، دوباره برقرار کرده است. اگرچه این تغییر مشخصی نسبت به موضع رئیسجمهور پیشین است، ولی باید گفت که سابقهٔ این روند به دولتهای کیم دای-جونگ (۱۹۹۸- ۲۰۰۳) و نو مو-هیون (۲۰۰۳- ۲۰۰۸) بازمیگردد. البته دولت کنونی کاملاً مواظب بوده است که ائتلاف نظامی میان آمریکا و جمهوری کره به هم نخورد، که از این لحاظ باید گفت که وضعیت کنونی ادامهٔ وضعیت گذشته است.
س: نظر اتحادیههای صنفی در جمهوری کره (جنوبی) در مورد حضور نیروهای نظامی آمریکا در شبهجزیرهٔ کره چیست؟
ج: نظر و موضع اتحادیهٔ ما (KPTU) و تشکیلات سراسری کنفدراسیون سندیکایی (KCTU) این است که نیروهای نظامی آمریکایی باید از شبهجزیرهٔ کره بیرون بروند. حضور این نیروها در اینجا سبب ایجاد تنش در شبهجزیره و در منطقه، و نیز بروز مسائل اجتماعی (جُرم و جنایت و آلودگی ناشی از فعالیت پایگاههای نظامی) است.
س: آمریکا برای مداخله در سیاستهای داخلی جمهوری کره چه کرده و تا کجا پیش رفته است؟
ج: مناسبات میان آمریکا و کرهٔ جنوبی را میتوان نواستعماری خواند. دولت جمهوری کره از لحاظ پشتیبانی نظامی و سیاسی به آمریکا وابسته است. آمریکا واقعاً نیازی به این ندارد که به طور پنهانی یا غیرقانونی در امور کره جنوبی دخالت کند، زیرا رهبران جمهوری کره همگی همیشه چشم به حمایت و تأیید آمریکا داشتهاند و دارند. البته باید بگویم که در دههٔ ۱۹۸۰ [۱۳۶۰] دخالتهای آمریکا مستقیمتر بود. بهعلاوه، آمریکا از امتیازِ داشتن فرماندهی نظامی در ارتش کره در زمان جنگ برخوردار است.
س: آمریکا در کرهٔ جنوبی چه منافع اقتصادیای دارد؟
ج: آمریکا (پس از چین) دوّمین شریک تجاری بزرگ (واردکننده از) کرهٔ جنوبی است، و کرهٔ جنوبی هم ششمین شریک تجاری بزرگ (صادرکننده به) آمریکاست. این دو کشور پیمان تجارت آزاد با یکدیگر دارند که در سال ۲۰۰۷ امضا شده و از سال ۲۰۱۲ به اجرا درآمده است. این پیمان، تعرفههای کالا میان دو کشور را حذف کرده است و منافع شرکتهای چندملیتی را حفاظت میکند. آمریکا، بهخصوص در دولت دونالد ترامپ، علاقهٔ زیادی دارد که دسترسی بیشتری به بازارهای تولیدی و کشاورزی جمهوری کره پیدا کند، در حالی که از سوی دیگر، در پی آن است که موانعی را بر سر راه واردات خودرو، آهن و فولاد، و کالاهای الکترونیکی از کرهٔ جنوبی ایجاد کند. در ماه مارس امسال، مذاکرهٔ مجدد دربارهٔ پیمان تجارت آزاد میان دو کشور منجر به دسترسی بیشتر صنعت خودروسازی آمریکا به بازار کرهٔ جنوبی شد. علاوه بر اینها، کرهٔ جنوبی برای ذخایر ارزی و معاملات مالی خارجی بهشدّت به آمریکا وابسته است. شرکتهای بزرگی مثل جیاِم (جنرال موتورز) و شِوران (شرکت نفتی) در کرهٔ جنوبی سرمایهگذاری کردهاند. مجتمع نظامی-صنعتی آمریکا منافع عظیمی در حفظ وضعیت متشنج نظامی در شبهجزیرهٔ کره دارد.
س: دیدگاه فعالان اتحادیهیی جمهوری کره در مورد ابتکار ”یک کمربند، یک جاده “جمهوری خلق چین و فراخوان آن کشور برای همکاری صلحآمیز چیست؟
ج: این موضوعی نیست که در جنبش کارگری کرهٔ جنوبی خیلی دربارهٔ آن صحبت شده باشد. به طور کلی، ما از سرمایهگذاری چین در زیرساختارهای گوناگون و فراوان در سراسر اروسیا اطلاع داریم، و متوجه هستیم که به منظور اطمینان از اینکه در طرحهایی که در این چارچوب اجرا میشود، با کارگران رفتار عادلانهای میشود، نیاز مبرم به همبستگی بینالمللی داریم.
