شماری از پیام های تسلیت و همدردی حزب های کارگری و کمونیستی جهان

پیام حزب کمونیست فدراسیون روسیه

به کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران

رفقای عزیز!

با اندوه فراوان از درگذشت رفیق علی خاوری، یکی از پیش‌کِسوتان حزب شما، سیاستمداری فرزانه و میهن‌دوستی واقعی که تمام عمر خود را وقفِ مبارزه در راه حقوق زحمتکشان کشورش کرد، باخبر شدیم.

رفیق علی خاوری به‌رغم پیگردهای متعدد، سرکوب‌ها و حتّیٰ گرفتن حکم اعدام از مقام‌های حاکم، هرگز از آرمان‌های خود دست نکشید. حتّیٰ در دوره‌های تبعید و مهاجرت، او همواره فعّالانه درگیر کار حزبی بود. هنگامی که حزب با بحرانی جدّی روبرو بود، فقط به دلیل اعتبار و نفوذ عظیم و پافشاری او بود که حزب از انشعاب مصون ماند و شالوده‌های نظری مارکسیسم-لنینیسم حفظ شد.

رفیق علی خاوری نه‌فقط اندیشمندی انقلابی بود، بلکه کمونیستی راستین و انسانی والا بود و به‌حق نه‌فقط در حزب تودهٔ ایران بلکه در جنبش بین‌المللی کمونیستی نیز از اعتبار و نفوذ ویژه‌ای برخوردار بود. رفیق خاوری تا واپسین روز عمر خود مبارزی وفادار در راه تحقّق بهروزی مردم میهن خود باقی ماند. ما به خانواده و دوستان این رفیق فقید صمیمانه تسلیت می‌گوییم.

با درودهای رفیقانه، شعبهٔ روابط بین‌المللی

کمیتهٔ مرکزی حزب کمونیست فدراسیون روسیه

پیام تسلیت حزب کمونیست یونان

حزب کمونیست یونان درگذشت رهبر کمونیستِ پُرسابقه و کارآزمودهٔ حزب تودهٔ ایران، علی خاورى را به مردم ایران، طبقهٔ کارگر، و کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران صمیمانه تسلیت می‌گوید.

رفیق علی خاوری از زمان جوانی پیگیرانه در راه تحقّق حقوق طبقهٔ کارگر در کشورش مبارزه کرد. او در سخت‌ترین دورهٔ تاریخ حزب شما وظیفهٔ پیچیدهٔ رهبری حزب را به عهده داشت. تمام زندگی او ارتباط تنگاتنگی با فعالیّت حزب تودهٔ ایران داشت.

لطفاً تسلیت صمیمانهٔ ما را به خانواده، به اعضا و کادرهای حزب تودهٔ ایران، و به طبقهٔ کارگر و مردم ایران ابلاغ کنید.
شعبهٔ روابط بین‌المللی،

کمیتهٔ مرکزی حزب کمونیست یونان

پیام حزب کمونیست فرانسه

به کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران

رفقای عزیز ،

با اندوه فراوان، از درگذشت رفیقمان علی خاوری، رهبر تاریخی حزب تودهٔ ایران، باخبر شدیم. وی با پایبندی همیشگی خود، یکی از چهره‌های اصلی جنبش کمونیستی ایران بود که از زمان تأسیس و در تمام مراحل تاریخ درخشان حزب تودهٔ ایران با آن همراه بود.

سراسر زندگی رفیق علی خاوری گواهی است بر وفاداری وی به آرمان‌های رهایی مردم خود. وی در مبارزه با رژیم دیکتاتوری شاه و رژیم مذهبی که توسط آیت‌الله خمینی بنیان‌گذاری شد، با تبعید، شکنجه، حکم اعدام، و زندان طولانی روبرو شد. او هرگز در برابر مشکلات تسلیم نشد و همهٔ انرژی خود را در سازمان‌دهی ضروری حزب تا پایان کار بازسازی آن صرف نمود. هم‌زمان و به موازات این اقدام‌ها، رفیق خاوری بحث‌های نظری در بالاترین رده‌های حزب تودهٔ ایران را به پیش برد.

اندیشه‌های او سرمایهٔ گران‌بهایی است که پایه‌های آینده‌ای نوین را برای مردم ایران فراهم می‌کند؛ آینده‌ای فارغ از استثمار و سلطهٔ سرمایه‌داری و مردسالاری، که خواستِ آن را در خروش و جنبش‌های اجتماعی اخیر شاهد بوده‌ایم.

تاریخ از رفیق ما خاوری که در همهٔ زندگی خود برای رهایی، برابری، عدالت، و صلح مبارزه کرد، به نیکی یاد خواهد کرد. نسل‌های آیندهٔ توده‌ای با افتخار مبارزهٔ او را ادامه خواهند داد. من از طرف خود و حزب کمونیست فرانسه، به شما، خانواده، و همهٔ رفقای وی تسلیت می‌گویم. ما یاد رفیق علی خاوری را به نام پیوندهای ناگسستنی بین دو حزبمان گرامی خواهیم داشت.

رفقای عزیز، خواهش می‌کنم گرم‌ترین درودهای من را بپذیرد.

