اوج‌گیری اعتراض‌های توده‌ای در سودان! آغاز پایان رژیم دیکتاتوری!
بیانیهٔ کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران
ما با مبارزهٔ مردم سودان در راه صلح، حقوق بشر و حقوق دموکراتیک، و عدالت اجتماعی ابراز همبستگی می‌کنیم. مردم سودان مصمم به پایان دادن به دیکتاتوری عمر البشیر هستند.
سودان در سه هفته گذشته شاهد رشد بی‌سابقه اعتراض‌های توده‌ای بوده است، اعتراض‌‌هایی که می‌رود دفتر حیات دیکتاتوری اسلام‌گرای عمرالبشیر را ببندد. اعتراضها در شهرها و روستاها در ۲۸ آذرماه ۹۷ (۱۹ دسامبر ۲۰۱۸) و پس از اعلام سه برابر شدن قیمت نان آغاز شد و سپس به پایتخت، خارطوم، و تمامی شهرهای کشور گسترش یافته است. زحمتکشان سودانی که در ارتباط با بحران اقتصادی‌ای که تورم را تا ۷۰ درصد افزایش داده است به‌شدت خشمگین و ناراضی‌اند، خواستار استعفای عمرالبشیر، رئیس‌جمهور، شده‌اند. عمرالبشیر در سال ۱۹۸۹ و در جریان کودتایی نظامی به‌قدرت رسید. رژیم عمرالبشیر به نقض گسترده حقوق بشر متهم است. در سال‌های ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰، دادگاه کیفری بین‌المللی او را به چندین مورد نسل‌کشی، جنایات جنگی، و جنایت علیه بشریت متهم ساخت و حکم دستگیری او را صادر کرد. روزنامه‌نگاران سودان در روز ۵ دی‌ماه اعتصابی دو روزه را در حمایت از جنبش مردمی آغاز کردند و به پزشکانی که روز دوشنبه ۳ دی‌ماه اعتصاب کرده بودند ملحق شدند. هزاران نفر از مردم سودان در شب سال نو میلادی ۲۰۱۹ در خیابان‌های خارطوم، پایتخت سودان، پیاده‌روی کردند و شعار دادند: “مردم خواستار سرنگونی رژیم‌اند، انتخاب مردم آزادی، عدالت، انقلاب است”. این راه‌پیمایی در چهاردهمین روز برگزاری تظاهرات اعتراض‌آمیز توده‌ای علیه رژیم دیکتاتوری و از سوی اتحاد صنفی سندیکاهای کارگری سازمان‌دهی شده است. راهپیمای صلح‌آمیز مردم جان به‌لب رسیده با تهاجم نیروهای امنیتی که از سلاح‌های گرم استفاده می‌کردند به خشونت کشیده شد. گزارش‌های رسانه‌ها از شرایط سودان همگی بازتاب دهندهٔ این واقعیت‌اند که مبارزه مردم سودان به مرحله‌ای بسیار مهم وارد شده است. رژیم سرکوبگر امکان حکومت کردن به‌شیوه گذشته را ندارد. مردم معترض در خیابان‌ها عزم وارد آوردن ضربه نهایی و سرنگون کردن رژیم دیکتاتوری فاسد را دارند.
در نتیجه نزدیک به سه هفته تظاهرات متحد و سازمان‌دهی‌شدهٔ توده‌ای علیه دولت دیکتاتوری عمرالبشیر اکنون در تمام گوشه‌های کشور آثار ترک‌هایی در ساختار رژیم شروع به‌ظاهر شدن کرده‌اند. اقدام‌های جمعی پیوسته، پیروزی‌های به‌دست آمده از وحدت مردم و اثرگذاری اعتراضها که به ظاهر شدن ترک‌ها در رژیم منجر شده‌اند، از آغاز پایان دیکتاتوری حکایت می‌کنند. بیست حزب سیاسی کشور که تا کنون در ائتلافی با حکومت و رژیم متحد بودند، هفته قبل اعلام کرده‌اند از تمامی ساختارهای رژیم خارج می‌شوند. آن‌ها با اشاره به خشونت و قتل معترضان بی‌گناه از سوی نیروهای تحت فرمان رژیم، خواستار استعفای البشیر، انحلال دولت فعلی، و احترام به آزادی‌های اساسی و حقوق دموکراتیک شده‌اند.
