دیدار در زندان

سئوال: ‌ آیا در زندان دیداری با رفقای قهرمان هوشنگ تیزابی و یا رحمان هاتفی (مهرگان) داشتید یا نه؟
جواب: آری. در جای دیگری هم از دیدار رفیق هاتفی با من یاد کرده ام. کوتاه اینکه شبی از نیمه گذشته رفیق رحمان توانست با تمهیداتی به سلول من بیاید و آن شب تقریبا تا صبح با هم صحبت کردیم. سئوال های بسیاری از حزب و اتحاد شوروی و وضع پرونده من می‌کرد که در پایان گفتگوهایمان نظرش را پرسیدم. او گفت: آنچه امشب دیدم و شنیدم چیزهایی است که می‌توان در کتابها خواند.
بار دوم بیرون از زندان در روزهای فروپاشی رژیم سلطنتی پس از آمدن زنده یاد رفیق جوانشیر به ایران که ظاهرا بنا به خواست رفیق رحمان علیرغم ملاحظات امنیتی که دیدارهایی نظیر دیدار او را با من در روزهای بی ثباتی اوضاع کشور منع می‌کرد به همراه رفیقی از تشکیلات مخفی به محل اقامت موقت رفیق جوانشیر رفتم. رفیق رحمان هاتفی به اتفاق یک نفر دیگر که بعدتر شناختم (پرتوی) پس از لحظاتی آمدند. صحبت عموما اطراف وضع موجود روزهای انقلاب بود. با دقت در چهره تازه واردین متوجه شدم که یک نفر از آنها را قبلا دیده ام رو به رفیق هاتفی پرسیدم: کجا میتوانستم شما را دیده باشم؟ رفیق هاتفی سکوت کرده بود. پس از لحظاتی گفتم به جا آوردم. شما را در زندان قزل قلعه و در سلول انفرادی دیدم. او آهسته به پرتوی که کنار دستش نشسته بود گفت: نگفتم؟ ظاهرا او در همان روزها اصرار کرده است که مرا ببیند و به علت وضع بی ثبات سیاسی و احتمال تغییر وضع و رعایت ضوابط امنیتی برای او و من با خواست او مخالفت می شده است و خود او هم احتمال می داده است که او را بشناسم ـ پس از نزدیک ۱۴ سال آنهم طی دیداری در سلول نیمه تاریک قزل قلعه ـ متاسفانه علیرغم تمایل او و من به علتی که هنوز برای من روشن نیست ما نتوانستیم دیداری دیگر داشته باشیم.
و اما در مورد رفیق قهرمان دیگرمان هوشنگ تیزابی، خاطره جالبی دارم که تاکنون جز در محافل محدود گفته نشده است و آن هم اینکه در بهار سال ۱۳۴۶ با رفیق تیزابی و رفیق حکمت‌جو در بند چهار زندان قصر با هم بودیم. من سعی داشتم تا او را با کارها و مواضع حزب آشنا کنم. روزها و شب‌هایی با کنجاوی فراوان او،  با هم صحبت کردیم تا روزی که گفت: مسایل عمده من حل شده است. گفتم یعنی میتوان رسما به عضویت حزب درآمد؟ پاسخ او مثبت بود. چند روز بعد روز اول ماه مه به همراه رفیق حکمت‌جو به عنوان دو معرف به عضویت رسمی درآمدن او را به حزب توده ایران تبریک گفتیم.
مصاحبۀ ”نامۀ مردم“ با رفیق علی خاوری
به نقل از «نامه مردم “شماره ۹۸۴، ۲۷ مهرماه ۱۳۹۴

به نقل از ویژه نامۀ «نامۀ مردم»، یادوارۀ رفیق علی خاوری، ۹ فروردین ۱۴۰۰