فابین روسل- حزب کمونیست فرانسه

پیام تسلیت حزب کمونیست ترکیه

۲۴ مارس ۲۰۲۱

رفقای عزیز،

ما به خاطر از دست دادن رفیق علی خاوری بسیار اندوهگین هستیم.

بیهوده نبود که رفیق علی خاوری را در حزب تودهٔ ایران «صدای حقانیّت “و «سرمایهٔ معنوی “طبقهٔ کارگر ایران می‌دانستید. وی در زندگی ۹۸ سالهٔ خود، و با وجود سال‌ها تبعید و همهٔ ظلم و ستمی که به او شد، نزدیک به ۸۰ سال به طور خستگی‌ناپذیر و فعالانه در راه سوسیالیسم مبارزه کرد.

رفیق علی خاوری رهبری مقاوم بود که راه مبارزه را نه‌فقط به طبقهٔ کارگر ایران، بلکه به کارگران همهٔ جهان نشان داد. او در فعالیت سیاسی حزب تودهٔ‌ ایران علیه رژیم شاه نقشی مهم داشت.

او انقلابی‌ای بود که با مبارزهٔ خود به جنبش کمونیستی جهان امید می‌بخشید.  ما درگذشت رفیق خاوری را به خانوادهٔ او و همهٔ رفقای ایرانی‌مان تسلیت می‌گوییم.

حزب کمونیست ترکیه، روابط بین‌المللی

پیام کمیتهٔ مرکزی آکل (AKEL)، حزب مترقی زحمتکشان قبرس به کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران

به مناسبت درگذشت رفیق علی خاوری، رهبر تاریخی پُرسابقه و کارآزمودهٔ حزب تودهٔ ایران

نیکوزیا، ۲۶ مارس ۲۰۲۱

رفقای عزیز،

در پی اعلام خبر درگذشت رهبر تاریخی پُرسابقه و کارآزموده و دبیر پیشین حزب تودهٔ ایران، علی خاوری، کمیتهٔ مرکزی آکل خود را با شما حزب برادر، حزب تودهٔ ایران، در سوگ و اندوه عمیق از دست دادن این رفیق شریک می‌داند.

ما قلبی‌ترین و صمیمانه‌ترین تسلیت خود را به خانوادهٔ او و البته به خانوادهٔ بزرگ‌تر او- حزب تودهٔ ایران، رهبری و اعضای آن، و زحمتکشان ایران- تقدیم می‌کنیم. آکل در سوگ شما شریک است و به رفیقی برجسته و نمونه که تمام عمر خود را وقفِ آرمان زحمتکشان ایران کرد، ادای احترام می‌کند. زندگی و مبارزات رفیق علی خاوری با تاریخ، زندگی، و مبارزات حزب شما در طول مسیری طولانی، قهرمانانه، و پیکارجویانه در دهه‌های طولانی پیوندی جدانشدنی دارد.

زندگی‌نامهٔ رفیق علی خاوری آینهٔ تمام‌نما و بازتاب موجودیّت و مبارزهٔ خودِ حزب تودهٔ‌ ایران است. رهبری الهام‌بخش او، الگو و ویژگی‌های عمیقاً انسانی وی، تعهّد او به مارکسیسم-لنینیسم و دفاع از آن، و ایستادگی شجاعانه، بی‌خدشه، و اصولی وی در برابر سختی‌های فراوان، شکنجه‌های وحشیانه، و حبس‌های طولانی، الهام‌بخش نسل‌های جدید در مبارزه در راه تحقّق چشم‌انداز دنیایی دیگر سرشار از صلح، دموکراسی، استقلال، حاکمیّت ملّی، و سوسیالیسم است که رفیق علی خاوری زندگی خود را وقف آن کرد.

رفیق علی خاوری پس از یورش‌های وحشیانه‌ای که به حزب شما شد و به اعدام، قتل، و شکنجهٔ هزاران رزمندهٔ توده‌ای منجر شد، نقشی حسّاس در سازمان‌دهی مجدّد حزب داشت. رفیق علی خاورى در مقام تنها دبیر بازماندهٔ حزب، در شرایطی بسیار دشوار، همراه با دیگر رفقای پیشرو، که از یورش‌های گسترده و هماهنگ رژیم ایران به‌ویژه در دههٔ ۱۹۸۰ جان سالم به در برده بودند، مسئولیت تاریخی احیا و بازسازی سازمان و رهبری حزب شما را بر عهده گرفت.

حزب تودهٔ ایران تحت رهبری او نه‌فقط توانست به چالش‌های ناشی از فروریزی اتّحاد شوروی و دولت‌های سوسیالیستی بپردازد و از خصلت و هویّت مارکسیستی-لنینیستی حزب، که عاملی بنیادی در مبارزهٔ حزب تودهٔ ایران با کارزار هماهنگ و بی‌رحمانه علیه آن بود، دفاع کند، بلکه توانست به راه رزم‌جویانهٔ خود ادامه دهد و نقشی برجسته در مبارزات مردم ایران در راه صلح، دموکراسی، و سوسیالیسم ایفا کند. یاد رفیق علی خاوری نه‌فقط در قلب و ذهن همهٔ مبارزان و اعضای حزب تودهٔ ایران و جنبش ترقی‌خواهانهٔ کشور شما، بلکه در قلب و ذهن همهٔ کمونیست‌ها و مبارزان راه آزادی زنده خواهد ماند.

