کنگرهٔ هشتم حزب کمونیست کوبا برگزار شد
کنارهگیری رفیق رائول کاسترو از رهبری حزب و انتخاب رفیق دیاز-کانل در مقام دبیر اوّل جدید حزب.
هشتمین کنگرهٔ حزب کمونیست کوبا در روزهای ۱۶ تا ۱۹ آوریل (۲۷ تا ۳۰ فروردین) در کاخ همایشها در هاوانا، پایتخت کوبا، برگزار شد. به دلیل اقدامهای احتیاطی بهخاطر همهگیری کووید-۱۹، فقط ۳۰۰ نماینده (کمتر از یکسوّم کنگرهٔ قبلی) به نمایندگی از ۷۰۰هزار عضو حزب در این کنگره حضور داشتند.
کنگرهٔ امسال حزب برادر مصادف با دو سالگرد بود: پیروزی ۶۰ سال پیشِ کوبا بر تجاوز نیروهای ضدانقلاب مورد حمایت آمریکا در خلیج خوکها، و نیز اعلام ماهیّت سوسیالیستی انقلاب کوبا توسط فیدل کاسترو در همان سال.
در جریان کنگره، اصلاحات پیشنهادی اعضای حزب در طرح اسناد کنگره مورد بحث و بررسی قرار گرفت و سندهای حزبی به تصویب نهایی رسید.
رائول کاسترو، دبیر اوّل حزب کمونیست کوبا در زمان برگزاری کنگره، گزارش اصلی رهبری حزب را در روز گشایش کنگره ارائه داد که موضوعهای متنوّعی را در بر میگرفت، از جمله: وضعیّت نگرانکنندهٔ صنعت گردشگری به دلیل همهگیری کووید-۱۹ و کاهش عظیم سفرها، چالشهایی که کوبا در مدیریت همهگیری با آن روبرو بوده است، تغییرهای اقتصادی متناسب با نیازهای کشور و حذف پول (پزو) دوگانه که در حدود سی سال برقرار بود، محاصرهٔ اقتصادی آمریکا، مداخلههای ایالات متّحد آمریکا در امور کشورهای آمریکای لاتین، همدستی اروپا با محاصرهٔ آمریکا، و همبستگی کوبا با دیگر کشورهای سوسیالیستی و با ونزوئلا، نیکاراگوئه ، و پورتوریکو.
او همچنین به دستاوردهایی مانند قانون اساسی جدید (۲۰۱۹) کوبا، اقدامهای اداری و قانونی بهمنظور بهبود ساختار و کارایی نهادهای دولتی، موفقیت در واکنش به همهگیری کنونی، پژوهش برای تهیه و تولید پنج واکسن ضد-کووید، و مقاومت در برابر “تشدید محاصرهٔ اقتصادی [آمریکا] “اشاره کرد. او همچنین اشاره کرد که در فاصلهٔ دو کنگره، حزب ۲۷۰هزار عضو جدید داشته است و سازمان جوانان حزب نیز بسیار رشد کرده است. در کنار بیان این دستاوردها، او از “بوروکراسی بیشازحدّ “در کشور، “پدیدهٔ خطرناک فساد»، درخواست برخی از مشاغل حرفهیی برای فعالیّت در بخش خصوصی، خرابکاری در اصل سوسیالیستی انحصار دولت در بازرگانی خارجی، کاستیهای موجود در ارتباطات اجتماعی، و چند مورد دیگر انتقاد و ابراز نگرانی کرد. گزارش رفیق کاسترو بر ایجاد “پویایی بیشتر در الگوی اقتصادی و اجتماعی کشور»، تقویت بخش دولتی اقتصاد و افزایش سرمایهگذاریها- که لازمهٔ ادامهٔ موفق اقتصادی سوسیالیستی است- و “تغییری واقعی به سودِ افزایش تولید ملّی، بهویژه فراوردههای غذایی “تأکید داشت.
رفیق کاسترو در گزارشش به کنگره همچنین بر این امر تأکید کرد که “وحدت اکثریت عظیم کوباییها، و کار و آرمانهای انقلاب، سلاح استراتژیک اساسی ما در مقابلهٔ موفق با هر گونه تهدید یا تجاوز بوده است.»
بقیهٔ روز اوّل کنگره و تمام روز دوّم به کار سه کمیسیون جداگانه اختصاص داشت که هر کدام مجموعهای از پیشنویس قطعنامههایی را که پیشتر کمیتههای استانی حزب تدوین کرده بودند، مورد بحث و بررسی و تصویب نهایی قرار دادند. کمیسیون اقتصادی و اجتماعی، به ریاست مانوئل ماررو کروز نخست وزیر، روی ادامهٔ اجرای رهنمودهای اقتصادی و سیاسی مصوّب کنگرهٔ هفتم حزب در سال ۲۰۱۶ کار کرد. کمیسیون دیگری که ریاست آن را خوزه رامون ماچادو ونتورا، دبیر دوّم حزب، به عهده داشت، به فعالیّت حزب، کار ایدئولوژیک، و پیوند حزب با مردم کوبا کار کرد. وظیفهٔ سوّمین کمیسیون به ریاست میگل دیاز کانل، رئیسجمهور کنونی کوبا، بحث و بررسی در مورد وظایف و کارکرد کادرها و اعضای حزب بود.
