پیرامونِ بازخوردِ یادنامه رفیق شهری
چاپِ یادنامهی دکتر م.ح. روحانیِ شهری در ضمیمه فرهنگیِ نامهی مردم شماره ۴، بازخوردهایی به دنبال داشت که پاسخ به یکی از آنها میتواند دامنهای گستردهتر از تنها یک پاسخ به خود گیرد.
خواننده ارجمند حسنِ روحانیِ گنابادیِ شهری برادرزادهی رفیقِ دانشمند، روحانیِ شهری، در واکنش به جُستارِ “مجتهدی که تودهای شد” (ضمیمهی فرهنگیِ نامهی مردم، شمارهی چهار، پنجِ آبانِ ۱۳۹۹)، در فیسبوکِ حزبِ تودهی ایران با سپاسگزاری از چاپِ یادوارهی دکتر شهری نوشتهاند:“سپاس، پس از بیست سال و چهقدر دیر؟[…]سپاس از این چند سطر و درود بر فردوسیِ دوم [کنایه از فارسینویسی رفیق شهری]؛ کسی که با وجودِ علاقه و تسلطِ فراوان به زبان و ادبیاتِ عربی، هیچگاه جُز پارسیِ خالص ننوشت؛ مگر آنکه متنی را کاملا عربی نوشت یا نقل از ادبیاتِ عرب بود… یادِ عمو و رفیقِ گرانقدر و عزیزم همیشه گرامی. ”
با سپاس از این دوستِ گرامی، بایسته میبینیم برخی آوَرهها(نکتهها)ی مهمِ نگارشی را در پردازشِ یادنامهها یادآور شویم:
در نگارشِ زیستنامه چهرههای علمی و فرهنگی، هیچ رایش و ترتیبِ کمّی، کیفیِ و تاریخیِ ویژه در کار نیست! این، تنها زمانِ دستیابی به آگاهیها، کتابها و سندهای مربوط به چهرههای ماندگار است که تدارکِ یادنامهی بزرگان را در دستورِ کارِ ما میگذارد. به دیگر سخن، آگاهیها و یافتههای ما در بارهی افتخارهای ایرانزمین، یکسان و همسنگ نیستند. چه بسا سالها به دیر انجامد تا داشتههای ما از این یا آن دانشیمرد و هنرمند، بیش و کم در اندازه و خورندِ یک ویژهنامه باشد. دوری از میهنِ تاراج شده نیز دستِ ما را از کتابها و جُستارهای پایه و منابعِ نگارشی کوتاه کرده است. همچنین است یورشِ ددمنشانه جمهوریِ اسلامی به حزبِ تودهی ایران و به کادرها و اعضایِ حزب که در فرآیندِ آن، انبوهی از کتابها، اسناد، مدارک و رسانههای نوشتاریِ حزبی نابود شدند و این نیز خود، بحرانِ دستیابی به منابعِ کار را دامنهدارتر هم کرد. از این رو است که گاه، حجمِ یک یادنامه از زیستنامهای دیگر، بیشتر یا کمتر میشود. با همهی این دشواریها، همواره کوشیدهایم کاملترین، دقیقترین و کمنقصترینِ یادنامهها را ارائه دهیم؛ همسنجیِ جُستارهای ما با هر آنچه دستِکم در سایتها و تارنماهای رایانهای دیده میشود، درستیِ این دعوی را آشکار میسازد. یادآور میشویم که انبوهی از این سایتها، جُستارهای مربوط به حزبِ تودهی ایران و شخصیتهای حزبی را مخدوش و گمراه کننده برمیتابند و این، ما را وامیدارد با کارِ بیشترِ پژوهشی، به راستیآزمایی نیز بپردازیم.
ما بارِ دیگر از همهی رفقا و دوستانِ حزبی درخواست میکنیم، داشتههای خود را از چهرههای ماندگارِ حزبی در اختیارِ ما بگذارند تا بتوانیم زیستنامهی این بزرگان را هرچه کاملتر سازیم. از منابعی هم که پس از چاپِ زیستنامهها به دستِ ما میرسند، در بازچاپِ همین جُستارها در جلدهای واپسینِ کتابِ “یادها و چهرهها” (دربرگیرندهی یادنامههایی که در “نامهی مردم” به چاپ رسیدهاند) بهرهگیری خواهد شد.
به نقل از ضمیمۀ فرهنگی «نامۀ مردم»، شمارۀ ۵، ۲۷ بهمن ۱۳۹۹