گردهمایی پرشکوه گرامی داشت خاطرۀ رفیق علی خاوری، «صدای حقانیت حزب ما!»
مراسم گرامی داشت خاطرۀ رفیق علی خاوری، ”صدای حقانیت حزب ما“، روز شنبه ۴ اردیبهشت ما در تالار زوم با شرکت بیش از ۱۶۰ نفر و با بیش از ۶ هزار بازدید کننده از صفحه ”فیس بوک“ حزب که مراسم را به طور زنده پخش می کرد، برگزار شد. گزارش کامل مراسم به همراه سخنرانی ها، خاطره ها و اشعار ارائه شده در جریان برنامه، به همراه پیام های مختلف احزاب کارگری و کمونیستی جهان به صورت جداگانه ای بزودی در کتابچه ای منتشر خواهد شد.
مراسم بزرگداشت با یکدقیقه سکوت به خاطر شهدای جنبش و سرود چهارم حزب آغاز گردید. نخستین سخنران نشست رفیق محمد امیدوار بود که در سخنان خود ضمن اشاره به مبارزات قهرمانانه هشتاد سالۀ رفیق خاوری، از نقش بی بدیل رفیق در خنثی کردن توطئه های جمهوری اسلامی و بازسازی حزب در یکی از دشوار ترین دوران تاریخش سخن گفت. سخنران بعدی رفیق عادله چرنیک بلند، صدر فرقه دموکرات آذربایجان بود که در سخنان پرشوری اشاره کرد که: ”همانطور که در اعلامیۀ کمیتۀ مرکزیِ فرقۀ دمکراتِ آذربایجان به مناسبتِ درگذشتِ رفیق خاوری گفته ایم، او در دشوارترین دورۀ زندگیِ حزبِ تودۀ ایران، رهبری حزب را پذیرفت. آن وقت، تقریباً همۀ اعضایِ باتجربه و دانشمندِ رهبریِ فعالِ حزب در ایران دستگیر شده بودند؛ صدها کادرِ ورزیده که در میدانِ عمل آبدیده و باتجربه شده بودند، در اسارتِ دژخیمان به سر می بردند؛ همچنین، امکاناتی که رهبران پیشینِ حزب در دوره های قبلیِ مهاجرت داشتند، به زودی، با فروپاشی شوروی کاملاً از بین رفت؛ اختلافاتِ کم سابقه ای در میانِ مهاجرین ایجاد شده بود؛ پروسترویکایِ گارباچف نیز تیشه به ریشه های ایدئولوژیک و سازمانیِ حزب در مهاجرت می زد. ولی رفیق خاوری که با شهامت به مسئولِ شعبۀ ایدئولوژیِ حزبِ گارباچف گفته بود ”اگر شاهرگِ گردنِ مرا هم بزنید، حزبِ ما از مارکسیسم- لنینیسم دست نخواهد کشید“، با فداکاریِ کم نظیر و فعالیتِ شبانه روزی و صد البته، با همیاریِ رفقایی که در کنار او بودند، توانستند بازسازیِ تشکیلاتی و ایدئولوژیک حزب را سازمان دهی کنند.“ رفیق عادله در پایان سخنان خود اشاره کرد: ”من نیز افتخار می کنم که چند سالی از فعالیت هایِ سیاسی و تشکیلاتیِ خود را در حزبی گذراندم که رهبریِ آن با رفیق خاوری بود. توده ای ها و فرقه چی هایِ راستین هیچ گاه رفیق خاوری و نقش سازندۀ او را در ادامۀ مبارزات پر فراز و نشیبِ حزب فراموش نخواهند کرد و با ادامۀ راهِ او، شخصیتِ او را گرامی خواهند داشت.“
سخنران بعدی رفیق عادله حبه، از حزب کمونیست عراق و همرزمان زندانی با رفیق خاوری در زندان قصر ستم شاهی بود که سخنان گرمی و اشاره به دوران هم زندانی بودن با رفیق خاوری از جمله گفت: ”رفيق فقید ما علی خاوری، مانند نمادهای مبارزه و ستاره‌هایی که در آسمان مبارزات ایران می‌درخشند یعنی چهره‌هایی همچون ارانی، روزبه، مبشرى، حکمت‌جو، عباس حجری، و صدها و هزاران سرباز ناشناس ديگر جنش كمونيستى وتوده اى ايران أست.“ رفیق عادل ضمن اشاره به تلاش های مداوم رفیق خاوری برای روشن کردن جوانان زندانی در مورد تاریخ حزب توده ایران همچنین اشاره کرد که: ”او و من ترجمه كتاب “اقتصاد سیاسی” (نويسنده روسى) و “فرهنگ فلسفی” را شروع کردیم. او این دو کتاب را به‌فارسی و من به‌عربی ترجمه کرديم.“
رفیق عادل در انتها افزود: ”رفیق خاوری ما را ترک کرد، اما او در مسیر مبارزه بر ضد رژيم استبدادی شاه، افراط‌گرایی مذهبى، و استبداد دینی‌ای که اکنون حاکم است تأثیر خود را برجای گذاشت. همچنین خاطرات خوبی برای بسیاری از کسان که زندان‌های ایران را سپری کردند از او به‌یادگار می‌ماند و یاد على خاورى را در وجدان و ضمیر هواداران آزادی و دموکراسی در ایران معطر نگه می‌دارد.“
سخنران بعدی رفیق اسدالله کشتمند، از اعضای کمیتۀ مرکزی حزب دموکراتیک افغانستان بود که طی سخنان مبسوطی ضمن اشاره به دوران حضور رفیق خاوری در افغانستان خاطرات زیبایی از این دورا را بیان کرد و رفیق خاوری را دوست و یار مردم افغانستان خواند.
مراسم شامل نمایش فیلم کوتاه تصویر و صدا از زندگی رفیق خاوری بود، شعر زیبای محمد سیاح زاده به نام ”چشم انداز“ که او به رفیق خاوری تقدیم کرده بود، همراه با خاطره ای از رفیق خاوری، صحبت های کوتاه رفیق ناصر موذن، خاطراتی از رفیق شهین که از ایران و دفتر حزب و آوردن نخستین شمارۀ روزنامه مردم توسط رفیق خاوری سخن گفت و سپس نامۀ پرمهر رفیق خاوری را به او دربارۀ اعدام همسر قهرمانش رفیق ابوالحسن خطیب، عضو مشاور کمیتۀ مرکزی قرائت کرد. رفیق علیرضا در سخنانی پراحساس، از خاطرات دیدارش با رفیق خاوری در پراگ و زندگی سادۀ رفیق در آنجا سخن گفت و رفیق حسین صفا، از اعضای حزب چپ ایران (فدائیان خلق) از دیدارش با رفیق خاوری در زندان و ایستادگی قهرمانانه رفیق در مقابل دژخیمان رژیم ستم شاهی سخن گفت. مراسم با شعر زیبایی به نام ”اختر تابان“، اجرای دو قطعۀ زیبای پیانو توسط هنرمند جوان سارا و پخش گوشه هایی از مراسم تدفین رفیق خاوری در برلین به همراه سرود انترناسیونال خاتمه یافت.
به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۱۲۸، دوشنبه۶ اردیبهشت ۱۴۰۰
