ماهیت قرون وسطایی و ضد انسانی رژیم ولایی و تراژدی «کودک همسری«
خبر ”“ازدواج““ دختربچهای ۹ ساله با مردی با فاصله سنیای بسیار زیاد از این کودک، در فضای مجازی واکنشهای تندی را از سوی مردم و برخی مسئولان بهدنبال داشت. این ”ازدواج“ غیرانسانی در شهر”لیکک”، مرکز شهرستان “بهمئی” واقع در استان کهگیلویهوبویراحمد، اتفاق افتاد. روزنامههای طیف اصلاحطلب نسبت به خبر و تصویر جنجالی ”ازدواج“ مردی ۲۸ ساله با دختربچهای ۹ ساله واکنش نشان دادهاند،
اما این رویداد شوکآور در روزنامههای اصولگرا هیچ عکسالعملی برنینگیخت. بهگزارش بهار نیوز، روزنامه سازندگی برای پوشش خبر ”ازدواج“ مرد ۲۸ ساله با دختربچه خردسال تیتر “میوهٔ ممنوعه” را زد. وقتی برخی از روشنفکران بهاصطلاح اصلاحطلب، زن را “میوه” میدانند که “نرسیدهاش” (یعنی دختربچه ۹ ساله) ممنوعه است، نوع نگاه و شیوه برخوردشان به زن و مقام و جایگاه انسانیای که برای زن قائلاند بهروشنی نشان میدهد. تیتر زشت این نشریه در فضای مجازی و حتا از سوی همفكران این روزنامه بازتاب منفی زیادی داشته است.
بر اساس آمارهای انتشار یافته از سوی دولت “امید و تدبیر”، استان خراسان رضوی که یکی از پایگاههای اصلی تفکر اسلامی نام گرفته است، در عرصهٔ پدیدهٔ تراژیک کودک همسری رتبه اول را دارد. آذربایجان شرقی نیز در رتبه دوم قرار دارد. بهگزارش خبرگزاری فارس، معصومهٔ آقاپورعلیشاهی، ۶ خردادماه ۱۳۹۷، رقم فاجعهبار “کودکهمسر”انی که بیوه هستند را برملا کرد و گفت: “تنها ۲۴ هزار کودک بیوهٔ زیر ۱۸ سال در آذربایجان شرقی وجود دارد. ” لازم به تأکید است که این ۲۴ هزار نفر کودکانی هستند که زیر سن قانونی ”ازدواج“ کرده و طلاق گرفتهاند و بهبرکت اسلام “فقاهتی” هنوز به سن ۱۸ سالگی حتا نرسیده، امروز بیوه محسوب میشوند.
روزنامه همدلی، ۱۳ شهریورماه ۱۳۹۸، نوشت: “اسمش را چه باید گذاشت؟ تجاوز قانونی، سادیسم جمعی، بردهداری جنسی، جنون جمعی، پدوفیلی۱ و. … سخن از سریال عروس شدن کودکان در خانههای فقرزده کشور است که هرازچندگاهی تصاویری از مراسم عقد و عروسی برخی از آنان به شبکههای اجتماعی راه پیدا میکند و برای چند روز جامعه را در شوک فرو میبرد و برخی مسئولان را بهتکاپو وامیدارد تا آنان نیز سوار بر موج پیشآمده از فرصت استفاده کرده و با موضعگیریها، خودی نشان دهند.” اما همین مسئولان بهظاهر در بهتکاپو واداشته شده بهقول این نشریه، در دیماه ۱۳۹۷، در مجلس شورای اسلامی، با مخالفت نسبت بهتصویب قانون منع کودکهمسری، به استمرار این نوع کودکآزاری رأی مثبت دادند تا شرایط را برای تسهیل این ”ازدواج“ (و درواقع این تراژدی) فراهم گردد. از این سنخ مسئولان با تعبیر و تفسیرهای ناموجه و غیرانسانی از قواعد فقهی و شرعی، با عنوان کردن احادیث و روایات عریض و طویل مشمئزکننده، برای چنین فاجعهای وجه شرعی یافته و این عمل حیوانی را توجیه میکنند.
