اطلاعیۀ حزب تودۀ ایران بهمناسبت ۱۶ آذر، روزِ دانشجو: همبستگی با پیکار هدفمند جوانان و دانشجویان میهن با استبداد و ارتجاع! اتحاد، مبارزه، پیروزی امروز هم پرچم مبارزه همه گردان های جنبش مردمی است!
خیزش گستردۀ تودهها بر ضد حکومت استبدادی حاکم که وارد دوازدهمین هفته شده است، در درون خود حضورِ گسترده، پرشور، فعال، و آگاهانهٔ جوانان و دانشجویان کشور را دربر داشت و دارد. اعتصابها و اعتراضهای گستردۀ دانشجویی در دهها دانشگاه و مراکز آموزشی کشور با وجود یورشهای مداوم و وحشیانهٔ گزمگان ارتجاع، دستگیری و آزار و شکنجهٔ بسیاری از فعالان دانشجویی، بر نقش مهم و حساس جوانان، دانشجویان، و دانشآموزان کشور در این دور از اعتراضهای گستردۀ مردمی بر ضد حکومت استبدادی حاکم گواهی روشن است. بهجرئت میتوان ادعا کرد که در تاریخ معاصر میهنمان ایران دانشجویان و جوانان همواره در مبارزه بر ضد حکومتهای استبدادی حاکم و دولتهای گوناگون آنها نقشی مهم و مؤثر داشتهاند و همچنان دارند و ۱۶ آذر ۱۳۳۲ نمادی غرورآفرین از این نقش تاریخی است چندان که در مقام روزی برای تجدید عهد مبارزات اتحادجویانه دانشجویی در تاریخ کشور بهثبت رسیده است.
سهماهونیم پس از کودتای امپریالیستی و ننگین ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ بهپشتوانهٔ ایالات متحده و بهکمک عاملهای داخلی سرسپرده به استبداد سلطنتی و مأموران سازمان سیا و سازمان جاسوسی انگلستان، و در اوج دستگیریها، اعدامها و فضای خونین سرکوبها، جنبش دانشجویی ایران بهضد تثبیت مجدد دیکتاتوری پادشاهی و در راه استقرار دموکراسی و حاکمیت خلق مبارزهای متحد را سازمان داد که از سوی نیروهای امنیتی رژيم شاه و چاقوکشانش بهخاک و خون کشیده شد. خونهای دو دانشجوی مبارز تودهای (مصطفی بزرگنیا و مهدی شریعترضوی) و دانشجوی مبارز جنبش ملی (احمد قندچی) که بر صحن دانشگاه ریخته شد درهمآمیخت و حماسهٔ “۱۶ آذر، روز دانشجو ” را آفرید. رژیم پهلوی برای انتقام گرفتن از مبارزه آنان و خفه کردن صدای حقطلبانهٔ دانشجویان که با مبارزهشان سکوت گورستانی استیلای کودتا را درهم شکستند بسیاری از دانشجویان مترقی را دستگیر، شکنجه، و زندانی کرد و بهتحصیلات دانشگاهی آنان پایان داد، پدیده ای که پس از شکست انقلاب بهمن ۱۳۵۷ دوباره توسط رژیم جمهوری اسلامی بسیار خشن تر علیه جوانان و دانشجویان کشور به کار برده شد.
دانشجویان و جوانان ایران همواره خواستار رهایی از اختناق و استبداد، استقرار دمکراسی و عدالت اجتماعی، و ایجاد شرایطی لازم برای پیشرفتهای علمی و انسانی و حرفهای بودند و با مبارزات سرنوشتسازشان در سرنگونی رژیم پادشاهی پهلوی نقشی جدی داشتند. اما حکومت جمهوری اسلامی که طبق مصوبهٔ شورای انقلاب باید “آزادیهای اساسی را بدون تهدید و تحدید” در دانشگاهها را تضمین میکرد، در اردیبهشتماه به “انقلاب فرهنگی”ای خونین ۱۳۵۹دست زد که در جریان آن دهها دانشجو در محوطه دانشگاهها جان باختند و در پی آن نیز هزاران دانشجوی دگراندیش و مترقی دستگیر و بهزندان افتادند یا همراه عدهای از استادان با اخراجهایی گسترده روبرو شدند.
رژیم با آگاهی از توان عظیم و پویایی فوقالعادهٔ دانشجویان، تلاش کرد تا با اسلامی کردن دانشگاهها، اسلام بنا بهقرائت خود، و پاکسازی استادان دگراندیش و مترقی دانشگاهها، دانشجویان را دایرهٔ کنترل و نفوذ خود نگه بدارد، با اینحال، با همهٔ سرکوبگریها، کشتارها، محدودیتهای آزاردهندهٔ روزمره، مستقر کردن نیروهای بسیج در دانشگاهها، برپا کردن کمیتههای انضباطی و تفتیشعقاید هرروزهٔ قرونوسطایی، علمستیزی، رواج خرافه، و ستارهدار کردن دانشجویان از جانب رژیم، جنبش دانشجویی با اتکا به سنتهای مبارزهجویانهٔ تاریخیاش در برابر خواستهای نیروهای مرتجع و حاکمیت استبداد تسلیم نشد.