دبیرخانه کمیتۀ مرکزی حرب کمونیست سودان در دو بیانیه در روزهای ۱۰ و ۱۱ دی‌ماه، ادامه کارزار متحد توده‌ای بر اساس وحدت نیروهای مخالف و مطالبات اعلام شده توده‌ها را خواستار شد. خواست‌های مشخص نیروهای مخالف هم‌اکنون سرنگونی رژیم و انحلال آن است. در هر دو بیانیه به برخی توافق‌های توطئه‌آمیز نیروهایی در داخل و خارج سودان به‌منظور عقیم گذاشن مبارزه مردم و بی‌ثمر کردن انقلاب آنان اشاره دارند. علاوه بر این، حزب کمونیست سودان توده‌ها را فرامی‌خواند تا برای آینده‌ای روشن بر پایه برابری، حاکمیت قانون، و مشارکت مستقل کارگران و زحمتکشان در فرایند تصمیم‌گیری‌ها و به‌مرحله عمل درآوردن آن‌ها بر محور آرمان‌های خود متحد شوند. حزب کمونیست سودان از اصول مندرج در آلترناتیو دموکراتیکی که از سوی جبهه متحد نیروهای مخالف تصویب شده است، حمایت کامل خود را اعلام کرد. حزب کمونیست سودان از ایجاد “تَرَک در ساختار قدرت” رژیم که در کنفرانس‌های مطبوعاتی “جبهه ملی برای تغییر” و حزب امت “برای اصلاحات و نوگرایی” به‌نمایش گذاشته شدند، خشنودی خود را ابراز کرد. “امت”، که یک حزب اسلامی در سودان و بخشی از بلوک سیاسی ندای سودان است، هفته پیش خواستار کناره‌گیری رئیس‌جمهور عمرالبشیر از قدرت و آغاز روند “گذار به دموکراسی” شد.
حزب کمونیست سودان در این ارتباط اعلام کرد که تمایل گروه‌بندی‌های سیاسی‌ای که در دموکراسی نمایشی و دروغین سودان شرکت داشته‌اند به “آغاز جدایی از دولت” و خواستار شدن کناره‌گیری عمرالبشیر از قدرت، نتیجهٔ “فشار توده‌ها” بوده است. حزب کمونیست با “تغییرات صوری و فرمایشی‌ای که بر ماهیت رژیم تأثیری نمی‌گذارد” یا “سرمایه‌داری انگلی” را به‌چالش نمی‌طلبند مخالفت خود را ابراز کرد، ولی اضافه کرد که بسیج توده‌ای علیه رئیس جمهور به‌وضوح “پیروزی‌هایی” دربر داشته است. حزب کمونیست سودان، به‌منظور گسترش نافرمانی عمومی کامل، اجرای رهنمود “جنبش را به محله‌ها و محل‌های کار ببریم” را خواستار شده است.
کمونیست‌های سودان در گفت‌وگو با “نامه مردم”: رژیم در معرض فروپاشی است!
