فقر و محرومیت سهم زحمتکشان از منابع غنی نفت میهنشان است
امید دهقانان و عشایر ایران به بهبود وضعیت زندگیشان تا کنون تحقق نیافته و روند نومیدی زحمتکشان شهر و روستا از بهبود اوضاع بهوسیلهٔ حاکمان اسلامی اکنون بهاوج خود رسیده است. همگام با تعمیق بحران اجتماعی و اقتصادی، آگاهی زحمتکشان از بهرهکشی و سودجویی طبقاتی هیئت حاکمهٔ جمهوری اسلامی نیز بهاتکای تجربۀ عینی آنان افزایش مییابد. روز سهشنبه ۲۹ آذرماه ۱۴۰۱ خبرگزاری ایلنا در معرفی سیمای دانشآموزان ابتدایی که تازه مدرسه را آغاز کرده بودند، نوشت: “دستان زُمُخت و قاچقاچشدۀ دانشآموزان شش و هفت و هشت سالۀ عشایری تُرک قشقایی گچساران از یک سو و صورتهای چین و چروکیدۀ آنان در زیر شلاقهای مُحکم سرمای سوزناک از سوی دیگر، دل هر بینندهای را بهدرد میآورد. زمستان سرد و بادهای خشکی که در این مناطق میوزد چنان بر گُردۀ هر جُنبدهای، مانند شلاق، میخورد که باید زره آهنین بر تن داشت تا بتوان ضربات پیدرپی آن را تحمل کرد.”
در بخشی دیگر از این گزارش آمده است: “در حالی که برخی از مسؤلان ادارۀ کل آموزش و پرورش استان کهگیلویه و بویراحمد از نبود مشکلات برای دانشآموزان عشایری شهرستان گچساران که اغلب [زبان] تُرک قشقایی دارند خبر میدهند، اما والدین، دانشآموزان، و حتی فرماندار این شهرستان از نبود سرپناه تحصیلی و ترک تحصیل دانشآموزان در روزهای نزدیک سخن میگویند.” بیاعتنایی مسؤلان ادارۀ کل آموزش و پرورش استان کهگیلویه و بویراحمد به حل معضل حاد تحصیلی در این منطقه و تن ندادن آنان به مصاحبه با خبرنگاران، نشان از عجز و ناتوانی آنان در حل مشکلات جامعه دارد. مسائل و مشکلات آموزشی کشور ما بهویژه در منطقههای عشایرنشین چنان زیاد است که والدینِ دانشآموزان عشایری قشقایی در گچساران با اظهار تأسف در این باره میگویند: ٬[در] شهرستان نفتخیز گچساران روزانه میلیونها دلار بشکه نفتی… تولید و به دنیا صادر میشود اما دانشآموزان عشایری ما از داشتن یک چادر سادۀ عشایری برای تحصیل خود محروماند٬.”
شمار زیادی از دانشآموزان عشایر بهدلیل نداشتن امکانات اولیۀ تحصیلی، مجبور به تَرک تحصیل میشوند و به لشکر بیسوادان میپیوندند. خبرنگار ایلنا از قول یکی از والدین دانشآموزان مینویسد: “ما هم بهزودی از فرزندانمان میخواهیم دیگر به مدرسه نروند و تَرک تحصیل کنند. او معتقد است که نظام آموزش و پرورش استان کهگیلویه و بویراحمد در حق دانشآموزان عشایری گچساران تبعیض قائل میشود و کسی هم پاسخگوی نارضایتیهای والدین نیست.”
نارضایتی از عملکرد مسؤلان ارشد ادارۀ کل آموزش و پرورش استان کهگیلویه و بویراحمد به همینجا ختم نمیشود. روانبخش دیهیم خوب، فرماندار گچساران، در جریان بازدید از مدارس عشایری شهرستان گچساران، در بارۀ وضعیت کنونی این مدارس، محرومیتها و رنجهای خانوادهها و دانشآموزان شد و گفت: “شش مدرسه عشایری شهرستان گچساران در سوز سرما و فضای باز در حال فعالیت بوده و شرایط تحصیل در صورت فراهم نشدن سریع امکانات اولیه، سخت و طاقتفرساست.” روانبخش دیهیم خوب، در مقام مُدیر ارشد اجرایی شهرستان گچساران، با بیان اینکه ۳۸ مدرسه عشایری در این شهرستان وجود دارد، اظهار داشت: “از این تعداد دانشآموزان ۳۱ مدرسه در چادر، پنج مدرسه در ساختمان و ۲ مدرسه نیز در کانکس درس میخوانند.”
وضع اسفناک آموزش در کشور ما قبل از هر چیز معلول سیاستهای نابخردانه، جمهوری اسلامی است. امروزه در کشور ما بخش بزرگی از فرزندان زحمتکشان که در گرداب تنگدستی غوطهورند از امکان و حق تحصیل محروم هستند.
شهرستان گچساران از شهرستانهای ششگانۀ گرمسیری در استان کهگیلویه و بویراحمد است که اغلب جمعیت عشایری آن را تُرکنشینان قشقایی ساکن مناطقی چون باباکلان، سربیشه، کلاغنشین، بیدزرد و برخی روستاهای دیگر تشکیل میدهند. با نگاه به سیمای تکیده و رنگ پریدۀ ساکنان منطقه و کودکانشان، دهها پرسش در ذهن بیننده نقش میبندد که حق مردم این منطقه از منابع طبیعی و ثروت ملی ایران که خود صاحبان اصلی آناند، چیست؟
چهگونه میتوان پذیرفت شهرستانی که حدود یکچهارم نفت و گاز ایران در آن تولید و سپس صادر میشود، خود در فقر و محرومیت باقی بماند؟ چرا نرخ تورم، میزان بیکاری، فقر، آسیبهای اجتماعی، رکود پروژههای عمرانی ملی و استانی، کمبود یا نبود امکانات زیرساختی عشایر و مدارس دانشآموزان، و دیگر مشکلات زندگی و معیشتی در چنین منطقهای باید به این درجه نگرانکننده باشد؟
برای جبران عقبماندگیهای آموزشی در کشور به نظام آموزشیای نوین و مردمی نیاز است. فقط در چنین نظامی است که نیروی آفرینندۀ مردم میتواند از قوه بهفعل در آید. در نظام آموزشی سالم و مدرن است که افراد آگاه و مسؤول برای حال و آیندۀ میهن تربیت میشوند و فاصلۀ توسعه بین جامعهٔ ما و جامعههای پیشرفته که در پرتو دستاوردهای علمی و فنی به نتایج اقتصادی و اجتماعیای شگرف دست یافتهاند بهمرور کاهش مییابد. در زمینهٔ آموزشوپرورش کشور همۀ فرزندان ایران از موقعیتهای تحصیلیای یکسان و عادلانه باید برخوردار شوند. روشن است که این برخورداری فقط در دولتی واقعاً مردمی شدنی است و نه در حکومتی ارتجاعی و خودکامه.
به نقل از «نامۀ مردم»، شمارۀ ۱۱۷۲، ۱۲ دی ۱۴۰۱