هنگامی که جادّه‌های آزادی و دموکراسی باز شود، زمانی که زحمتکشان ایران مسیر پیشرفت و رفاه اجتماعی را در پیش بگیرند، زمانی که جامعهٔ دیگری بر شالودهٔ همان چشم‌اندازی ساخته شود که راهنمای زندگی و مبارزهٔ رفیق علی خاوری بود، الگو و مبارزهٔ او الهام‌بخش نسل‌های جدید در ادامه دادن به مبارزهٔ وی خواهد بود.

آکل به مناسبت درگذشت رفیق خاوری بار دیگر بر همبستگی ثابت‌قدم و اصولی خود با مبارزات حزب تودهٔ ایران در راه آزادی، دموکراسی، و استقلال- آرمان‌های شریف مشترک ما- تأکید می‌کند.

یاد رفیق علی خاوری جاودان!

کمیتهٔ مرکزی آکل

پیام تسلیت حزب کمونیست شیلی

رفقای عزیز حزب تودهٔ ایران:

حزب کمونیست شیلی همراه با هزاران کمونیست در ایران و سراسر جهان، درگذشت رفیق علی خاورى در ۱۹ مارس سال جاری را به شما تسلیت می‌گوید.

از دست دادن کمونیستی در قامتِ رفیق خاوری نه‌فقط برای کمونیست‌های ایران بلکه برای کل جنبش کمونیستی بین‌المللی زیانی عظیم است. پرچم‌های سرخ ما به افتخار زندگی و مبارزهٔ رفیق خاوری که به‌حق ”صدای حقانیّت حزب“ نامیده می‌شد، در برابر او تعظیم می‌کنند. ما مطمئن هستیم که الگوی مبارزهٔ او در راه آزادی، استقلال، صلح، عدالت اجتماعی، و سوسیالیسم را نسل‌های آیندهٔ مبارزان ایرانی دنبال خواهند کرد.

رفیق علی خاوری حضور دارد، حالا و برای همیشه!

زنده باد حزب تودهٔ ایران!

کمیتهٔ مرکزی، حزب کمونیست شیلی

سانتیاگو دِ شیلی، ۲۵ مارس ۲۰۲۱

پیام حزب کمونیست عراق

به کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران

رفقای عزیز،

من به نمایندگی از کمیتهٔ مرکزی حزبمان، درگذشت رفیق علی خاوری، صدر و رهبر پیش‌کِسوت و کارآزمودهٔ حزب برادر، حزب تودهٔ ایران را تسلیت می‌گویم.

به مناسبت این رخداد غم‌انگیز، ما با افتخار از نقشی یاد می‌کنیم که رفیق خاوری از آغاز جوانی در مبارزات میهنی و دموکراتیک و در راه تحقّق آزادی، دموکراسی، و استقلال ملّی به رهبری حزب تودهٔ ایران علیه رژیم شاه ایفا کرد. در کنار قهرمانی رهبران شهید حزب که بی‌باکانه به پای چوبه‌دار رفتند، رشادت و استقامت رفیق خاوری در برابر شکنجه و گرفتن حکم اعدام نیز نمونهٔ درخشان دیگری از مبارزه و مقاومت بود. وی پس از گذراندن ۱۵ سال در زندان‌های رژیم شاه، بلافاصله پس از آزادی از زندان در آستانهٔ انقلاب ۱۳۵۷، بار دیگر در پی پیروزی انقلاب، در زیر پرچم حزب، زندگی خود را وقف مبارزه کرد. دیری نپایید که او در یکی از دشوارترین و چالش‌برانگیزترین دوره‌های تاریخ حزب با قبول مسئولیت پُرافتخار هدایت و بازسازی حزب، وفاداری‌اش به آرمان‌های والای کمونیسم و تعهّد خلل‌ناپذیرش به آرمان‌های حزب و مردم را نشان داد.

موفقیّت او در تحکیم وحدت حزب تودهٔ ایران در مقطعی بحرانی در زندگی حزب و تلاش برای اینکه حزب همچنان به نقش بایسته و ضروری خود در مبارزهٔ بی‌وقفه در راه تحقّق آزادی و دموکراسی ادامه دهد، گواهِ شخصیّت بصیر و انقلابی رفیق خاوری است.

ما همچنین سهم رفیق خاوری را در تحکیم روابط تاریخی میان دو حزبمان در دهه‌های گذشته، در مبارزهٔ مشترک برضد جنگ و سرکوب و در راه صلح و دموکراسی، با احترام زیاد به یاد می‌آوریم. زندگی رفیق خاوری، از خودگذشتگی و خوش‌بینی انقلابی وی، همچنان الهام‌بخش نسل جوان‌تر اعضای حزب و کمونیست‌ها در سراسر جهان خواهد بود.

ما به خانوادهٔ رفیق علی خاوری و همهٔ رفقا و دوستانش صمیمانه تسلیت می‌گوییم.