رفیق “رشید الشیخ”، سخنگوی دفتر بین‌المللی حزب کمونیست سودان در اروپا، در گفت‌وگویی با خبرنگار “نامه مردم”، ۱۳ دی‌ماه ۹۷، در توضیح پیش‌زمینه‌ها و بستر جنبش اعتراضی کنونی مردم سودان، اظهار داشت: “ریشه‌های وضعیت حاضر در سودان درواقع از یک سو به زمان کودتای نظامی علیه دولت منتخب دموکراتیک سودان در تاریخ ۳۰ ژوئن ۱۹۸۹ (۱۰ تیرماه ۱۳۶۸) برمی‌گردد. کودتا توسط “اخوان‌المسلمین” سودان زیر پوشش جنبش اسلامی به‌رهبری دكتر حسن الترابی برنامه‌ریزی و اجرا شد. جنبش اخوان‌المسلمین نگران بود که قطعی شدن توافقنامه صلحی که میان احزاب سیاسی و جنبش آزادی‌بخش مردم سودان (توافق مورگانی- گارنگ) در آن روزها مطرح بود، توازن مجلس را بر هم زده و سلطهٔ قوانین شرع که در طول حکومت دیکتاتوری ژنرال نومیری بر کشور حاکم شده بود، بتواند به‌نفع قانون اساسی‌ای لیبرال و قوانین مدنی ملغی اعلام کند. توضیح اینکه: قوانین شرع اسلام دو سال قبل از اینکه جعفر نمیری در جریان قیام مردم در آوریل ۱۹۸۵ / ۱۳۶۴ از حکومت ساقط شود، به‌تصویب رسیده بود. رفیق سودانی در ادامه سخنانش همچنین دلایلی ازجمله: “خشونت رژیم البشیر نسبت به هرگونه حرکت اعتراض صلح‌آمیز یا مدنی، اعمال تبعیض‌های مذهبی و نژادی‌ای که به جنگ‌های داخلی طولانی مخرب و در نهایت به جدا شدن سودان جنوبی در جریان رفراندوم برای استقلال منجر شد، ادامهٔ جنگ‌های طولانی در استان‌های دارفور، نیل آبی و کردوفان جنوبی، چشم پوشیدن عامدانه بر فساد بی‌سابقه در کشور، تبعیض در انتخاب‌ها و برگماری‌ها و غارت همه‌جانبه منابع ملی و دولتی” را از موجبات لبریز شدن کاسه صبر مردم و فوران خشم آنان دانست. او گفت: “بحران حاد اقتصادی اخیر، آن پَر کاهی بود که پشت شتر را شکست.”
رفیق الشیخ در ارتباط با خواست‌‌ها و هدف‌های اصلی جنبش اعتراضی مردم و اینکه اگر شعار سقوط رژیم به نتیجه برسد آلترناتیو چه خواهد بود، گفت: “خواست‌های اصلی جنبش این است که رژیم را در مرحله اول سرنگون سازیم. برگماری یک حکومت موقت گذار برای یک دورهٔ حداقل چهارساله، آتش‌بس فوری و توقف جنگ داخلی در همهٔ مناطق آسیب‌دیده، ریشه کردن قانونی و کامل تمامی ارگان‌های حکومتی اعم از علنی و سری از تمامی عرصه‌های حیات سیاسی و اقتصادی کشور، به‌منظور تدوین و تصویب قانون اساسی مدنی، بر اساس حقوق شهروندی، تساوی تمامی مردم سودان بدون توجه به قومیت، جنسیت، مذهب یا فرهنگ – قبل از پایان دوره موقت گذار.”
