بیش از ۸ تریلیون دلار هزینهٔ جنگهای آمریکا از «۱۱ سپتامبر» تا امروز
بر اساس برآورد «پروژهٔ هزینههای جنگ» در دانشگاه براون در آمریکا، از ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ تا کنون ۹۲۹,۰۰۰ نفر در جنگهای آمریکا-برافروخته کشته شدهاند. ۱۱ سپتامبر امسال (۲۰ شهریور) ۲۰ سال از حملههای تروریستی به برجهای دوقلو و دیگر مراکز نظامی و دولتی آمریکا گذشت. این حملهها بهانهای شد برای یورش نظامی دولت آمریکا و دیگر قدرتهای ناتو به کشور افغانستان و اشغال آن کشور بهمنظور «مبارزه با تروریسم» و سرنگون کردن دولت طالبان. دو سال اندی بعد، نیروهای نظامی آمریکا به عراق نیز حمله کردند که منجر به سرنگون کردن دولت صدام حسین شد، و سپس آن کشور را اشغال کردند. دولت آمریکا و دیگر قدرتهای امپریالیستی طی این ۲۰ سال، باز هم به بهانهٔ مبارزه با تروریسم جهانی، امّا در واقع به انگیزهٔ سودرسانی به مجتمع نظامی-صنعتی-خدماتی و پیمانکاران نظامی، در جنگها و مناقشههای نظامی متعددی درگیر شدند. دولت آمریکا هرگز هزینههای مالی و انسانی این جنگها را منتشر نکرد، ولی بهتازگی پژوهشگران دانشگاهی در آمریکا گزارشی را در همین مورد منتشر کردند.
بر اساس تازهترین برآوردهای «پروژهٔ هزینههای جنگ» در دانشگاه براون در شهر پراویدِنس در ایالت رود آیلندِ آمریکا، فقط طی 20 سال، کل هزینههای فزایندهٔ برنامههای امنیت داخلی آمریکا و راهاندازی جنگ در عراق، افغانستان، و جاهای دیگر از زمان حملههای ۱۱ سپتامبر تا کنون، بیش از 8تریلیون دلار بوده است.
این رقم شامل هزینههای مراقبت از جانبازان تا سال ۲۰۵۰ است که تریلیونها دلار بیشتر از برآوردی است که پژوهشگران پیش از این تخمین زده بودند. برآوردهای قبلی در مورد هزینهٔ تمام جنگهای پس از ۱۱ سپتامبر، در حدود ۶٫۴ تریلیون دلار بوده است. محققانِ این پروژه همچنین تخمین زدهاند که جنگها به طور مستقیم به کشته شدن در حدود ۸۹۷ تا ۹۲۹هزار نفر منجر شدهاند، که تازه آن را «برآوردی محافظهکارانه» میدانند.
«پروژهٔ هزینههای جنگ» که در سال ۲۰۱۰ راهاندازی شد و مرکز آن در مؤسسهٔ امور بینالمللی و دولتی واتسون در دانشگاه براون است، روز چهارشنبه اوّل سپتامبر [۱۰ شهریور ۱۴۰۰] دادههای تازهای را به دادههای جامع پیشین خود در مورد هزینههای مالی و واقعیِ انسانی جنگها پس از حملههای ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ منتشر کرد، حملههایی که به کشته شدن نزدیک به ۳,۰۰۰ نفر در نیویورک، نواحی روستایی پنسیلوانیا، و واشنگتن دیسی [پایتخت آمریکا] منجر شد.