یادش همیشه گرامی خواهد ماند.

رائد فهمی دبیرکل،   کمیتهٔ مرکزی حزب کمونیست عراق

۲۸ مارس ۲۰۲۱ [۸ فروردین ۱۴۰۰]

پیام تسلیت حزب کمونیست سودان

رفقای عزیز،

به نمایندگی از دبیرخانهٔ کمیتهٔ مرکزی حزب کمونیست سودان، تسلیت صمیمانهٔ خود را به مناسبت درگذشت رفیق علی خاوری، رهبر تاریخی و فرزند مبارز و برجستهٔ طبقهٔ کارگر ایران، به رهبری حزب تودهٔ‌ ایران، اعضای حزب، و تمام زحمتکشان ایران تقدیم می‌کنیم.

رفیق خاوری در تمام عمرش که وقفِ خدمت به ملّت و کشورش بود، دارای ارجی بین‌المللی بود و مبارزی پیگیر در راه دموکراسی، صلح، و سوسیالیسم شناخته می‌شد.

ما با شور و غرور زیاد پیوندهای پیکارجویانهٔ خود را که دو حزب ما را در مبارزه با امپریالیسم و ارتجاع، و در راه رهایی ملّی و اجتماعی متّحد می‌کند، به یاد داریم و خواهیم داشت. همکاری برادرانهٔ ما در عرصهٔ بین‌المللی بر شالودهٔ پیوندهایی محکم و باورهای عمیق به انترناسیونالیسم، و تعهد روشن به آرمان‌ها و مبارزات طبقهٔ کارگر و متّحدانش در دو کشور ما استوار است.

قاضی نظامی در جریان دادگاه صحرایی رفیق فقید عبدالخالق محجوب در سال ۱۹۷۱ از او پرسید که چه چیزی به مردم سودان داده است؟ وی در پاسخ گفت: “من تمام عمرم را وقفِ یادگیری از مبارزات طبقهٔ کارگر کرده‌ام و همراه با رفقایم به این مبارزه یاری می‌رسانیم تا بر آگاهی آن بیفزاییم تا این مبارزه بتواند با موفقیت به هدف‌های شریف خود برسد.“  این همان اصلی بود که راهنمای زندگی و فعالیّت ایثارگرانهٔ رفیق خاوری بود.

نسل‌های کمونیست معاصر با هر دو رفیق فقید ما، رفیق خاوری و رفیق محجوب، پایه‌های محکمی را برای رشد و بلوغ هر دو حزب ما در روند مبارزه در سخت‌ترین شرایط بنا کرده‌اند. هر دو رهبر با افتخار به کمونیست‌هایی از خود گذشته نگاه می‌کنند که رهبری را بر عهده گرفتند و به مبارزه ادامه دادند، و پرچم‌های همبستگی بین‌المللی، برادری طبقهٔ کارگر، و آرمان‌های کمونیستی را در سطحی بالاتر و والاتر برافراشتند.

ما برای شما و تمام نیروهای دموکراتیک در ایران آرزوی موفقیت در مبارزه با رژیم دین‌سالار در راه تحقّق دموکراسی، صلح، و سوسیالیسم داریم.

دبیرخانهٔ کمیتهٔ مرکزی،

حزب کمونیست سودان

۲۶ مارس ۲۰۲۱

پیام تسلیت حزب کمونیست بریتانیا

به کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران،

حزب کمونیست بریتانیا درگذشت صدر حزب تودهٔ ایران، رفیق علی خاوری را صمیمانه به شما تسلیت می‌گوید.

رفیق خاوری شخصیّتی الهام‌بخش در جنبش کمونیستی بین‌المللی بود. او در سراسر زندگی حزبی خود در مخالفت با استعمار نو بریتانیایی، با استبداد شاهنشاهی، و با دیکتاتوری فرقه‌گرایانهٔ‌ رژیم دین‌سالار ایران که در پی رژیم شاهنشاهی برقرار شد، پیشگام بود.

او انترناسیونالیستی واقعی بود. پس از تبعید اجباری‌اش در سال ۱۹۵۳ [۱۳۳۲]، برای راه‌اندازی برنامهٔ رادیویی فارسی در چین در حمایت از نیروهای دموکرات در ایران فعالانه کوشید. وی پس از بازگشت مخفیانه‌اش به ایران برای یاری‌رسانی به سازمان مخفی حزب تودهٔ ایران، دستگیر شد و پس از دفاعی تاریخی از مارکسیسم-لنینیسم در دادگاه و محکوم کردن رژیم شاه، به اعدام محکوم شد. او سرانجام- پانزده سال بعد- در آستانهٔ انقلاب ۱۹۷۹ [۱۳۵۷] از زندان آزاد شد.