در پاسخ به سؤال خبرنگار “نامه مردم” دربارهٔ اینکه چه نیروهای اصلی‌ای در “اتحاد برای وفاق ملی”- ائتلافی که رهبری جنبش اعتراضی را به‌عهده دارد- در جبهه نیروهای مخالف شرکت دارند؟ و آیا طرفداران حسن الترابی (متحد نزدیک عمرالبشیر پس از کودتای ۱۳۶۸) در جبهه نیروهای مخالف شرکت دارند یا نه؟ رفیق الشیخ توضیح داد:
این ائتلاف در اکتبر ۱۹۸۹/ ۱۳۶۸، چندماه پس از کودتا، در زندان مخوف کوپر، شکل گرفت و در دوره پس از آن از چندین فاز عبور کرد. موافقت‌نامهٔ ائتلاف توسط تمام حزب‌های دموکراتیک سودان، حتی از طیف راست میانه- مانند حزب امت و حزب اتحادیه دموکراتیک- احزاب اصلی سیاسی با پایگاه‌هایی پرقدرت در میان طرفداران مکاتب اسلام‌گرای صوفی، و همچنین حزب کمونیست سودان و اتحادیه‌های کارگری و شخصیت‌های ملی مطرح در سودان امضا و اعلام شد. حسن الترابی، پدرخوانده جنبش مسلمانان سنی، در گذشته عضو اخوان‌المسلمین بود، و با جنبش بین‌المللی اخوان‌المسلمین پیوندی بسیار محکم داشت، هرچند که او نسخه اخوان‌المسلمین خود را در سودان بی‌رحمانه‌تر و پراگماتیک‌تر پیاده کرد. او تا سال ۱۹۹۹ / ۱۳۷۸، زمانی که در یک کودتای خانگی توسط رئیس‌جمهور از مقام خود خلع شد، متحد نزدیک و استراتژیک عمرالبشیر بود و اختلافش با رژیم درواقع در ارتباط با درگیری‌های او با رئیس‌جمهور بود. او هیچ رابطه‌ای با حزب ملی امت ندارد.
حزب ملی امت یک حزب راست میانه است که توسط پیروان امام آل‌مهدی سودانی حمایت می‌شود و همه رهبران آن از بازماندگان و اخلاف محمد احمد‌المهدی هستند. این اتحاد [“اتحاد برای وفاق ملی”] تا زمان آغاز قیام و خیزش توده‌ای فعلی، به‌مثابه چتری که همه نیروها زیر آن جمع شوند یکپارچه نبود، قدرت آن از قدرت هسته اصلی و مصمم خود یعنی: حزب کمونیست سودان، اتحادیه‌های کارگری قانونی، سازمان‌های جوانان، دانشجویان، زنان، و “اتحادیه کشاورزان القازیره” (که دوباره فعال شده است)، ناشی می‌شود. جنبش فعلی درواقع بر شانه‌های نیروهایی که در سطر بالا از آن‌ها نام بردیم استوار است ولی در ماه‌های اخیر عدهٔ زیادی از خارج از صف‌های این اتحاد، حتی برخی‌شان از گروه‌ها و حزب‌های کوچکی که تا کنون در کنار رژیم و در موافقت با گفتمان آن بودند، شروع کرده‌اند به فرار از کشتی درحال غرق شدن رژیم و به نیروهای مخالف پیوسته‌اند. درصورت توسعه شرایط در سودان به‌زودی وضعیت برای شکل‌گیری انقلاب مناسب خواهد شد، البته اگر قدرت‌های بین‌المللی و منطقه‌ای از مداخله برای نجات عروسک ساختهٔ خود، یعنی عمرالبشیر، و رژیم درحال اضمحلال آن، خودداری کنند.
این مرحله برای تعیین مسیر آینده سودان حیاتی است. این گامی در مسیر انجام تغییرات واقعی در کشور ما است. پس از به‌پایان رساندن مشکلات صعود به بالای کوه، ما همچنان با مشکلات عبور از دشت مواجه‌ایم، ولی من معتقدم که ما پیروز خواهیم شد.
بیانیهٔ کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران
ما با مبارزهٔ مردم سودان در راه صلح، حقوق بشر و حقوق دموکراتیک، و عدالت اجتماعی ابراز همبستگی می‌کنیم. مردم سودان مصمم به پایان دادن به دیکتاتوری عمر البشیر هستند.
حزب تودهٔ ایران رخدادهای اخیر سودان از ۱۹ دسامبر را که مبارزهٔ مردمی علیه رژیم دیکتاتوری عمر البشیر وارد مرحلهٔ تازه‌ای شده است، از نزدیک دنبال کرده است.