پژوهشگرانِ این پروژه بهطور عمده هزینههای مستقیم جنگ را ارائه دادهاند که شامل همهٔ بودجههای عملیات غیرمترقبهٔ خارج از کشور وزارت دفاع، هزینههای جنگی وزارت امور خارجی، و هزینههای مرتبط با جنگ بر ضد تروریسم، مانند افزایش بودجهٔ پایهٔ پنتاگون، مراقبت از جانبازان تا امروز و در آینده، هزینههای وزارت امنیت داخلی، و پرداخت بهرهٔ وامهای گرفته شده برای انجام این جنگها است. از حدود ۸تریلیون دلار هزینهٔ تخمینی جنگها، ۲٫۳تریلیون دلار را میتوان به مناطق جنگی در افغانستان و پاکستان، ۲٫۱تریلیون دلار را به مناطق جنگی در عراق و سوریه، و ۳۵۵میلیارد دلار را به دیگر مناطق جنگی نسبت داد.
این هزینهٔ کل همچنین شامل ۱٫۱تریلیون دلار هزینههای مرتبط با امنیت داخلی و مقدار تخمینی ۲٫۲تریلیون دلار کنار گذاشته شده برای مراقبت از جانبازان آینده، از جمله مراقبتهای پزشکی و پرداخت حقوق معلولیت در دهههای آینده است. تازه، این برآوردها نه شامل پولهای اختصاص داده شده برای کمکهای بشردوستانه و کمکهای توسعهٔ اقتصادی در افغانستان و عراق است، و نه هزینههای آیندهٔ پرداخت بهرهٔ وامهای گرفته شده برای مخارج جنگها پس از سال مالی ۲۰۲۳ را در بر میگیرد، و نه هزینههای دولتهای ایالتی یا محلی برای مبارزه با تروریسم یا ارائهٔ خدمات به جانبازان جنگی پس از ۱۱ سپتامبر در آن منظور شده است. بهعلاوه، هزینههای صرف شده توسط دهها متحد آمریکا مانند استرالیا، بریتانیا، کانادا، دانمارک، ایتالیا، هلند، رومانی، آلمان و فرانسه نیز در آن محاسبه نشده است.
بر اساس این گزارش، که توسط نِتا سی کرافورد، استاد علوم سیاسی دانشگاه بوستون نوشته شده است که مدیر مشترک «پروژهٔ هزینههای جنگ» هم است، اگر حمایتهای متحدان آمریکا نبود، آمریکا به احتمال زیاد مجبور میشد هزینههای بیشتری را صرف این جنگها کند.
وی مینویسد: «حتیٰ یک برآوردِ دولتی آمریکا در مورد کل هزینههای جنگهای پس از ۱۱ سپتامبر هم وجود ندارد. این ارقام هم فقط بخشی از هزینههای جنگی پس از ۱۱ سپتامبر است.»
در ماه مارس گذشته، وزارت دفاع آمریکا تازهترین برآورد خود را منتشر کرد که بر طبق آن، عملیات اضطراری و غیرمترقبهٔ خارج از کشور برای جنگ در عراق، سوریه و افغانستان تا سال مالی ۲۰۲۰ در مجموع ۱٫۶تریلیون دلار، یا ۸٫۰۹۴ دلار برای هر شهروند (مالیاتدهندگان) هزینه در بر داشته است. اما در این مبالغ، طرحهای طبقهبندی شدهٔ غیردفاعی وزارت دفاع اصلاً محاسبه نشده است. کرافورد مینویسد که علت راهاندازی «پروژهٔ هزینههای جنگ» همین ناروشن بودن مخارج دولت فدرال بود. در گزارش مذکور آمده است: «دموکراسی گاهی در جریان جنگها زیر پا گذاشته میشود. عملیاتی که انجام میشود، ممکن است در لفافهای از پنهانکاریِ با حُسننیّت، امّا شاید غیرضروری، پوشیده شود، و اشتباهها کلاً نادیده گرفته یا کماهمیت انگاشته شود… “پروژهٔ هزینههای جنگ” امیدوار است که این حسابرسی، و دیگر کارهای ما، شفافیت را ترویج کند و گفتوگوهای مستند در مورد جنگهای جاری و آینده را تسهیل کند.»