وی در مقام یکی از دبیران حزبی، در بازسازی تشکیلات حزب تودهٔ ایران پس از پیروزی انقلاب مشارکت داشت. وی در اوایل دههٔ ۱۹۸۰ [۱۳۶۰] برای کار در هیئت تحریریهٔ مجلهٔ ”صلح و سوسیالیسم”به شهر پراگ اعزام شد و در زمانی که رژیم دین‌سالار ایران در اوایل سال ۱۹۸۳ [اواخر ۱۳۶۱] به حزب تودهٔ ایران یورش برد و هزاران عضو حزب را بازداشت کرد- که بسیاری از آنها بعداً اعدام شدند- در خارج از ایران بود. رفیق خاوری در مقام تنها عضو دبیرخانهٔ حزب که زنده مانده بود و در زندان نبود، عهده‌دار وظیفهٔ بازسازی ساختارهای حزبی در درون و بیرون از ایران، و ادامهٔ کار حزب در تلاش برای اتّحاد زحمتکشان در مبارزه در راه دموکراسی و آیندهٔ سوسیالیستی شد.

رفقای گرامی،

زندگی علی خاوری الگویی برای کمونیست‌ها در سراسر جهان و الهام‌بخش آنهاست. ما خود را در سوگ شما به خاطر از دست دادن وی، و در مباهات شما به دستاوردهای زندگی او، شریک می‌دانیم.

با همدردی و همبستگی،

رابرت گریفیتز، دبیرکل

پیام حزب مردم فلسطین

رفقای گرامی کمیته مرکزی حزب توده ایران

با درود های رفیقانه

ما در حزب مردم فلسطین، خبر دردناک درگذشت رفیق علی خاوری رهبر تاریخی حزب شما را با اندوه فراوان  دریافت نمودیم. ما  بخوبی تاریخ طولانی مبارزات رفیق درگذشته را از اواسط قرن گذشته و پایداری اسطوره ای و فاداری او را به آرمان های کمونیستی، در شرایط تحمل ستم و زندان و شکنجه و تبعید را در دوره دیکتا توری، به خاطر داریم.

پس از انقلاب نیز نقش سترگ ایشان رادر بازسازی حزب پس از کشتار رهبران و کادرها و قرار گرفتن حزب در معرض نابودی به یاد داریم.  خلق فلسطین و به ویژه حزب ما موضع گیری های اصولی و آرمان خواهانه حزب برادر(توده) و رفیق در گذشته را در پشتیبانی از مبارزه عادلانه خلق ما علیه اشغال و به فراموشی سپردن مسئله آن را هرگز فراموش نخواهد کرد.

رفقای گرامی

گرمترین احساس های همدردی ما را بپذیرید. ما اطمینان داریم رفقای رفیق فقید و حزب او بر سر پیمانشان باقی و راه او را که برای پیمودنش جان خویش را در طبق اخلاص گذاشت؛ ادامه خواهند داد.

رفیق شما

بسام الصالحی، دبیر کل حزب مردم فلسطین

پیام حزب کمونیست آلمان

رفقای عزیز،

با غم و اندوهی عمیق از خبر درگذشت رفیق علی خاوری در روز ۲۹ اسفند مطلّع شدیم.

رفیق خاوری، پرچمدار ثابت‌قدم مبارزه در راه آزادی نیروی کار و صلح، به مدّت هشت دهه در صف مقدّم جنبش انقلابی ایران و حزبش، حزب تودهٔ ایران، ایستاد. سال‌ها فعالیّت “غیرقانونی”، زندانی شدن، شکنجه دیدن، تهدید شدن به مرگ، و تبعید نتوانست عزم و اراده و رشادت او را در هم بشکند. او مبارزی بی‌باک در پیکار با هر دو امپریالیسم بریتانیا و آمریکا، مبارزه با مزدوران شاه، و نبرد با سرسپرده‌های رژیم دین‌سالار کنونی ایران بود.

رفیق خاورى الهام‌بخش مبارزه و گنجینه‌ای غنی از دانش برای جنبش کمونیستی در سراسر جهان، بسیار فراتر از مرزهای ایران بود. این روزها ما یاد شهیدان کمون پاریس را گرامی می‌داریم که ۱۵۰ سال پیش توسط سربازان وحشی بورژوازی به خون کشیده شدند. کارل مارکس دربارهٔ آنها نوشت که آنها »در قلب بزرگ طبقهٔ کارگر جاودانی‌اند«، این گزاره در مورد علی خاوری نیز صدق می‌کند.

حزب کمونیست آلمان- که حافظ سنّت‌های حزب پیشین کمونیست آلمان و حزب اتّحاد سوسیالیستی آلمان دموکراتیک پیشین است- و حزب تودهٔ ایران دهه‌هاست که پیوندهای نزدیک همبستگی و هدف مشترک با یکدیگر دارند. ما در سوگ درگذشت رفیق خاوری، شخصیّتی که حتّیٰ در زمان زندگی‌اش به چهره‌ای با عظمتِ تاریخی تبدیل شد، با شما رفقای حزب تودهٔ ایران شریک هستیم.

زنده باد حزب تودهٔ ایران، حزب طبقهٔ کارگر و زحمتکشان ایران!

پاینده باد همبستگی ما!

با درودها کمونیستی، رناته کوپه، دبیر کمیسیون روابط بین‌المللی

مانفرد ایدلر، عضو کمیسیون روابط بین‌المللی

اِسِن، ۲۸ مارس ۲۰۲۱

پیام حزب کمونیست اوکرائین

رفقای عزیز!