روز سهشنبه ۱۲ شهریورماه ۱۳۹۸، تصویرهایی ویدیویی از مراسم صیغه عقد موقت دختربچهای که در ابتدا به یک شوخی شباهت داشت، در شبکههای اجتماعی انتشار یافت. محتوای این خبر از ”ازدواج“ موقت مردی ۲۸ ساله با دخترک کم سن و سالی که برخیها او را ۹ و برخی دیگر ۱۰ ساله میدانستند حکایت میکرد. در ویدیوی منتشر شده، عاقد مبلغ ۵۰ میلیون تومان عندالمطالبه برای این درواقع کودکآزاری و یک عمر افسردگی و بیماری روحی و روانی و جسمی برای کودکی ۹ ساله تعیین میکند. زنان و دختران میهن ما از دیدگاه رژیم “فقاهتی” کالاهایی بهحساب میآیند که به خرید و فروش گذاشته میشوند. البته نمیتوان به مادر این کودک قربانی خرده گرفت، چرا که شاید خود او هم در کودکی قربانی فاجعهٔ کودکهمسری بوده است. وقتی فاجعهٔ کودکهمسری بر سر کودک آوار میشود کودک دیگر مجال یادگیری را از دست میدهد. او هم باهمهٔ تجربه تلخ و دردناک کودکهمسر بودنش شاید این گونه قربانی شدن را روال عادی ”ازدواج“ تلقی کند. انتشار این ویدیو زخم کهنهٔ آسیبهای جسمی و روحی را که پدیدهٔ کودکهمسری یا کودکآزاری با خود بههمراه میآورد شاید برای بسیاری از کاربران هم تازه کرده است. بسیاری از قربانیان کودکهمسری، کودکآزاری یا قربانیان تجاوز جنسی و سادیستی که به بلوغ جسمی، جنسی و فكری لازم برای رابطهٔ جنسی یا ”ازدواج“ نرسيدهاند، خاطره و اثر رنجآور این این تطاول و ستم از ذهن و زندگیشان زدوده نمیشود.
خانم معصومه آقاپورعلیشاهی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری “خانه ملت” (متعلق به مجلس شورای اسلامی) و در واکنش به این مسئله، گفت: “بارها برای تعیین تکلیف طرح افزایش سن ازدواج اصرار کردیم و فریاد زدیم اما متأسفانه نهتنها تعیین تکلیف نشد بلکه توسط کمیسیون قضایی و حقوقی رد شد. ” نایبرئیس فراکسیون زنان مجلس ولایی با انتقاد از اینکه هرچه اختلاف سطح طبقاتی بیشتر باشد قشر آسیبپذیر بیشتر مورد ظلم واقع میشوند، گفت: “افراد ثروتمند اطراف شهرها و روستاهای خوش آبوهوا اقدام به ویلاسازی کرده و کودکان و دختران جوان را اجیر و معامله میکنند” [خبرگزاری مجلس شورای اسلامی، ۱۲ شهریورماه ۱۳۹۸]. این اعتراف از آن لحاظ اهمیت دارد که به طرز بارزی ماهیت و سرشت زنستیز، کودک ستیز، و عمیقاً پسمانده و ارتجاعی و ورشکستهٔ ایدئولوژی فقه سنتی مورد استفادهٔ رژیم ولایت فقیه را بهنمایش میگذارد.
مهمترین و مؤثرترین وظیفه نهادهای مدنی درخصوص ازدواج نوجوانان دادن آموزش و آگاهیهای لازم درخصوص ازدواج سالم و مدنی همراه با افشای عملکرد سیاه و ضدانسانی رژیم در این عرصه است. با اینکه فرماندار شهرستان بهمئی در واکنش به ویدیو انتشار یافته آن را “مسئله تلخی” خوانده بود که “بهدلایلی ترجیح میدهد درخصوص آن صحبت نکند”، رئیس دادگستری این شهرستان نیز از “ابطال این عقد” خبر داده است.
