فاجعه سیل ویرانگر در بلوچستان
حادثهها و رویدادهایی تلخ و دردناک این روزها از زمین و آسمان بر سر و پیکر جامعه ما میکوبند و مردم میهن ما را در غم و ماتم و خشمی عمیق فروبردهاند. فاجعۀ مصبیت بار سیل در سیستانوبلوچستان، داروندار مردمان محروم این منطقه را شست و با خود برد. آنان به آب آشامیدنی و مواد غذایی و لوازم گرمایشی نیاز فوری دارند. “حجم بارشی که انتظار میرفت در طول یک سال در سیستانوبلوچستان ببارد، دوروزه دریافت شد.
“وقوع فاجعه سیل در این سرزمین، از شامگاه پنجشنبه ۱۹ دیماه آغاز و تا روز یکشنبه ۲۲ دیماه ۱۳۹۸ ادامه داشت. این سیل خانمانبرانداز که ویرانیهای عظیمی را نیز موجب شد، از پی آمدهای سیاستهای مخرب و ضد مردمی رژیم جهل و جنایت است که با نابودی محیط زیست بستر اصلی آن را فراهم کرده است. حجم بارندگی که برخی مناطق سیستانوبلوچستان و نیمه جنوبی کرمان را تحت تأثير خود قرار داد از سوی محققان و کارشناسان ۱۰۰ تا ۲۰۰ میلیمتر ارزیابی شده است. بر پایۀ گزارشهای انتشار یافته، بر اثر بارش باران و جاری شدن سیلاب حدود ۳۵۰ میلیون متر مکعب آب در ثانیه از دو سد بزرگ “زیردان” و “پیشین” سرریز کرده است. صدها میلیارد تومان به زیرساختهای استان خسارت وارد شده است. افزون بر ویرانیهای عظیم بهجا مانده، اداره حفاظت محیط زیست استان نسبت به خطر خروج تمساحها از برکهها هشدار میدهد.
بهرغم پیشبینی قبلی دستگاههای مسئول هواشناسی در مورد بارندگی، سران رژیم جمهوری اسلامی طبق روال همیشگیشان با بیاعتنایی به آن باعث شدند تا این بارندگی به چنان سیلی عظیم تبدیل گردد که ۸۰۰ روستا در این خطه از میهنمان را در محاصره خود بگیرد و خانه و کاشانه ساکنانشان را ویران کرده و جان انسانهایی که گناهشان فقرشان و بیتدبیری حاکمان کشورشان است ستانده شود. میزان خسارتهایی که به زیر بخشهای کشاورزی وارد شده ۶۱۳ میلیارد تومان برآورد گردیده است.
بهگزارش آفتاب نیوز، ۲۳ دیماه ۱۳۹۸، عباسعلی ارجمندی، مدیرکل دفتر مدیریت بحران این استان، گفت: “راه ارتباط ۵۰۰ روستای استان از روز شنبه بر اثر سیلاب بسته شده است. ” بهنوشته روزنامۀ “ایران”، عباسعلی ارجمندی، میگوید: “بسته شدن ۲۳ راه ارتباطی، قطع شدن برق ۱۳۰ روستا در مناطق مرکزی و جنوبی سیستانوبلوچستان، از مدار خارج شدن شبکه توزیع آب آشامیدنی ۱۰۰ روستا، آسیب شدید به بخش کشاورزی ازجمله باغهای موز و مزارع در شهرستانهای کُنارک، چابهار، دلگان، و قطع شبکه ارتباط تلفن در شهرستانهای نیکشهر، فنوج، بخشهایی از دلگان، سرباز، کنارک، و قصرقند، ازجمله خسارتهای سیل ۳ روز اخیر در استان بوده است. همچنین در جریان سیلاب اخیر بیش از ۲۰ هزار واحد مسکونی در سیستانوبلوچستان دچار خسارت ۲۰ تا ۱۰۰ درصدی شدهاند. ” روحالله سرگزی، معاون ستاد مدیریت بحران استانداری سیستانوبلوچستان، از بسته شدن ۳۰ مسیر ارتباطی اصلی و فرعی استان خبر داد. عباسعلی ارجمندی نیز برآوردهای اولیه از میزان خسارتهای وارد شده به زیرساختهای شهری استان را ۳۳۳ میلیارد تومان اعلام کرد. او گفت: “این میزان خسارت تنها مربوط به ۲۴ شهرداری از مجموع ۴۷ شهرداری درگیر سیلاب در استان بوده است. “
سیل درحالی سیستانوبلوچستان را بلعید که بیشترین حجم اخبار و تجزیه و تحلیلها به فاجعه سرنگونی هواپیمای اوکراینی و جان باختن ۱۷۶ نفر در این پرواز اختصاص یافته بود،
مسئولان سازمان هلالاحمر “از کشته شدن ۳ نفر در هرمزگان و مفقود شدن یک تن در سیستانوبلوچستان خبر میدهند.” استاندار سیستانوبلوچستان میگوید: “تا کنون خسارت جانی جز یک مورد در رودخانه [شهر] سرباز نداشتهایم. مدیر مرکز حوادث و فوریتهای پزشکی زاهدان از جان باختن یک دختربچه ۵ ساله در اثر ریزش آوار در کهک سراوان سخن میگوید.”