س: ارزیابی شما از گامهای اخیر دولت جمهوری دموکراتیک خلق کره (کرهٔ شمالی) در راه غیرنظامی کردن شبهجزیرهٔ کره چیست؟
ج: به نظر میآید که جمهوری دموکراتیک خلق کره قاطعانه به سوی سیاست هستهییزدایی در برابر تأمین امنیت آن کشور، و عادیسازی روابطش با آمریکا (و در نهایت با ژاپن) با هدف توسعهٔ اقتصادی، گام برمیدارد. سیاستهای اخیر این کشور به برقراری گفتگوهای مجدد میان دو کره کمک زیادی کرده و تنشهای نظامی شدیدی را که تا اواخر سال گذشته وجود داشت، تا حدّ زیادی آرام کرده است. گام برداشتن به سوی بستن پیمان صلح (میان دو کره و آمریکا)، کاهش تنشها، غیرهستهیی کردن شبهجزیرهٔ کره، و خلع سلاح، اقدامهای خوب و مفیدی برای کارگران و مردم عادی در هر دو سوی مرز است. از سوی دیگر، ما نگرانیم که گشوده شدن درهای اقتصاد کرهٔ جنوبی، همکاری اقتصادی جنوب-شمال، و سرمایهگذاری خصوصی خارجی، به بروز مسائل و مشکلات اجتماعی تازهای مانند نابرابری فزایندهٔ ثروت و ”انعطافپذیر کردن “نیروی کار (در واقع ”تعدیل “و پراکندهکاری) منجر خواهد شد.
س: نظامیگری درازمدّت در آسیای شرقی (در کشورهای حاشیهٔ اقیانوس آرام) را که در دههٔ گذشته بهتدریج افزایش یافته است چقدر خطرناک میبینید؟
ج: تنش و مناقشه در شبهجزیرهٔ کره به نظامیگری در کل منطقهٔ آسیا ارتباط پیدا میکند. نظامیگری و مناقشههای مرزی و ارضی به خطر بزرگی تبدیل شده است. ما امیدواریم که برقراری صلح در کره نقطهٔ آغازی برای ایجاد همبستگی کارگران در راه غیرنظامی کردن سراسر این منطقه باشد.
س: حتماً اطلاع دارید که دونالد ترامپ در یک سال و نیم گذشته که رئیسجمهور آمریکا بوده است، شماری از پیمانهای بینالمللی را زیر پا گذاشته یا بر هم زده است. مردم کره چقدر میتوانند مطمئن باشند که دولت آمریکا به هر گونه توافقی که با جمهوری دموکراتیک خلق کره امضا میکند پایبند خواهد بود؟
ج: طبیعی است که این یکی از نگرانیهای ماست. آنچه مهم است این است که جنبشهای اجتماعی در کرهٔ جنوبی و آمریکا، و نیز در سراسر جهان، به دولت آمریکا فشار بیاورند که به توافقهای بینالمللیاش پایبند باشد.
س: آمریکا چه اقدامی باید بکند که نشان بدهد در مورد دور جاری گفتگوها با جمهوری دموکراتیک خلق کره جدّی است؟
ج: آمریکا باید مانورها و رزمایشهای نظامی مشترک با جمهوری کره (جنوبی) را متوقف کند؛ بهصراحت نشان دهد که مایل به امضای هرچه زودتر پیمان صلح است؛ در مورد عدم تجاوز با جمهوری دموکراتیک خلق کره به توافق برسد؛ تعهدهای مشخص و روشنی در مورد تضمین امنیت کرهٔ شمالی بدهد (برای مثال، دست از سیاست حملهٔ پیشگیرانه و دفاع بازدارنده با استفاده از زرادخانهٔ هستهیی بردارد)؛ و هرچه زودتر، جدول زمانی منصفانهای برای کاهش تحریمهای اعمال شده بر جمهوری دموکراتیک خلق کره و سپس لغو کامل آنها تنظیم و ارائه کند.
به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۰۵۵، ۱۸ تیر ماه ۱۳۹۷