برای یک حجاب؟
نوشته: رفیق “النی ماورو”، عضو هیئت سیاسی کمیتهٔ مرکزی حزب زحمتکشان مترقی قبرس (آکل)
هفته پیش پس از اطلاع عمومی از مرگ مهسا امینی ۲۲ ساله متعاقب دستگیر شدنش از سوی گشت ارشاد یا “پلیس اخلاقیات” موجی از تظاهرات اعتراضی در ایران برخاست که هنوز هم ادامه دارد.
این [دوره تظاهرات] را در امتداد اعتراض‌های معلمان در روز جهانی کارگر در اول ماه‌مه درنظر گرفت که در آن انبوهی از سندیکالیست‌های آموزگار و رانندهٔ اتوبوس [های شرکت واحد اتوبوس رانی تهران] دستگیر شدند باید دانست. حتی پیش از آن هم در آبان‌ماه سال ۱۳۹۸ (نوامبر ۲۰۱۹) زمانی که از طبقه کارگر، جوانان، و زنان خواسته شد تاوان بحران اقتصادی و عواقب تحریم‌های تحمیل شده از سوی غرب بر ایران [با سه برابر شدن قیمت بنزین] را بپردازند انفجار اجتماعی‌ای عظیم ایران را به‌شدت لرزاند. شما خواهید گفت که آن‌ها دو چیز جدا هستند و دلیل تظاهرات امروز با دلیل تظاهرات ۹۸ بسیار متفاوت است، یعنی امروز زنان اساسأ برای حجاب اجباری تظاهرات می‌کنند… اما این استدلال دقیق نیست یا حداقل دلیل تظاهرات امروز فقط مسئلهٔ حجاب نیست. شما تصویرهایی را می‌بینید از تظاهراتی که در کنار زنانی که حجاب‌شان را آتش می‌زنند زنان محجبه‌ای ایستاده‌اند و برای آنان کف می‌زنند و تشویق‌شان می‌کنند. مردان هم درکنار زنان راهپیمایی می‌کنند و شعارهایی نظیر “زن، زندگی، آزادی” سرمی‌دهند.
واقعیت امر این است که بر اساس آخرین شاخص نابرابری جنسیتی مجمع جهانی اقتصاد، ایران از نظر حقوق زنان در رتبه ۱۴۳ (از ۱۵۵ کشور) قرار دارد.
همزمان با آن، یعنی در سال ۲۰۲۲ /۱۴۰۱ بیش از ۳۰ درصد از مردم ایران زیر خط فقر زندگی می‌کنند. در چند ماه گذشته قیمت نان، روغن خوراکی، گوشت مرغ، و دیگر اجناس اساسی و اولیه به‌شدت افزایش یافته‌اند. متوسط نرخ تورم از۴۰ درصد گذشته است. تمدید مذاکرات بی‌حاصل بر سر برنامهٔ اتمی ایران [توافق‌نامهٔ برجام] و تحریم‌های شدید ایالات متحده آمریکا که علاوه بر کالاهای ضروری دیگر همچنین تعطیلی صنایع و فروپاشی سیستم خدمات بهداشتی و اجتماعی را باعث شده‌اند برای بهبود اقتصاد ایران و آینده جوانان امیدی باقی نما‌ند. در‌عین‌حال، در منطقه‌هایی که کُردها در آنجا سکونت دارند- هم درشمال‌شرقی سوریه و هم در شمال عراق- و همچنین در مناطقی از غرب ایران نیز که کُردها ساکن‌اند ازجمله زادگاه و محل زندگی مهسا امینی، هر گونه تحولی می‌تواند به آشفتگی‌ها دامن بزند. این واقعیت که ابراهیم رییسی، رییس‌جمهور کنونی ایران، هیچ فردی از اقلیت‌های قومی را در دولتش شرکت نداده است همراه با افزایش شمار اعدام اعضای سازمان‌های کُردها خشم مردم مناطق کُرد نشین ایران را باعث شده است.
در این معادلات مسائل مذهبی هم وجود دارند… اکثریت کُردها برخلاف گروه حاکم در رژیم سیاسی ایران شیعه نیستند و بر اثر تحمیل قوانین اسلامی‌ای [شیعی] که با فرهنگ خودشان بیگانه تلقی می‌کنند مرتبأ درگیر می‌شوند. البته مسئله حجاب هم هست که مثل دیگر کشورها برای محدود کردن آزادی‌های اجتماعی زنان از آن استفاده می‌شود (البته این جالب است که ما در رابطه با اجبار به حجاب در عربستان سعودی و امارات متحده عربی واکنش‌ها و حساسیت‌هایی مشابه از طرف غرب “متمدن” را مشاهده نمی‌کنیم) البته نه درمورد همه زنان. … مناطق ثروتمند شمال تهران معمولاً از نظارت گشت‌های “پلیس اخلاقیات” خارج هستند که برانگیخته شدن بیشتر خشم علیه حکومت را باعث می‌شود. دقیقأ به‌همین دلیل است که شعارهای ضد سرکوب زنان در تظاهرات شنیده می‌شود، اما همچنین شعارهایی برعلیه فقر، خشونت پلیس، و سرکوبی که جامعه در کل متحمل شده است سرداده می‌شوند.
به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۱۶۶، ۱۸ مهر ۱۴۰۱
