اعتراضهای بصره و دخالتهای رژیم ایران در عراق
روزنامه فرهیختگان، ۱۸ شهریورماه، در خبری مرتبط با تظاهرات مردم در عراق، مینویسد: “اعتراضات مسالمتآمیز مردم بصره که از سهشنبه هفته گذشته و با نفوذ عوامل بعثی و برخی جریانهای سیاسی، شکل خشونتآمیزی به خود گرفت، روز جمعه و بهرغم درخواست مراجع عراق برای عدم خسارت به اموال عمومی، به صورت رادیکالتری ادامه پیدا کرد و گروهی کوچک از معترضان اقدام به تخریب و آتش زدن ساختمانها و مراکز احزاب همسو با مقاومت و کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در بصره کردند.”
روزنامه ابتکار، ۱۸ شهریورماه، در ارتباط با علل این تظاهرات و حملات، بهنقل از اردشیر پشنگ، پژوهشگر ارشد مسائل خاورمیانه، مینویسد: “برخی از اعتراضات اخیر بصره به اعتراضات ماههای اخیر و حتی سالهای قبل باز میگردد که در عراق تبدیل به یک سنت شده است. یعنی اعتراضات به ناکارآمدی و ناتوانی دولت در قبال ارائه خدمات بهتر، توسعه و نیز نیازمندیهای مردم عراق. این امر باعث انباشت شدید خواستهها در بیشتر نقاط عراق به خصوص بصره شده است.” پشنگ در ادامه با تشریح وضعیت سیاسی عراق و بصره، در ارتباط با عملکرد جمهوری اسلامی، میگوید: “با توجه به تحولات اخیر لازم است در سیاستهای ایران در عراق تا حدی تجدید نظر صورت گرفته و نوع نگاه دامن زننده به برخی از حساسیتهای ایدئولوژیک که ممکن است بازتولید کننده چنین تنشهایی در آینده باشد با نگاه اقتصاد محور و متفاوت به سمت تعاملات بهتر و استراتژیک گام بردارد.” روزنامه ایران، ۱۸ شهریورماه، بهنقل ازحسن داناییفر، سفیر سابق ایران در عراق، در مطلبی از جمله مینویسد: “بعد از شکلگیری اعتراضهای مردمی به وضعیت آب و برق در بصره که درخواستی منطقی بود و دولت عراق باید بپذیرد که درمورد وضعیت رفاهی مردم این شهر غفلت شدهاست، عناصری از نیروهای تحت حمایت خارجی فرصت را برای فتنهگری درعراق مناسب دیدند و از روز چهارشنبه شکل اعتراضها تغییر کرد.” روزنامه ایران در همان تاریخ در خبری دیگر مینویسد: “در حالی که هنوز شبح داعش و سایر گروههای تروریستی بر سر عراق چرخ میزند، دامنه موج تظاهرات اعتراضی در عراق از بصره به شهرهای دیگر هم کشیده شده و آن طور که خبرگزاری ملی عراق گزارش داده، مردم شهر نجف و کاظمین هم با حضور در خیابانها، مراتب همبستگی خود با مردم بصره را نشان دادند. مردم نجف با تجمع در میدان عشرین، شعارهایی علیه فساد و بیکاری سر دادند.” روزنامه جهان صنعت، ۱۸ شهریورماه، نیز در همین ارتباط مینویسد: “البته این اولین شب ناآرام بصره نبود و مدتی است که نارضایتی از وضعیت اجتماعی، بیکاری و درخواستهای معیشتی به تقابل میان معترضان و نیروهای امنیتی این شهر منجر شده که همین امر کشته و زخمیهای بسیاری را بهدنبال داشته است.” جوان آنلاین، ۱۸ شهریورماه، ضمن اشاره به معضلات معیشتی مردم، مینویسد: “پیش از این تحلیلگران در خصوص تلاش دستهای پشت پرده برای برهم زدن روابط دوستانه ایران و عراق که خود را بیش از هر چیز دیگر در مبارزه با داعش متجلی کرد، هشدار داده بودند.” روزنامه خراسان، ۱۸ شهریورماه، مینویسد: “درشرایطی که احزاب سیاسی کشور همچنان درگیر فرایندهای کشوقوسدار تشکیل فراکسیون بزرگتر و بهتبع آن دیگر قوای سه گانه کشور هستند و وضعیت بغرنج خدماتی شهر را بهحال خود رها کردند، مردم بصره بار دیگر بهپا خاستند و اعتراضاتی را که گفته میشود از دوران تسلط عثمانیها بر این شهر بی سابقه بوده رقم زدند. “سایت فرارو، ۱۸ شهریورماه، بهنقل از علی خرم، دیپلمات سابق، مینویسد: “در این پستی بلندیها با اینکه ایران تا این حد جانفشانی، فداکاری و دلسوزی کرد و به دولت عراق در بیرون راندن و شکست داعش کمک کرد، اما متأسفانه برخی سپاسگزار و قدرشناس نیستند. حال که مشکل آنها حل شده است، میخواهند به عربستان و آمریکا و… میدان دهند. بعید نیست یک صدام حسین دیگر در عراق بلند شود و دوباره همان سیل تنشها و دشمنیها با ایران شروع شود. البته ایران هم میبایست در برخی مواقع با احتیاط عمل میکرد بهطوری که مردم آن کشور احساس نکنند ایران در حال اداره آنها یا دخالت در حاکمیت آنها است.” تظاهرات مردم محروم عراق در هفته گذشته، آتشسوزی کنسولگری ایران در بصره را بههمراه داشت، این اتفاق باعث گردید موضوع اصلی که خواستهای مردم است فراموش گردید و تمام نگاهها بر حضور ایران و نقش آن در تحولات سیاسی آن کشور متمرکز شد. احتمال اینکه آتشسوزی کنسولگری ایران در بصره و دیگر دفاتر و ساختمانهای مرتبط با ایران که مورد حمله قرار گرفتهاند، با برنامهریزی قبلی و با هدایت نیروهایی معین صورت گرفته باشد، دور از انتظار نیست. اما فارغ از اینکه این احتمال تا چه حد واقعیت داشته باشد یا نه، موضوع مهمی نیست. همانطور که در گزارشهای نقلقول شده در بالا نیز اشاره شده است، تظاهرات در عراق از مدتها پیش برگزار میشده است و منحصر به بصره هم نبوده است. مردم در جریان انتخابات اخیر به گروههای سیاسی عمده یک “نه” بزرگ گفتند، چون معتقد بودند دولت فعلی و دولتهای گذشته در جهت خواستهای آنان گامی برنداشتهاند. عمده رسانههای داخلی در ایران در تحلیلهای خود از این اعتراضها، نقش آمریکا، عربستان و بعثیها را برجسته کردند. تظاهرات مردم در عراق بر بسترهای عینی نارضایتی عمیق آغاز و دامنهدار شده است. بر اساس گزارش نیروهای ترقی خواه عراق، مقامهای حکومتی در ایران حاضر بهقبول این واقعیت نیستند و در تحلیلهای فعالان سیاسی وابسته به حکومت، این آدرس غلط دادن نقشی برجسته داشته است. رژیم ولایت فقیه در سالهای گذشته با تبلیغات هدفدار این توهم را دامن میزد که بر بستر اشتراکات مذهبی روابط مردم عراق با حکومت اسلامی خدشه ناپذیر است. تظاهرات مردم در عراق، تبلیغات حاکمیت اسلامی در ایران را بی اعتبار کرد.
به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۰۶۰، دوشنبه ۲۶ شهریور ماه ۱۳۹۷