پویهٔ پیدایش سندیکاهای کارگری در ایران – بخش دوازدهم
پویهٔ پیدایش سندیکاهای کارگری در ایران – بخش دوازدهم
اعتصاب کارگران نفت جنوب یکی از فرازهای جنبش کارگری و سندیکایی میهن ماست. این اعتصاب در جنبش کارگری ایران از اهمیت به‌سزایی برخوردار است. کارگران دراین مبارزه اهمیت تشکیلات و سازماندهی را بیش از پیش درک کردند. سرکوب و برخورد خشن ارتجاع مانع تداوم جنبش نگردید. برای نمونه درسال ۱۳۱۰ کارگران کارخانهٔ وطن اصفهان که یکی از بزرگ‌ترین کارخانه‌های آن زمان بود، دست به اعتصاب زدند. رهبری این اعتصاب با اتحادیهٔ کارگری و نیز سازمان مخفی حزب کمونیست ایران بود. اعتصاب کارگران وطن اصفهان نشان داد پویهٔ رو به‌رشد و گسترش جنبش سندیکایی زحمتکشان ایران با سرکوب متوقف نخواهد شد. دراین‌باره رفیق مهدی کیهان در اثر با ارزش خود “هفتاد سال جنبش سندیکایی در ایران”، می‌نویسد: “طی سالهای تسلط دیکتاتوری رضاخان پیشکسوتان جنبش سندیکایی ایران با برگزاری اعتصابات بزرگی نظیر اعتصاب کارگران نفت در جنوب در سالهای ۱۳۰۸ و ۱۳۱۰ که به محدود کردن ساعات کار روزانه به ۹ ساعت منجر شد… نمونه‌های بارزی از قدرت کارگران را در ادامه مبارزه در شرایط سخت به‌نمایش گذاشتند.” جنبش سندیکایی با وجود سرکوب به رشد خود ادامه می‌داد. یکی از ویژگی‌های این مرحله که توجه به آن از اهمیت اساسی برخوردار است، ارتباط تنگاتنگ میان کارگران پیشرو و مبارزان حزب کمونیست ایران با توده‌های کارگر در مراکز مهم صنعتی‌ای مانند کارخانه وطن اصفهان است. اعتصاب کارگران کارخانه وطن اصفهان بر محور افزایش ۴ درصدی مزد، کاهش ساعات کار از ۱۲ ساعت روزانه به ۹ ساعت بود. این خواسته‌ها با اتحاد کارگران و اعتصاب یکپارچهٔ آنان توسط کارفرمایان پذیرفته شد. پس از اعتصاب کارگران وطن، اعتصاب کارگران راه‌آهن شمال درسال ۱۳۱۱ یکی دیگر از فرازهای جنبش سندیکایی کارگران ایران است.
درسال ۱۳۰۷ خورشیدی به‌همت اعضای حزب کمونیست ایران- سلفِ حزب تودهٔ ایران- اتحادیهٔ کارگران راه‌آهن تشکیل شد. این سندیکا که کارگران راه‌آهن را در خود متحد می‌ساخت، نقش پررنگی درجنبش سندیکایی در دوران دیکتاتوری رضاخان ایفا کرد. همین اتحادیه اعتصاب بسیار پراهمیت سال ۱۳۱۱ کارگران راه‌آهن در شمال کشور را سازماندهی کرد.
پایان بخش دوازدهم – ادامه دارد.
به نقل از ضمیمهٔ کارگری «نامۀ مردم»، شمارۀ ۷۸، ۱۵ آبان ۱۴۰۲