ما از شنیدن خبر تکان‌دهندهٔ درگذشت رفیق علی خاوری، رهبر پُرسابقه و پُرتجربهٔ حزب تودهٔ ایران، بسیار اندوهگین هستیم. لطفاً تسلیت صمیمانهٔ همهٔ کمونیست‌های اوکراین را بپذیرید. دل ما در این زمان غم و اندوه با شماست.

رفیق خاوری مبارزی خستگی‌ناپذیر بود که علی‌رغم زندانی شدن و شکنجه دیدن، سال‌های طولانی تبعید از ایران، کارزارهای تبلیغاتی زیادی که علیه او و حزب شما به راه انداختند، و ناخوشی در چند سال آخر زندگی‌اش، در راه تحقّق حقوق کارگران و زحمتکشان ایران رزمید و هرگز از وظیفهٔ خود در حکم سرباز حزب دست نکشید.

رفیق خاوری در تداوم فعالیت‌ها و مبارزهٔ حزب تودهٔ ایران در یکی از دشوارترین و حسّاس‌ترین دوره‌های تاریخ حزب، نقشی روشن و ویژه داشت.

کمیتهٔ مرکزی حزب کمونیست اوکراین همراه با همهٔ کمونیست‌ها و ترقی‌خواهان جهان در گذشت رفیق علی خاوری رهبر حزب تودهٔ ایران، ”صدای حقانیّت “حزب، مبارزی خستگی‌ناپذیر، و ”سرمایهٔ معنوی “کارگران و زحمتکشان ایران را بار دیگر به خانواده‌اش، همهٔ اعضا و هواداران حزب تودهٔ‌ ایران، و همهٔ مبارزان واقعی حقوق طبقهٔ کارگر و زحمتکشان تسلیت می‌گوید.

یادش گرامی و جاودان!

پترو سیموننکو، دبیر اوّل کمیتهٔ مرکزی حزب کمونیست اوکراین

پیام حزب نوین مردم افغانستان به مناسبت در گذشت رفیق علی خاوری

رفقای گرامی،

با اندوه فراوان آگهی یافتیم که رفیق علی خاوری دیگر در میان ما نیست.  رفیق علی خاوری مبارز خستگی‌ناپذیری بود که تمام زنده گی پُربارش را در راه تحقق آرمانهای کارگران و زحمتکشان ایران و جهان سپری کرد. وی در دشوارترین لحظه های تاریخ نقش با اهمیتی را در تداوم کار و مبارزهٔ حزب تودۀ ایران ایفا کرد. اندیشه‌های انسانی او همراه با پیگیری در مبارزۀ رهایی بخش دنیای کار ارثیهٔ معنوی گرانقدر و ماندگاراست. حزب نوین مردم افغانستان درگذشت رفیق علی خاوری را به اعضای خانوادۀ او ، به رفقای حزب تودۀ ایران و همهٔ هواداران وی تسلیت می گوید.

مبارزه در راه تحقق اهداف بلند انسانی اش را ادامه میدهیم.

عبدالله نایبی، رئیس حزب نوین مردم افغانستان

پیام تسلیت و همدردی حزب آبادی افغانستان بمناسبت درگذشت رفیق علی خاوری، صدر حزب توده ایران

با اندوه فراوان خبر درگذشت رفیق علی خاوری، صدرحزب توده ای ایران را بدست آوردیم.

علی خاوری شخصیت برجسته سیاسی و انقلابی تاریخ معاصر ایران، از شمار مبارزان آگاه، پرتلاش، مبتکر و سازمانده برازنده سیاسی درایران، منطقه و جهان ما بود. شناخت و پیوند او با رهروان جنبش چپ درافغانستان صمیمانه وعمیق بوده، رفیق خاوری همیشه درکنار مردم و دادخواهان افغان قرارگرفته و به همین مناسبت او مورد احترام و ستایش نیروهای دادخواه و تجدد پسند افغانستان قرارداشت.

با شناخت از کار و پیکار شجاعانه حزب برادر، حزب توده ایران به  نیکویی میدانیم که او قریب به هشتاد سال عمراگاهانه و پرتلاش خود را در مبارزه علیه استبداد، بی عدالتی، استثمار و امپریالیزم  وقف نموده، برای لحظه ایی هم از آرمان های انسانی و عدالتخواهانه حزبش پا پس نکشیده، و فراز و فرودهای حزب توده ایران و جنبش چپ ایران را شجاعانه همراهی کرده است.

از دید ما سهم  و خدمات او دربازسازی تشکیلات حزب توده ایران، راه اندازی مباحث سیاسی و ایدیولوژیک، فعالیت های رسانه ایی، گشایش رادیو زحمتکشان ایران، همکاری با احزاب وسازمان های چپ  ایران، منطقه و جهان فرموش ناشدنی  میباشد.

رفقای گرانقدر،

حزب آبادی افغانستان دراین اندوه بزرگ درکنار شما رفقای گرانقدر قرارداشته، همبستگی و همدردی عمیق خود را با حزب توده ایران و نیروهای دادخواه و ترقی پسند آنکشور ابراز می‌ کند. آنچه از رفیق خاوری به یادگار مانده است، میراث گرانبهایی برای همه دادخواهان منطقه در مبارزه در راه صلح، عدالت، و دموکراسی، و رهایی انسان از یوغ ستم و استبداد میباشد.