خانم ستاره لطفی، در این ارتباط مینویسد: “اگرچه این ”ازدواج“ با فشار افکارعمومی باطل شد، اما باطل شدن این یک مورد نمیتواند مردم را بهپایان پدیده کودکهمسری امیدوار کند؛ چراکه به گواه آمارها سالانه کودکان زیادی در گوشهوکنار کشور به اسم ”ازدواج“ طناب بر گردنشان میاندازند و آنان را یکشبه از دنیای شیرین کودکی به دنیای پررنج بزرگسالی پرتاب میکنند” [روزنامه همدلی، ۱۳ شهریورماه ۱۳۹۸].
صرفنظر از آسیبهای اجتماعی، اینگونه ”ازدواج“ها برای سلامت جامعه هم بیهزینه نیست و پیامدهای منفی زیادی را بهدنبال دارد. یکی از تبعات منفی اینگونه ”ازدواج“ها شکل نگرفتن فیزیولوژی زن هنگام بارداری است که در مواردی حتی به مرگ مادر یا نوزاد منجر میشود. یکی از کاربران توییتر که در استان کهگیلویهوبویراحمد در زمینه کودکان فعالیت میکند، از خودکشی زنان روستایی در این منطقه محروم ایران مینویسد. او “از خودکشی دختران ۱۴ ساله” و “از خودکشیای که دارد روزانه میشود” و از عوامل خودکشی زنان دیشموکی۲ به موردهایی متعدد اشاره میکند ازجمله “بیسوادی و تحصیلات پایین زنان، نظام بهشدت مردسالار، و فقر مادی” یعنی عاملهایی که میتوان بهجرئت گفت سن پایین ازدواج و کودکهمسری هم در آنها نهفتهاند.
طیبه سیاوشی، عضو فراکسیون زنان مجلس، با استناد به آمار ثبت احوال، میگوید: “در ششماهه نخست ۱۳۹۷ میزان ”ازدواج“ دختران (۱۰ تا ۱۴ سال) حدود ۷ درصد از ”ازدواج“ها، یعنی ۱۷ هزار و ۴۸۶ مورد بوده است. بر پایه گزارش دفتر مطالعات فرهنگی مرکز پژوهشهای مجلس، در فاصله سالهای ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۵ بین ۴/ ۹ تا ۵/ ۶ درصد ازدواجهای دختران، در گروه سنی ۱۰ تا ۱۴ سال بوده است. مدیرکل ثبت احوال کهگیلویه و بویراحمد، پیشتر از ثبت ۹ مورد ازدواج کمتر از ۱۰ سال در سال ۱۳۹۶ در این استان خبر داده بود” [سایت فارسی دویچهوله، ۱۲ شهریورماه ۱۳۹۸]. بیتردید آمار دقیقی از این ازدواجها منتشر نمیشود، چراکه بسیاری از آنها ثبت نمیشوند. متشکل ساختن کارشناسان و رصد جامعه برای یافتن دلایل ازدواجهای بیموقع و همچنین بهمنظور حمایت از قربانیان ازدواج در سنین کودکی هم برعهده کنشگران دغدغهمند مدنی و اجتماعی است. برای پیشبرد قوانین مدنی، جامعه ما به نهادهای مدنیای قدرتمند نیازمند است تا خواستهایش را به حاکمیت فعلی تحمیل کند.
—————- ———————————-
۱. پدوفیلی یا پدوفیلیا Pedophilia))، ناهنجاریای روانی است که بهطورخلاصه تمایل جنسی یا تحریک جنسی نسبت به کودکان تعریف میشود.
۲. دیشموک، شهری در استان کهگیلویهوبویراحمد با جمعیتی حدود ۲۰ هزار نفر.
به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۰۸۶، دوشنبه ۲۵ شهریور ماه ۱۳۹۸