یادشان گرامی!
شوربختانه ماه اردیبهشت امسال با درگذشت ناصر پاکدامن نویسنده، مترجم، پژوهشگر و عدنان غریفی نویسنده، شاعر و مترجم در خارج از میهن همراه بود. کانون نویسندگان ایران به مناسبت درگذشت ناصر پاکدامن و عدنان غریفی دو اطلاعیه منتشر کرده است که بخش‌هایی از این دو اطلاعیه را در پایین می‌خوانیم.
ناصر پاکدامن (۱۳۱۱ – ۱۴۰۲) نویسنده، اقتصاددان، ادیب، پژوهنده و عضو برجسته‌ی کانون نویسندگان ایران، در تبعید درگذشت.
او در ایران اقتصاد خواند، برای تکمیل تحصیلات خود به فرانسه رفت و سال ۱۳۴۶ به ایران بازگشت. سپس در دانشکدهی اقتصاد دانشگاه تهران به تدریس پرداخت و تا سال ۱۳۶۰ همچنان به تدریس ادامه داد تا در همان سال مانند صدها استاد برجسته و آزادیخواه دیگر مشمول اخراج های استبداد دینی نوظهور شد و به سبب فعالیت در سازمان ملی دانشگاهیان، که در شکل‌دادن به اعتراض‌های دانشجویان و استادان به بی‌رسمی‌ها و سرکوب‌های حکومت تازه به قدرت رسیده نقشی بس پررنگ داشت، و نیز عضویت و فعالیت در کانون نویسندگان ایران ناگزیر مخفیانه به تبعیدی ناخواسته تن داد.
پاکدامن در سراسر سال‌های فعالیت خود در کانون نویسندگان ایران همواره بر خط آزادیخواهی کانون و ناوابستگی به قدرت پا می‌فشرد. پاکدامن در تبعید نیز هیچگاه دست از فعالیت‌های فرهنگی و آزادیخواهانه‌ی خود باز نداشت و همراه با محسن یلفانی، دیگر عضو کانون نویسندگان ایران، در سال ۱۳۶۵ نشریه وزین چشم‌انداز را بنیاد نهاد که جمعی از برجسته‌ترین نویسندگان با آن همکاری داشتند. چشم‌انداز تا ۱۳۸۵ به عمر پر بار خود ادامه داد و در این مدت ۳۲ شماره از این گاهنامه منتشر شد.
افزون بر آن، پاکدامن در دوران تبعید کتاب مهم قتل کسروی و نامه های صادق هدایت به حسن شهید نورایی را نیز به چاپ رساند.
***
عدنان غریفی نویسنده، شاعر و مترجم در تاریخ ۴۱ اردیبهشت ۱۴۰۲در سن ۹۷ سالگی در آمستردام هلند درگذشت. عدنان غریفی ۲۱ خرداد ۱۳۲۳ در خرمشهر به دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی را در زادگاهاش گذراند، سپس وارد دانشکده
نفت آبادان شد. نخستین داستانش در سال ۱۳۳۹ در مجله ی جوانان به چاپ رسید و پس از آن داستانها، ترجمهها و شعرهایش در نشریات متعددی، از جمله خوشه، به چاپ رسیدند.
در اواسط دهه ی ۱۳۴۰ با همکاری منصور خاکسار، نسیم خاکسار، ناصر مؤذن، ناصر تقوایی و چند تن دیگر، جنگ هنر و ادبیات جنوب را منتشر کرد که پس از انتشار شماره ی نهم در سال ۱۳۶۴ بسیاری از آنها دستگیر شدند.
عدنان غریفی در سال ۱۳۶۳ ابتدا به ایتالیا و سپس به هلند مهاجرت کرد، او معتقد بود مميزی و سانسور سبب شده است كه ادبيات ما نتواند در دوران معاصر به جايگاه مناسبی در جهان دست پيدا كند. از کتابهای عدنان غریفی می‌توان به
- شنلپوش در مه (مجموعه داستان)؛
- شعرهای تبعید و چشمان سگ مرده (ترجمهی شعرهای عبدالوهاب البیاتی)؛
- مادر نخل (قصه‌ی بلند)؛
- اُم سعد (ترجمه ی رمانی از غسان کنفانی)؛
- سکهها (رمان)؛
- نظارت دقیق قطارها (ترجمه ی رمانی از بهومیل هرابال) و
- نخل مشتعل (مجموعه شعر )
اشاره کرد.
***
به نقل از «به سوی آینده» شمارۀ ۳، اردیبهشت ۱۴۰۲