در سه هفتهٔ گذشته، توده‌های مردم در سراسر کشور به خیابان‌ها آمدند و صدای اعتراض خود را علیه سیاست‌های اقتصادی دولت، سرکوب، فساد، و تصمیم دولت به بالا بردن قیمت نان بلند کردند. پاسخ دولت عمر البشیر به این حرکت‌های مردمی، گسیل نیروهای امنیتی و انتظامی، شامل پلیس و نیروهای ویژه، به منظور در هم شکستن اعتراض‌های سراسری مردم بوده است. سازمان‌های مدافع حقوق بشر، عمر البشیر را متهم کردند که موضع‌گیری‌ها و صحبت‌های خطاب به مردم، بیشتر توجیه‌کنندهٔ خشونت بوده است تا منع توسل به خشونت در برخورد با تظاهرکنندگان.
دولت البشیر تایید کرده است که نیروهای امنیتی بنا بر دستورهای سازمانی خود، در مقابله با تظاهرکنندگانِ غیرمسلّح به استفاده از اسلحه و تیراندازی متوسل شده‌اند. بر اساس خبرهای منتشر شده، تیراندازی‌ها به کشته شدن دست‌کم ۴۰ تظاهرکننده و زخمی شدن حدود ۲۰۰ تظاهرکنندهٔ غیرمسلّح منجر شده است. نیروهای امنیتی هزاران نفر را نیز بازداشت کرده‌اند.
حزب تودهٔ ایران خشونت نیروهای امنیتی در حمله به تظاهرات اعتراضیِ مسالمت‌آمیز مردم و استفاده از فشنگ‌های واقعی را که به کشته شدن ده‌ها نفر و مجروح شدن صدها نفر شده است، قاطعانه محکوم می‌کند.
حزب تودهٔ ایران همچنین حمله به دفترهای حزب کمونیست سودان و بازداشت شماری از کادرها و رهبران این حزب را به‌شدت محکوم می‌کند. حزب کمونیست سودان نقشی محوری در ائتلاف سیاسی مخالف دولت حاکم به نام “نیروهای وفاق ملّی” دارد که رهبری و هماهنگیِ جنبش اعتراضی را در دست داشته است. این ائتلاف متشکل از حزب کمونیست، حزب کنگرهٔ مردمی، و حزب امّت ملّی سودان است.
حزب تودهٔ ایران خواهان پایان دادن فوری به کشتار و خشونت نیروهای پلیس و امنیتی رژیم سودان است. رژیم حاکم سودان باید نیروهای پلیس و امنیتی را از خیابان‌ها به پایگاه‌هایشان بیرون ببرد و به همهٔ نیروهای تحت فرمانش دستور قطعیِ عدم تیراندازی بدهد.
ما همچنین خواستار آزادی فوری همهٔ دستگیرشدگان تظاهرات اخیر و نیز آزادی همهٔ زندانیان سیاسی سودان، از جمله رفقا مسعود علی، هنادی فضل، طارق عبدالمجید، دکتر احمد خطیب، و دکتر امل جابرلا- اعضای کمیتهٔ مرکزی حزب کمونیست سودان- هستیم.
ما همسبتگی راسخ و قاطع خود را با زحمتکشان سودان، همهٔ نیروهای ترقی‌خواه، و به‌ویژه حزب برادر، حزب کمونیست سودان، ابراز می‌کنیم.
طرد باد رژیم دیکتاتوری البشیر در سودان
پیروز باد مبارزهٔ مردم سودان در راه صلح، حقوق بشر و حقوق دموکراتیک، و عدالت اجتماعی
پایندهٔ باد همبستگی انترناسیونالیستی
کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران
۴ ژانویه ۲۰۱۹ [۱۴ دی ۱۳۹۷]
نامۀ مردم، شمارۀ ۱۰۶۸، ۱۷ دی ماه ۱۳۹۷
