پویهٔ پیدایش سندیکاهای کارگری در ایران- بخش دهم
پویهٔ پیدایش سندیکاهای کارگری در ایران- بخش دهم
کنگرهٔ دوم حزب کمونیست ایران- سلف حزب تودهٔ ایران- با ارایهٔ برنامه‌هایش علاوه بر بیان خواست‌ها و نیازهای کارگران توانست چشم‌اندازی مشخص را در برابر کارگران و زحمتکشان قرار دهد که خود سبب تقویت حزب شد.
بنابر نوشته رفیق کامبخش، “پس از کنگرهٔ دوم، آشفتگی و ناهم‌آهنگی جای خود را به وحدت سازمانی و هم‌آهنگی در کار داد… و با ایجاد مؤسسات صنعتی، رفته رفته تمرکز بیشتری در صفوف طبقه کارگر به وجود آمد” [کتاب “شمه‌ای دربارهٔ تاریخ جنبش کارگری”، صفحه ۳۴].
اتحادیه کارگران جنوب نیز که در سال ۱۳۰۴ با کمک برخی از فعالان حزب کمونیست ایران به‌وجود آمده بود به‌دلیل جو سرکوب خشن و جنایتکارانه تحمیل شده از سوی رژیم، نتوانست فعالیتی مشخص ارایه دهد. بر همین اساس، حزب به ایجاد تشکل‌های مخفی در میان کارگران نفت جنوب اقدام کرد و توانست سازمانی نسبتاً منسجم را به‌وجود آورد. تشکل مخفی با انتشار بیانیه‌ها و فراخوان ها، اقدام‌هایی را برای تشکیل کنفرانس اتحادیه‌های انجام داد که در پی این تلاش‌ها در اواخر سال ۱۳۰۶ کنفرانسی با شرکت ۲۰۰ نماینده تشکیل شد.
کنفرانس تصمیم گرفت تا علیه نفاق‌ها و اختلاف‌هایی که کمپانی نفت جنوب [شرکت نفت انگلیس و اران] در میان کارگران اشاعه داده بود مبارزه کند و سازمان خود را تحکیم کند. در بهمن‌ماه سال ۱۳۰۷ نیز با تلاش کمیته ایالتی حزب کمونیست ایران، کنفرانس دوم اتحادیه کارگران نفت جنوب برگزار شد. مجلهٔ “ستاره سرخ” تعداد اعضای این سازمان را سی‌هزار نفر نوشت.
کنفرانس علاوه بر تصمیم‌های سازمانی (ازجمله برای بسط اتحادیه و جز این‌ها) یک رشته تصمیم‌های سیاسی نیز گرفت که تقاضای تجدیدنظر در اختیار نفت جنوب و داشتن حق حضور در اعتصاب اول ماه مه را دربر می‌گرفت. کمپانی با آگاه شدن از تصمیم‌های اتحادیه، در ۹ اردیبهشت‌ماه همان سال ۹۳ نفر از فعالان و کارگران عضو اتحادیه را بازداشت کرد و به‌این طریق اجرای برنامه اعتصاب اول ماه مه را عقیم کرد. ولی کارگران از پا ننشستند و چند روز بعد تصمیم‌شان به انجام اعتصاب را عملی کردند. به‌این ترتیب یکی از مهم‌ترین اعتصاب‌های تاریخ جنبش کارگری و سندیکایی ایران در سال ۱۳۰۷ سازمان‌دهی شد.
پایان بخش دهم- ادامه دارد.
به نقل از ضمیمهٔ کارگری «نامۀ مردم»، شمارۀ ۷۶، ۲۰ شهریور ۱۴۰۲