درگذشت رفیق خاوری را به همرزمان او، به‌ ویژه کمیته‌ مرکزی حزب برادر، حزب توده ایران، اعضا و هواداران حزب، مردم وعدالت‌ خواهان ایران تسلیت گفته، یاد او را گرامی داشته و راهش را پر رهرو میخواهیم.

زنده باد دوستی میان حزب آبادی افغانستان و حزب توده ایران!

داکتر محمد داوود رواش، رییس حز آبادی افغانستان

کابل-افغانستان

پیام حزب کمونیست پرتغال

رفقای گرامی،

از شنیدن خبر درگذشت رفیق علی خاوری، رهبر تاریخی حزب تودهٔ ایران، بسیار متأثر و غمگین شدیم.

در این لحظهٔ غم و اندوه، تأسف عمیق خود و همدردی و همبستگی کمونیست‌های پرتغالی را با حزب تودهٔ ایران، با همهٔ مبارزان آن، و با خانوادهٔ رفیق علی خاوری ابراز می‌کنیم.

میراثِ نزدیک به هشتاد سال مبارزهٔ انقلابی پیگیر رفیق خاوری، عُمری که وقفِ خدمت به کارگران و مردم ایران و میهنش شد، سهمی پُراهمیّت در تداوم پیکار در راه آرمان رهایی کارگران و زحمتکشان داشت.

درودهای برادرانهٔ ما را بپذیرید.

شعبهٔ بین‌المللی حزب کمونیست پرتغال

پیام تسلیت حزب کمونیست فیلیپین –۱۹۳۰

به کمیتهٔ مرکزی حزب تودهٔ ایران

رفقای گرامی،

حزب کمونیست فیلیپین (PKP-۱۹۳۰) درگذشت رفیق علی خاوری، رهبر پُرسابقه و کارآزمودهٔ حزب شما و شخصیّتی بزرگ در تاریخ جنبش چپ در ایران و کشورهای فارسی‌زبان را صمیمانه به حزب تودهٔ ایران تسلیت می‌گوید.

ما به مبارزهٔ نزدیک به هشتاد سالهٔ رفیق خاوری از زمان پایه‌گذاری حزب شما در سال ۱۹۴۱ ادای احترام می‌کنیم: از فعالیّت‌های اوّلیه در ایران تا به قدرت رسیدن دولت ترقی‌خواه ولی کوتاه‌مدّت دکتر محمّد مصدّق، و سال‌های تبعید در پی کودتای ۱۹۵۳ [۱۳۳۲] آمریکایی-بریتانیایی که دولت مصدّق را سرنگون کرد و دیکتاتوری دودمانی شاه پهلوی را مجدداً بر کشور تحمیل کرد، تا بازگشت مخفیانهٔ وی به ایران به منظور بازسازی مجدد فعالیّت حزب شما در ایران، و سپس بازداشت و شکنجه و محکوم شدن او به اعدام، و سپس آزاد شدن او از زندان در آستانهٔ انقلاب ۱۹۷۹ [۱۳۵۷] پس از ۱۵ سال حبس، و بار دیگر تبعید اجباری مدّت کوتاهی پیش از آغاز کارزار دهشتناک شکنجه و اعدامی که رژیم دین‌سالار ایران [در اوایل دههٔ ۱۳۶۰] به قصد از بین بردن کامل حزب شما به راه انداخت، و سرانجام خطرهایی که او همیشه در وظیفهٔ سترگ بازسازی و تقویّت حزب شما [پس از آن کارزار] با آنها روبرو بود. در این زمانِ اندوه و سوگواری، آنچه بی‌تردید برای حزب تودهٔ ایران مایهٔ تسلّی است این واقعیّت است که نسل‌های جوان‌تر کادرهای تربیت یافته زیر رهبری رفیق خاوری از زمان کنگرهٔ سوّم تا کنگرهٔ ششم حزب، هدایت مبارزه در راه صلح، آزادی، و سوسیالیسم در ایران را ادامه می‌دهند. تعهّد راسخ و تزلزل‌ناپذیر رفیق خاوری و رهبری مصمّمانه و پیگرانهٔ او بی‌تردید همچنان الهام‌بخش رفقای شما و کمونیست‌ها در همه‌جای دنیا خواهد بود. خواهشمندیم تسلیت ما را به خانواده و دوستان رفیق خاوری ابلاغ کنید.

با گرم‌ترین درودهای کمونیستی،

آنتونیو ای. پاریس، دبیرکل

حزب کمونیست فیلیپین

پیام تسلیت حزب کمونیست ارمنستان به حزب تودهٔ ایران

به کمیته مرکزی حزب تودهٔ ایران،

به همهٔ هواداران و اعضای آن، و به مردم و طبقهٔ کارگر ایران،

با غم و اندوهی عمیق از درگذشت رفیق علی خاوری، یکی از پیگیرترین و پایمردترین مبارزان و پیکارگران نه‌فقط در میان مردم و طبقهٔ کارگر ایران، بلکه در میان کشورهای همسایه و در سراسر جهان، باخبر شدیم. رفیق خاوری با مبارزهٔ خستگی‌ناپذیرش در راه صلح، حاکمیّت کشور، حقوق بشر و حقوق دموکراتیک، و عدالت اجتماعی در ایران- و تلاش مداومش برای موفقیّت حزب تودهٔ ایران- قهرمان ملّت خودش و سرمایه‌ای برای مردم کشور و حزب خود بود.