سایت فارسی دویچهوله، ۲۳ دیماه ۱۳۹۸، مینویسد: “ابعاد فاجعه سیل سیستانوبلوچستان بیشتر از این توصیفها است و احتمال افزایش شمار قربانیان سیل وجود دارد. “
مردم بلا دیده میهن ما چه با یک بارندگی که بهسهولت میتوان آن را هدایت کرد اما به سیلی ویرانگر تبدیل میشود و چه با باتومها و گلولههای مرگبار گزمگان و اراذلواوباش بهخاطر ابراز مخالفت با سیاستهای حکومت، آماج ویرانیها و مرگ قرار میگیرند.
شدت سیل در برخی مناطق استان بهحدی بوده است که مردم برای ایمن ماندن از سیل، به بلندای درختها پناه برده و شب را روی شاخه درختان در زیر بارش شدید باران صبح کردهاند. گزارشها از شهرستان خاش نیز حکایت از آن دارد که بسیاری از رودخانهها چون: پنج انگشت، گوهرکوه، تفتان، ایرندگان، شوگه، خان بیبی، کارواندر، گزو، ترشاب، تمندان و… بهصورت چندباره سیلابی شدهاند. ناگفته پیداست که بیشترین آسیبها به روستائیان وارد میآید. روستاها و زیرساختهای طبیعی به چنان دگرگونیها و تخریبی دچار شدهاند که نسبت به شهرها در برابر سیل و زلزله در معرض آسیبهای بیشتری قرار میگیرند. سقف خانههای قدیمی و خشت و گلی با ادامه بارشها تاب نمیآورند و بر سر ساکنانشان فرو میریزند. برخی مقامهای رسمی دولتی مجبور شدهاند به این ناهنجاریهای زیرساختهای نامناسب اعتراف کنند. عنایت ایرندگانی، بخشدار ایرندگان خاش، ازجمله به وضعیت بحرانزده روستاهای اطراف شهرستان خاش به ایسنا، میگوید: “در وضعیت هشدار قرار گرفتن شهر خاش، احتمال وارد شدن آب از معابر وجود دارد و در روستاهای لال آباد، بولان آباد، عیدآباد، شیرآباد و… از توابع منطقه گوهرکوه بهدلیل کوتاه و پایین و کوچک بودن پلها و ایجاد زیرساختهای نامناسب نیز بسیاری از منازل زیر آب رفت. ” او در این اعتراف میافزاید: “بهطور میانگین حدود ۹۰ میلیمتر باران در این بخش باریده و هماینک خطرات ریزش کوه و ریزش سقف منازل قدیمی و خشت و گلی وجود دارد. “
در واکنش به نبود مدیریت در بزنگاههای چنین حوادثی، خانم مریم طالشی، خبرنگار روزنامه ایران، در توییتر خود مینویسد: “تمام آبی که در حال حاضر بهصورت سیل در ٬دشتیاری٬ جاری شده، بهخاطر باران نیست. بخشی از آن نتیجه سرریز شدن ٬سد زیردان٬ چابهار است. باوجود اینکه از دو هفته پیش نسبت به وقوع بارندگی شدید هشدار داده شده بوده، آب سد رهاسازی نشده و همین شدت سیلاب را بیشتر کرده است. ” حبیبالله دهمرده، نماینده مجلس شورای اسلامی، از انجام نشدن اقدامهای پیشگیرانه که باعث شده سیل به مردم استان خسارت بالایی وارد کند انتقاد کرده و در تذکری شفاهی در جلسه علنی امروز مجلس گفت: “این سیل قابل پیشبینی بود. ” بهگفته او، بهدلیل فراهم نبودن زیرساختها سیل به استان سیستانوبلوچستان خسارتهای زیادی وارد کرده است. علت وضع اسفبار زندگی مردم محروم این خطه از کشور ما سیاستهای ارتجاعیای هستند که شالودهشان بر منافع آزمندانه حکومتگران رژیم فقاهتی استوار است.
حزب توده ایران ضمن همدردی با خسارت دیدگان و تسلیت به خانوادهها و بازماندگان هموطنان جانباخته در این سیل ویرانگر، معتقد است که می توان با استفاده از پیشرفتهای علمی و فنی و نظر کارشناسان دلسوز کشور راهحلهایی مؤثر و عملی برای پیشگیری از چنین حوادث طبیعی یافت. در انجام تدبیرهایی عملی بهمنظور پیشگیری از این نوع فاجعههای طبیعی ویرانگر، قبل از هرچیز باید جلو تاراج و تخریب بیرحمانهٔ طبیعت و محیط زیست را گرفت و دلیلها و عاملهای مهم آن را شناخت. جلوگیری از فرسایش خاک، مدیریت بهینه مخزن سدها، لایروبی بستر رودخانهها، آبخیزداری مناسب، حفظ حریم رودها و مسیلها، جلوگیری از ساختوساز، جادهسازی در منطقههای حفاظت شده و پارکهای بزرگ، و مواردی از این قبیل، همگی تا حدی از صدمهها و خسارتها میتوانستهاند، و میتوانند، بکاهند و لااقل از وارد آمدن خسارتهایی سنگین بهاین وسعت، جلوگیری کنند. حوادث سال های اخیر کشور از سیل در خوزستان و دیگر نقاط کشور تا فاجعه امروزین سیل در استان سیستان و بلوچستان نشانگر این واقعیت است که اقدام جدی بهمنظور پیشگیری از این چنین حوادث دردناکی برای کاگزاران و مسئولان رژیم اصلاً معنایی ندارد.
به نقل از «نامهٔ مردم»، شمارۀ ۱۰۹۵، ۳۰ دی ۱۳۹۸