چه پولهای دیگری خرج شد؟
بودجهٔ «پایه» پنتاگون ۸۸۴میلیارد دلار افزایش یافت، و این بدان معناست که بین سالهای مالی ۲۰۰۱ تا ۲۰۲۲، حتیٰ در زمانی که هزینهٔ جنگهای پس از ۱۱ سپتامبر و دیگر عملیات نظامی رو به کاهش داشت، این بودجه بیش از دوبرابر شد. منظور از بودجهٔ «پایه»، تأمین مالی هزینههای همیشگی وزارت دفاع و نیروهای مسلّح در شرایطی است که آمریکا در حال جنگ نیست. این بودجه شامل هزینههای پرسنلی، از جمله مراقبتهای پزشکی، هزینههای تحقیق و توسعه، خرید و تدارکات، عملیات، ساختوساز نظامی و مسکن، و نگهداری تجهیزات است.
حقوق ارتش در سال ۲۰۰۲ به اندازهٔ ۶٫۹درصد افزایش یافت که بیشترین درصد افزایش از اوایل دههٔ ۱۹۸۰ [۱۳۶۰] بود. بین سالهای ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۸، پاداشهای معمول ارتش (پول نقد، کمک هزینهٔ خوراک و مسکن، و مزایای مالیاتی) فقط برای نیروی وظیفهٔ فعال ۲۰درصد رشد داشت. و هنگامی که تلفات در جریان جنگها بالا بود، سربازگیری با مشکل روبرو شد، و بنابراین ارتش برای افزایش میزان سربازگیری، از ابزار پاداش استفاده کرد.
بودجهٔ برنامهٔ سلامت وزارت دفاع بیش از دوبرابر شد، و از ۱۳٫۵میلیارد دلار در سال مالی ۲۰۰۱ به ۳۴٫۱میلیارد دلار در سال مالی ۲۰۲۱ رسید. ردگیریِ هزینههای برنامههای ضدتروریسم در وزارت امنیت داخلی (میهنی) دشوار است. اما دادهها نشان میدهد که از سال مالی ۲۰۰۳ تا سال مالی ۲۰۱۷، کل دولت آمریکا تقریباً ۸۷۸میلیارد دلار در سه مجموعه برنامه یا مأموریت در وزارت امنیت داخلی ریخته است: «جلوگیری و خنثیٰ کردنِ، حملههای تروریستی»؛ «حفاظت از مردم، زیرساختهای حیاتی، و منابع کلیدی آمریکا»؛ و «واکنش به رویدادها و کنترل وضعیت».
تلفات انسانی جنگها چه میزان بود؟
دستکم ۳۸۷,۰۷۲ غیرنظامی بهدلیل خشونتهای مستقیم جنگی جان خود را از دست دادند. این رقم شامل نزدیک به ۳۰۱,۹۳۳ نیروی رزمندهٔ جنگی مخالف نیست که در این جنگها کشته شدند. از جملهٔ دیگر کشتهشدگان، در حدود ۶۸۰ روزنامهنگار و ۸۹۲ امدادگر مأموریتهای بشردوستانه هستند که در نتیجهٔ مستقیم جنگ کشته شدند.
در حدود ۷,۰۵۲ عضو ارتش آمریکا در نتیجهٔ پیامدهای مستقیم جنگهای پس از ۱۱ سپتامبر کشته شدند. این رقم شامل ۸,۱۸۹ پیمانکار نظامی-خدماتی آمریکایی، ۲۱ کارگر غیرنظامی وزارت دفاع، و ۲۰۴,۶۴۵ تا ۲۰۷,۸۴۵ ارتشی یا پلیس ملی کشته شده نیست.
رویهمرفته در حدود ۹۲۹,۰۰۰ نفر در جنگهای پس از ۱۱ سپتامبر کشته شدند، که بیشتر از برآورد قبلی ۸۰۱,۰۰۰ کشتهشده است.
با استفاده از مطالب بوستون گلوب، ۱ سپتامبر ۲۰۲۱
به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۱۳۸، ۲۲ شهریور ۱۴۰۰