چرا خامنه‌ای از بیان واقعیت‌ها ابا دارد؟
خبرگزاری مهر، ۱۹ بهمن‌ماه، سخنان علی خامنه‌ای در دیدار با فرماندهان و جمعی از کارکنان نیروی هوایی و پدافند هوایی ارتش را انتشار داد که در قسمتی از آنها گفت: “درباره امریکا هم از چند سال قبل و در مذاکرات هسته‌ای، هم در جلسات خصوصی و هم در جلسات عمومی مکرر به مسئولان می‌گفتم به آمریکایی‌ها اعتمادی ندارم و شما هم به‌قول و حرف و لبخند و امضای آنها اعتماد نکنید.
اکنون نتیجه این شده است مسئولانی که آن روزها مذاکره می‌کردند، خودشان می‌گویند امریکا غیرقابل‌اعتماد است. باید از اول این را تشخیص می‌دادند و بر این مبنا حرکت می‌کردند.” سایت رسمی خامنه‌ای، ۲ تیرماه ۱۳۹۴، سخنان خامنه‌ای را انتشار داد که در ارتباط با هیئت مذاکره‌کننده بود. او گفته بود: “بنده هیئت مذاکره‌کننده را- همین دوستانى که این مدّت این زحمات را بر دوش گرفته‌اند- هم امین میدانم، هم غیور میدانم، هم شجاع میدانم، هم متدیّن میدانم؛ این را همه بدانند. اینها مردمانى هستند متدیّن و امین؛ اینها امینند؛ انصافاً غیرت ملّى هم دارند، شجاعت هم دارند.” جالب اینکه او در همان‌جا با اشاره به کسانی که آنان را انتقادکنندگان نامید، گفت: “بنده با انتقاد مخالف نیستم، عیبى ندارد، انتقاد لازم است و کمک‌کننده است، منتها این را همه توجّه داشته باشند که انتقاد کردن آسان‌تر از عمل کردن است. ممکن است انسان یک‌جاهایى در تشخیص، درعمل خطا هم بکند، امّا مهم این است که به امانت اینها و به دیانت اینها و به غیرت اینها و به شجاعت اینها ما اعتقاد داریم.” خامنه‌ای قبل از این سخنان، در ۱۲ آبان‌ماه ۱۲۹۲، در اظهاراتی دیگر گفته بود: “هیچ‌كس نباید این مجموعه‌ی مذاكره‌كنندگان ما را با مجموعه‌ی شامل آمریكا- همان شش دولت، به‌اصطلاح پنج بعلاوه‌ی یك- سازش‌كار بداند؛ این غلط است؛ اینها مأموران دولت جمهوری اسلامی ایران هستند، اینها بچّه‌های خودمان هستند، بچّه‌های انقلابند؛ یك مأموریّتی را دارند انجام می‌دهند. كار سختی هم هست [كه] بر عهده‌ی اینها است؛ دارند با تلاش فراوان آن كاری را كه بر عهده‌ی آنها است انجام می‌دهند.” حالا پس از چند سال این ولی‌نعمت‌های ولی فقیه به‌یک‌باره مورد انتقاد قرار می‌گیرند که بچه‌های حرف نشنوی بودند و به آمریکا اعتماد کردند و نتیجه اینکه هشدارهایی که خامنه‌ای ادعا می‌کند به مذاکره‌کنندگان گوشزد کرده است به‌اثبات رسیده‌اند. آیا به‌راستی این تمامی واقعیت است؟ خبرآنلاین، ۱۳ مردادماه ۱۳۹۴، به‌نقل از روزنامه ایران، اظهارات علی‌اکبر صالحی را آورده بود که ضمن آن توضیحی مشروح دربارهٔ آغاز مذاکرات اتمی (برجام) از طریق عمان ارائه می‌داد. صالحی با تشریح مذاکرات بین ایران و عمان و تمایل دولت اوباما به مذاکرات مخفی، در قسمتی از سخنان خود میگفت: “من به دوستان عمانی تأکید کردم که ٬این خواسته را رسمی مطرح کنید٬؛ آنها نیز اقدام کردند و بنده هم نامه رسمی دریافتی را به مسئولان نظام رساندم و پس از آن برای تشریح روند طی شده به محضر رهبر معظم انقلاب شرفیاب شدم.” جالب اینکه صالحی به‌طور تلویحی می‌گوید احمدی‌نژاد و دولت او دراین‌باره اطلاعی نداشتند و خبر دریافت چنین نامه‌ای را به اطلاع مسئولان نظام رسانده است. منظور صالحی از مسئولان نظام علی خامنه‌ای و بیت رهبری بوده است. صالحی در ادامه میگفت: “سرانجام با کسب اجازه از رهبر معظم انقلاب، هشت ماه بعد از اینکه هماهنگی‌های لازم با دبیر شورای‌عالی امنیت ملی انجام شد، نخستین نشست با آمریکایی‌ها برگزار شد.” صالحی به انتخاب روحانی به‌ریاست جمهوری اشاره می‌کند و در رابطه با مذاکرات مخفی، گفته بود: “نامه‌ای برای آقای دکتر روحانی نوشتم و خدمت ایشان هم رفتم و گفتم که ما چنین مذاکراتی را با امریکا انجام دادیم و الآن هم بنا به‌توصیه رهبر معظم انقلاب این مذاکرات را متوقف کردیم تا حضرتعالی این مسیر را ادامه دهید. آقای روحانی وقتی در جریان جزئیات این مذاکرات قرار گرفتند، موضوع برایشان باورپذیر نبود. به ایشان گفتم که حضرتعالی بعد از اینکه تنفیذ انجام شد، این مسأله را سرعت دهید. بنابراین، روند مذاکرات شتاب گرفت و دوره تازه‌ای برای حل و فصل پرونده هسته‌ای آغاز شد.” اظهارات صالحی به‌روشنی نشان می‌دهد که حتی احمدی‌نژاد و جلیلی- مسئول مذاکره‌کننده اتمی با مسئول امور خارجی اتحادیه اروپا- هم بی‌اطلاع بودند. علی‌اکبر ولایتی دوشنبه ۹ آذرماه ۱۳۹۳، از جانب خامنه‌ای اعلام کرد: “تیم مذاکراتی در چارچوبی که رهبری ترسیم کرده پیش می‌رود. … با توجه به این که مقام معظم رهبری از مذاکرات و تمدید آن حمایت کرده‌اند و سخنان ایشان فصل‌الخطاب برای ما است ما نیز از روند مذاکرات و ادامه آن حمایت می‌کنیم. همگان باید بدانند که فرمایشات رهبر معظم انقلاب فصل‌الخطاب است و پس از اینکه ایشان فرمودند ما با مذاکره و ادامه آن موافقیم نباید سخنی در جهت مخالفت با مذاکرات هسته‌ای گفته شود.” در کشورهای دیکتاتوری نظیر ایران، تصمیم‌گیری اصلی در دست یک نفر یا تعدادی محدود از مقام‌های بسیار بالای حکومتی است و مابقی پیاده‌های صفحه شطرنجی‌اند که عمدتاً در جریان بازی از صفحه شطرنج بیرون انداخته می‌شوند. پیاده ضعیف‌ترین مهرهٔ شطرنج است. پیاده موقعی به یک مهرهٔ قوی تبدیل می‌شود که به آخرین ردیف خانه‌های صفحه شطرنج برسد. علی خامنه‌ای تا کنون از این پیاده‌ها استفاده زیادی کرده است اما اجازه نداده است به آخر صفحه شطرنج برسند. او در مقطع زمانی‌ای احمدی‌نژاد را به سازمان ملل می‌فرستد تا نطق ضد آمریکایی کند و در زمانی دیگر روحانی را برای ادامه مذاکره با آمریکا به مسند ریاست جمهوری می‌رساند. نطق آخرین و عطف به ماسبق خامنه‌ای در ارتباط با هیئت مذاکره‌کننده اتمی ادامه بازی شطرنجی است که بارها تکرار شده است.
نامۀ مردم، شمارۀ ۱۰۷۱، ۲۹ بهمن ماه ۱۳۹۷
