تنظیم لایحهٔ بودجهٔ ۹۸، با ردیف‌هایی فقرافزا
روزنامه جهان صنعت، ۲۶ آذرماه، در ارتباط با ارائه لایحه بودجه، نوشت: “قرار بود این لایحه دیروز از سوی رییس‌جمهور به مجلس ارائه شود اما با توجه به الزام رعایت سهم مشخصی از واریز درآمد نفت به صندوق توسعه ملی و ارائه نکات رهبری و لزوم اصلاح بودجه و تغییر بسیاری از ردیف‌های بودجه، در حال حاضر ارائه لایحه بودجه به یکشنبه ۲ دی‌ماه موکول شده است.”
این روزنامه در ادامه و به‌نقل از مهرداد لاهوتی، نماینده مجلس، نوشت: “نشست فراکسیون مستقلین برای بررسی لایحه بودجه سال ۹۸ با حضور دکتر نوبخت برگزار شد، ایشان در این جلسه عنوان کرد که لایحه بودجه احتمالاً تغییر خواهد کرد. همچنین در لایحه بودجه سال ۹۸ پیش‌بینی شده روزانه ۱٫۵ میلیون بشکه نفت به فروش برسد. در حالی که سال گذشته میزان فروش نفت روزانه دو میلیون و ۴۰۰ هزار بشکه بوده است. وی اضافه کرد: آقای نوبخت همچنین گفت در بودجه سال ۹۸، ۱۲۶ هزار میلیارد تومان درآمد مالیاتی و ۶۵ هزار میلیارد تومان هزینه‌های عمرانی پیش‌بینی شده است.” سایت فرارو، ۱۳ آذرماه، به‌نقل از وحید شقاقی، اقتصاددان، در رابطه با بودجه سال آینده، نوشت: “من شنیدم از دو سال پیش دولت شروع به آینده فروشی کرده است. منظور از آینده فروشی، انتشار اوراق بدهی است که این در آینده می‌تواند اقتصاد ایران را نابود کند. حالا انتشار اوراق بدهی یعنی چه؟ یعنی دولت اوراق با یک نرخ سودی منتشر می‌کند. مردم این اوراق را می‌خرند و نگهداری می‌کنند تا سال آینده دولت اصل پول و نرخ سود آن را پرداخت کند. این موجب انباشت بدهی می‌شود و دولت سه سال است که دست به چنین کاری زده. ما یک زمانی با فروش نفت کشور را اداره می‌کردیم و الان دو سه سال است که اوراق منتشر می‌کنیم.” او در قسمتی دیگر از سخنانش اضافه کرد: “من شنیدم که برای بودجه سال ۹۸ فروش روزانه یک میلیون بشکه با قیمت نفت ۶۰ دلار و ارز ۵۷۰۰ تومان در نظر گرفته شده است. کشور‌هایی که مشتری نفت ایران هستند و فعلاً از تحریم‌ها معاف شده‌اند ممکن است این معافیتشان حذف شود و دیگر از ایران نفت خریداری نکنند یا خریدشان را به مقدار زیادی کاهش دهند. ضمن اینکه ما الان با مشکل دیگری مواجه هستیم و این است که ارز ناشی از فروش نفت به‌سختی وارد کشور می‌شود.” امیرواعظی آشتیانی در جهان صنعت، ۱۸ آذرماه، نوشت: “موضوع قابل‌توجه در بودجه اما تعیین رقم ۴۲۰۰ تومان به‌منظور تأمین کالاهای اساسی است. چگونه ممکن است دولت این پیش‌بینی را انجام داده باشد اما همچنان شاهد افزایش قیمت کالاهای اساسی هستیم. همین موضوع منجر به شکل‌گیری این تصور می‌شود که برخی ارقام اعلام شده در بودجه فقط به‌منظور آمار و ارقام است و هیچ پشتوانه واقعی و اجرایی ندارد.” یحیی آل‌اسحاق، از اعضای حزب موتلفه، در