قیام ۱۸ تیرماه ۱۳۷۸ که در جای خود گستردهترین و جدیترین اعتراضهای دانشجویی پس از استحکام بیشتر حاکمیت اسلام سیاسی بود، نشان داد که جنبش دانشجویی همچنان یکی از پرانگیزهترین و پرتوانترین جنبش های اجتماعی در مبارزه علیه استبداد و دیکتاتوری است. رویدادهای ۱۸ تیرماه آغاز مرحلۀ نوینی در حیات جنبش دانشجویی بود. برخلاف تصور رژیم ارتجاعی ولایت فقیه، سرکوب جنایتکارانه و خونین ۱۸ تیرماه نهتنها نتوانست جنبش دانشجویی را از صحنهٔ کارزار اعتراضی در جامعه خارج کند، بلکه تشدید و گسترش مبارزهٔ فعالان جنبش دانشجویی را هم سبب شد که یکی از بارزترین برآمد آن حضور گسترده و فعال جنبش دانشجویی در حرکت مهم اعتراضی سالهای ۸۸ علیه سیاستهای رژیم بهویژه تقلب انتخاباتی برای دوباره بهکرسی ریاستجمهوری نشاندن یک چهرهٔ ضد ملی بود. با این تفاوت که این بار جوانان و دانشجویان علی خامنهای ولی فقیه را هدف مستقیم اعتراضهای خود قرار دادند که حرکتی کیفی و اعتلایی در این جنبش بود.
هر چند جنبش مردمی در سال ۸۸ با سرکوب خشن مزدوران رژیم روبرو شد و عدهٔ کثیری از جوانان و دانشجویان بار دیگر دستگیر، شکنجه، و کشته شدند، ولی جنبش متوقف نماند و بار دیگر در سال های ۹۶ و ۹۸ در کنار دیگر نیروهای اجتماعی سربرافراشت و مبارزهای آگاهانهتر را بهپیش برد.
جنبش جوانان از جنبش مردمی میهنمان جدا نیست. جوانان و دانشجویان در طبقهها و قشرهای گوناگون اجتماعی ریشه دارند و خواستهایشان بازتابی است از خواستها و آرزوهای اکثریت مردم. بر اساس برآورده نشدن این خواستها آنان در پیوندی عمیق با دیگر نیروهای اجتماعی در مبارزه با دیکتاتوری حاکم قرار میگیرند. در حال حاضر جنبش دانشجویان ضمن مبارزه برای آزادی دانشجویان بازداشت شده و تضمین حقوق دانشجویی، در دعوت به اتحاد خلقهای گوناگون میهنمان در کنار دیگر جنبشهای اجتماعی، صنفی، و سیاسی کشور بهصدایی رسا تبدیل شدهاند. جنبش دانشجویان در بیانیههایی گوناگون در همراهی با جنبش “زن، زندگی، آزادی” و با دفاع از مبارزات و اعتراضهای بهحق مردم کردستان و سیستانوبلوچستان، سرکوبگری خونین مردم این مناطق از سوی رژیم را محکوم کردهاند. انتخاب شعارهایی مناسب و بر گرفته از واقعیتهای جامعه و درک درست از شرایط مشخص کنونی از سوی جنبش دانشجویان از پختگی تفکر مبارزاتی دانشجویان نشان دارد. حرکت دانشجویی کنونی با آرمانهای مبارزهجویانهٔ دانشجویان در ۱۶ آذر عجین است و شعار اتحاد، مبارزه، پیروزی راهنمای عمل این حرکت بوده است.
با وجود اعزام نیروهای سرکوبگر بسیجی به دانشگاهها برای پادگانی کردن آنها از سوی رژیم، دانشگاهها همچنان سنگر استوار مبارزه با استبداد است. دانشجویان و جوانان بر اساس وضعیت کنونی و در جریان رویارویی با استبداد ولایی حاکم، بهاتحاد عمل میان همه نیروهای مترقی و آزادیخواه بیش از هرزمانی دیگر در حکم یک ضرورت احساس نیاز میکنند. در این راستا تدارک اعتصابهایی عمومی در همکاری و هماهنگی با دیگر نیروهای جنبش مردمی بهویژه در مؤسسهها و بخش کلیدی بنگاههای اقتصادی کلیدی میتواند بنیانهای حاکمیت رژیم جمهوری اسلامی را تا فروپاشی کامل بهمخاطره اندازد.
در شرایط بغرنج و حساس کنونی که رژیم همهٔ امکاناتش را در جهت خاموش کردن اعتراضهای مردمی بسیج کرده است مبارزۀ دلاورانه و تاریخی جنبش دانشجویی در ادامه مبارزه مردم میتواند نقشی کلیدی و حساس داشته باشد.
درود آتشین به دانشجویان و دانش آموزان کشور که قهرمانانه در بطن جنبش اعتراضی توده ها، با شعار زن، زندگی، آزادی، مقابل ماشین سرکوب استبداد ایستاده اند!
درود آتشین به جوانان، دانشجویان، و دانشآموزان کشور که قهرمانانه در کنار جنبش اعتراضی تودهها، در کنار زنان دلیر میهنمان، در مقابل ماشین سرکوب استبداد ایستادهاند!
گرامی باد ۱۶ آذر، روزِ دانشجو، روز تجدید عهد با خاطرۀ تابناک همه جانباختگان جنبش دانشجویی، روزِ شعار:
اتحاد، مبارزه، پیروزی!
حزب تودۀ ایران
۱۲ آذر ماه ۱۴۰۱
به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۱۷۰، ۱۴ آذز ۱۴۰۱