رفقای عزیز،

یاد رفیق خاوری، به مثابه صدای حقانیّت حزب شما، همیشه در ذهن نه‌فقط مردم ایران و حزب تودهٔ ایران، بلکه در سطح بین‌المللی هم ماندگار خواهد بود. هم‌میهنان ارمنی ما، هم آنها که در ایران هستند و هم آنها که به اجبار در بیرون از ایران و در تبعید به سر می‌برند، گواه نفود گستردهٔ حزب در میان همهٔ مردم ایران و همچنین توجّه آن به سنّت‌های بین‌المللی‌اند. این پدیده‌ای است که ریشه در واقعیّت تاریخی دارد و فقط تصادف نیست!

طبقهٔ کارگر ایران یکی از فرزندان بزرگ خود را از دست داده است. یاد و خاطرهٔ او، و سرمشق و مبارزه‌اش برای همیشه در تاریخ زنده خواهد ماند.

حزب کمونیست ارمنستان

تسلیت حزب کمونیست پاکستان به مناسبت درگذشت رفیق خاوری

حزب کمونیست پاکستان درگذشت رفیق علی خاوری را به حزب تودهٔ ایران و خانوادهٔ رفیق علی خاوری، و دوستان و رفقای او در سراسر جهان تسلیت می‌گوید.

رفیق خاوری فقط یکی از رهبران حزب تودهٔ ایران نبود که مبارزه‌ای خستگی‌ناپذیر را در ایران در راه حقوق طبقهٔ کارگر به پیش بُرد، بلکه الهام‌بخش کل منطقه و جنبش کمونیستی جهان نیز بود. او نماد مبارزه و شجاعت است، که حتّیٰ در سخت‌ترین دورهٔ تاریخ جنبش کمونیستی ایران هرگز دست از ایدئولوژی خود و تعهّدش نسبت به طبقهٔ کارگر و حزبش برنداشت. صدای او حتّیٰ در اتاق‌های شکنجه و سپس سلول‌های مرگ زندان رژیم شاه در ایران خاموش نشد. او تا آخرین نفس در دفاع از ایدئولوژی و حزب خود به کار در داخل ایران و سپس در تبعید ادامه داد. او الگویی برای نسل‌های زیادی از رفقای ما در پاکستان بود، جایی که شرایط کار و مبارزهٔ ما همیشه دشوار و تقریباً مشابه با شرایطی بود که در ایران وجود داشت.

پس از وقوع انقلاب در افغانستان، ما همراه با رفقایمان در حزب کمونیست پاکستان این فرصت و بخت را داشتیم که در کنار رفقای ایرانی برای حمایت از رفقای افغان و نهادهای انقلابی افغانستان فعالیّت کنیم. حزب کمونیست پاکستان معتقد است که مبارزه، تعهّد، و رهبری شجاعانهٔ رفیق خاوری برای مدّت‌های طولانی در تمام جهان الهام‌بخش ما و کل جنبش کمونیستی خواهد بود.

یاد رفیق خاوری گرامی!

زنده باد دوستی و همبستگی ما!

شعبهٔ بین‌المللی حزب کمونیست پاکستان

پیام تسلیت حزب کمونیست در دانمارک

رفقای عزیز،

ما خبر غم‌انگیز درگذشت رفیق سرشناس شما علی خاوری را شنیدیم. ما می‌دانیم که علی [خاوری] سال‌ها نقش بزرگی در فعالیّت حزب تودهٔ ایران و در راه مبارزهٔ طبقهٔ کارگر در کشور شما ایفا کرد.

مبارزهٔ خستگی‌ناپذیر او برای ایجاد ایرانی بهتر برای همهٔ مردم، و برای صلح در منطقه، فراموش نخواهد شد.

با درودهای رفیقانه،

از طرف کمیتهٔ مرکزی حزب کمونیست در دانمارک (KpiD)

بو مولر

پیام حزب کمونیست اتریش

رفقای عزیز

ما از سوی هیات رئیسه حزب کمونیست اتریش مراتب همدردی و تاثر خود را از درگذشت رهبر حزب توده ایران، رفیق علی خاوری بیان می کنیم. او حزب شما را در دشوارترین شرایط رهبری کرد و نقشی موثر در تثبیت حزب توده ایران ایفا کرد.

با دوستی و همبستگی

دکتر میرکو مسنر، سخنگوی مرکزی حزب کمونیست اتریش

میشائیل گرابر، مسئول روابط بین الملل حزب کمونیست اتریش

به نقل از ویژه نامۀ «نامۀ مردم»، یادوارۀ رفیق علی خاوری، ۹ فروردین ۱۴۰۰