روزنامه ایران، ۱۸ آذرماه، نوشت: “آنگونه که اعداد مهم بودجه را بررسی کردیم، این لایحه به واقعیت نزدیک است و مانند گذشته فاصله محسوسی بین واقعیت و پیش‌بینی‌ها وجود ندارد.” آل‌اسحاق در این مقاله به پشتیبانی تلویحی از این بودجه پیشنهادی پرداخته اما آنجایی که به منافع خود و همفکرانش مربوط می‌شود، انتقادات برجسته می‌شود. عمده دلارهای نفتی توسط اشخاصی همچون آل‌اسحاق برای واردات بی‌رویه و به‌ضرر تولید در داخل کشور، استفاده می‌شود. دلار ارزان و گران فروختن کالاهای وارداتی سودهای نجومی را نصیب این اشخاص خواهد کرد. او نوشت: “در این میان یکی از ابهام‌هایی که برای بخش خصوصی به وجود آمده قیمت ۵۷۰۰ تومان نرخ ارز در لایحه بودجه ۹۸ است. دستمزد حقوق بگیران برای سال آینده تنها قرار است ۲۰ درصد افزایش پیدا کند و این مهم با توجه به نرخ ارز پیش‌بینی شده، رشد قیمت‌ها را تقویت می‌کند و به‌تبع آن قدرت خرید مردم کاهش بیشتری پیدا می‌کند.” آل‌اسحاق زیر لوای دفاع از حقوق کارگران، مترصد فرصت باز هم بیشتری برای گرفتن ارز با قیمت پایین برای واردات خانمان‌سوز است. روزنامه آفتاب یزد، ۲۶ آذرماه، مطلبی درباره تحقق درآمدهای نجومی دولت در سال ۹۷ دارد و می‌نویسد: “زمانی که ظرف ۲ ماه دلار از ۳۸۰۰ تومان به ۴۲۰۰ تومان افزایش پیدا کرد، کارشناسان گفتند چنین افزایش رقم عجیب و بی‌سابقه‌ای در یک مدت کوتاه، رقم بسیار بالای درآمد برای دولت ایجاد می‌کند، حال سؤال مهمتر این است که آیا قیمت دلار در همان کانال ۴۲۰۰ ماند؟ بازار ارز، ششدانگ تحت کنترل دولت است و قیمت دلار هر روز حتی پائین‌تر هم می‌آید اما فشار اقتصاد ناشی از تورم، مردم را تحت فشار گذاشته است.” بهار نیوز، ۲۷ آذرماه، به‌نقل از حسام‌الدین آشنا، مشاور رئیس جمهور، با اشاره به برخی مقاومت‌ها برای شفاف شدن بودجه و حذف بودجه‌های مؤسسات خاص، نوشت: “هر ردیف بودجه کشور، قبیله‌ای دارد.” بودجه سالیانه کشور، آیینه وضعیت مردمان برای گذران زندگی تلقی می‌شود. این آیینه در طول موجودیت رژیم ولایت فقیه همیشه تیره و تار بوده است. در دوران ارزانی و گرانی نفت، تغییری در وضعیت مردم ایجاد نگردید و فشارها کمابیش بر دوش زحمتکشان گذاشته شد. سهم چپاولگران اما در این سال‌ها ثابت مانده و حتی افزایش هم داشته است. تحریم‌های اقتصادی، ناروشن بودن درآمدهای نفتی در سال آینده، اقتصاد تک‌محصولی، رژیمی سرتاپا فاسد و عمیقاً ضد مردمی و اقتصادی ضد تولیدی، زحمتکشان میهن را در سال آینده با چالش‌هایی نگران کننده روبرو خواهد کرد. بودجه نویسی در رژیم ولایت فقیه مبتنی بر نیازهای اکثریت مردم جامعه تدوین و ارائه نمی‌شود. بودجه‌های تا کنونی در راستای منافع کلی حاکمیت و جناح‌های وابسته به آن تنظیم و اجرایی می‌شود.
نامۀ مردم، شمارۀ ۱۰۶۷، ۳ دی ماه ۱۳۹۷