در غروب همین روز، نمايندگان شرکتکننده در کنگرهٔ هشتم حزب کمونیست کوبا اعضای جديد کميتهٔ مرکزی حزب را که بالاترین نهاد رهبری در فاصلهٔ بین کنگرههاست، انتخاب کردند.
در سوّمین روز کنگره، مسئولان این سه کمیسیون نتیجهٔ کار کمیسیونهای خود را برای بررسی و تصویب سندهای نهایی به نشست عمومی کنگره ارائه دادند. ادامهٔ توسعهٔ علم، فنّاوری، و نوآوری؛ تقویت عدالت اجتماعی در شرایط جدید کشور؛ بهبود وضعیّت زندگی مردم، و تأمین گستردهتر کالاهای مصرفی برای مردم از جمله پیشنهادهای کمیسیون اوّل بود. پیشنهادهای کمیسیون دوّم حول این محورها بود: تقویت اجماع ایدئولوژیک در حزب، پیوند بهتر و گستردهتر با شهروندان، توجّه به نسلهای جدید، تکیه بر پیشرفتهترین اندیشههای انقلابی کوبایی و جهانی؛ رشد دادن حزب، و تقویت پیوند حزب با سازمان جوانان کمونیست و جوانان به طور کلی. پیشنهادهای اصلی کمیسیون سوّم عبارت شامل این موارد بود: تحکیم نقش سازمانهای رهبری در پایگاه تودهیی حزب؛ توجّه بیشتر به مسائل ایدئولوژیک؛ فرایندهای سادهتر برای انتخاب و تربیت کادر؛ افزایش کارایی در کار با جوانان؛ ادامهٔ مبارزهٔ بیامان با فساد؛ بررسی نحوههای رهبری و تعامل با کادرها؛ توسعهٔ سیستمی برای تربیت کادر؛ و تقویت چهرهٔ اجتماعی کادرها. پیشنهادهای هر سه کمیسیون پس از بحث و بررسی در نشست عمومی کنگره، به تصویب نهایی رسیدند.
روز دوشنبه ۱۹ آوریل (۳۰ فروردین)، کمیتهٔ مرکزی منتخب کنگره در نخستین نشستش ۱۴ عضو هیئت سیاسی (۹ عضو قبلی و ۵ عضو تازهانتخاب شده) را انتخاب کرد. رفیق رائول کاسترو در همین روز اعلام کرد که از سمتِ خود در مقام دبیر اوّل حزب کنارهگیری میکند. به این ترتیب، رفیق میگل دیاز-کانل رئیسجمهور کنونی کوبا به سمت دبیر اوّل کمیتهٔ مرکزی حزب انتخاب شد. شش دبیر کمیتهٔ مرکزی در همین نشست برگزیده شدند.
رفیق رائول کاسترو جزو گروهی بود که در سال ۱۹۵۳/۱۳۳۲، در زمان دیکتاتوری باتیستا، همراه با برادرش فیدل و دیگر شورشیان جوان به پادگان مونکادا در سانتیاگو دو کوبا حمله کردند. رفیق کاسترو در صحبتهایش خطاب به نمایندگان کنگره، از “نسل تاریخی “کوبا یاد کرد و گفت که پرچم مبارزه را باید به “نسلهای جدید “کمونیستهای کوبایی تحویل داد.
وی گفت: “از اینکه رهبری کشور را به گروهی از رهبران آماده تحویل میدهیم که در پی دههها تجربه کارکشته شدهاند و از شالودههای تودهیی حزب به بالاترین مسئولیتها رسیدهاند، و متعهد به اخلاق و اصول انقلاب و سوسیالیسم هستند، خشنودیم.»
رفیق رائول کاسترو با تأیید انتخاب رفیق دیاز-کانل در مقام دبیر اوّل حزب،گفت که انتخاب رهبر جدید “حاصل تصمیمی آنی نیست، بلکه حاصل گزینش فکرشدهٔ انقلابیِ جوانی است که هر آنچه را که برای ارتقا به سِمَتهای بالاتر حزبی لازم است “دارد. گرچه رفیق کاسترو از دبیر اوّلی حزب کنارهگیری کرد، ولی تأکید کرد که: “تا زمانی که زندهام، با تمام وجود آمادهام که با نیرویی بیش از پیش، از میهن، انقلاب، و سوسیالیسم دفاع کنم.»
به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۱۲۸، دوشنبه۶ اردیبهشت ۱۴۰۰